miya p o ‘stloq qavati hujayralarida qayta tiklanmaydigan o‘z-
garishlar yuzaga kelgungacha davrni o ‘z ichiga oladi. Nerv
hujayralari total gipoksiyani 3 min 10 sek ko ‘tarishi mumkin.
Klinik o ‘lim 4-5 m inut davom etadi. Bu vaqt ichida o ‘lavotgan
organizmni tiriltirish mumkin bo ‘ladi. Shuni belgilash kerakki,
gipotermiya sharoitida bu vaqt cho‘zilishi ham mumkin, past
haroratda bosh miya hujayralarining kislorodga ehtiyoji kamayadi.
Qon aylanishi va nafas to ‘xtagandan keyin bosh miya to ‘qima-
larida, miokardda, jigarda, o ‘pka va buyraklarda oksidlanish
jarayonlari buzilib, m oddalar almashinuvining kislotali qoldiqlari
y ig ‘iladi va og ‘ir m ctabolik atsidoz rivojlanadi. Klinik o ‘lim
boshidayoq, m a’lum darajada hujayra tuzilishi buziladi, lekin 5 - 6
minutdan keyin ham bosh miyaning bir qancha hujayralari hali
tiklanish xususiyatiga ega b o ‘lishi mumkin. Bu organizmni
tiriltirish imkoniyatini beradi. Bunda MNS plastikligi katta
aham iyatga ega, xalok b o ‘lgan hujayra funksiyasini boshqa
sog‘lom hujayralar o ‘z zimmasiga oladi. Birinchi navbatda bosh
m iya p o ‘stloq qavati va m iyacha hujayralari nobud boMadi. Bu esa
reanim atsiya m uolajalarini natijasizligiga sabab bo ‘lishi mumkin.
SHuning uchun yurak va nafas faoliyatini klinik o ‘limdan keyin
1 5 - 2 0 daqiqa ichida tiklash mumkin va har qanday sharoitdan
q at’iy nazar, reanim atsiya muolajalarini boshlam agan shifokom i
bu borada oqlash qiyin. Bu bizning sog‘liqni saqlashdagi
qonunimizdir.
Gippokrat zam onidan bizning davrgacha bem om ing hayoti
uchun oxirigacha y a ’ni oxirgi nafas va yurak urishigacha
kurashish kerak degan tushuncha bor edi. Rcanim atologiya fani va
uning rivojlanishi nafas va yurak faoliyati to ‘xtagandan keyin ham
bem om ing hayoti uchun kurashish davom etishi kerakligini
tasdiqlaydi.
Dostları ilə paylaş: