moqdaki, aniq obyekt to'g'risida ilmiy faktlar to ‘plash, ulami tahlil
qilishdan boshlanar ekan. Yuqorida aytilganlardan shunday xulosaga
kelish mumkinki, tahlil, jamiyat yoki tabiatdagi voqea va hodisalami
o'rganish usuli bo‘lib yuzaga chiqadi.
Bir butun obyektni fikran bo‘laklarga b o iib o‘rganish tahlilda o ‘ta
ahamiyatli tadqiqot usuli b o iib hisoblanadi. Mazkur usul o'rganilayot
gan hodisani ichki mohiyatini ochishda va uni turli omillarga bog'-
liqligini aniqlashda jud a muhim dir. Bunday fikrlashda falsafaning
abstrakt usul-uslublaridan keng foydalaniladi.
Tahlilda bir butun hodisa yoki predmet boiaklarga b o iin ib , uning
har bir alohida tomonlari o'rganiladi. Lekin bu bilan o'rganilayotgan
obyektni to 'la m a’noda tavsiflab boim aydi. Buning uchun obyektni
o'rganilayotgan tomonlarini umumlashtirib, umumiy jihatlami hosil
qilish kerak. Mazkur masala esa sintez usuli bilan amalga oshiriladi.
T a’kidlash kerakki, hodisa yoki jarayonlar o'rganilib ilmiy xulosalar
chiqarilishida tahlil va sintez usuli birgalikda harakat qiladi. Mazkur
tartib obyektning dialektik birligini ta’minlaydi. Bu bilan tadqiq etilayot
gan predmet yoki hodisalaming dialektik birligini har tomonlama bilish
mumkin.
Faktlar tahlilidan nazariy sintezga o'tish induksiya va deduksiya
metodlari yordamida amalga oshiriladi.
Dostları ilə paylaş: