С"
с
12.2.3. Beton va temirbeton konstruksiyalami sinashda
qo‘llaniladigan zamonaviy asboblar
Mazkur paragrafda turli
xil betonlarning m ustah
kamligi va boshqa xossalarini
yemirmaydigan
uslublar
asosida
aniqlaydigan eng
zamonaviy asboblar majmuasi
bilan tanishib chiqamiz.
IPS—MG4.01
va
IPS—MG4.03
asboblari
(12.10—rasm) beton va
qorishma mustahkamligi va
birjinsligini
impulsli zarba
usulida tezkor aniqlash
imkonini beradi. Asbob-
larning vazifasi —
qurilish
industriyasi korxonalarida
hamda bevosita qurilish
obyektlarida,
shuningdek,
foydalanilayotgan bino va
inshootlarni tekshirishda
beton
va
qorishmalar
mustahkamligini aniqlashdan
I" " "У"'"
1
FFfi!' 4
a
1
;li
I lii. i. ■
!
,
^
1 .. .!
*
1
: rfcnzta: ! r i
Le= m sj
: n
j
Hi
1 1
1
r
—
1 И j
I
Lii_ - -
.....
—
.........
—
4.1
□
:J
12.8—rasm. Temirbeton yopma plitani
sinashda, unga gidravlik domkratlardan
beriladigan kuchlar ni to'shnlar orqali
taqsimlash sxemasi:
1—uskuna treversasi; 2—gidravlik domkrat;
3—sinalayotgan panel; 4—taqsimlash to ‘shnlari.
iborat. Bu asboblar yordamida g‘isht va binokorlik sopoli (keramikasi)
mustahkamligini ham oMchash orqali aniqlasa boMadi.
Asboblar energiyaga bogMiq boMmagan xotira (naMHTb)ga
hamda
maMumotlami kompyuterga uzatish tizimi mavjudligi bilan boshqalaridan
farq qiladi.
Beton mustahkamligini oMchash uchun konstruksiyaning tekshiriladigan
qismiga zarbalar beriladi (~15 zarba). Elektron blok sklerometrdan kelayotgan
zarba impulslari parametri asosida sinalayotgan materialning kattaligi va
elastik—plastik xossalariga baho beradi, impuls parametrini mustahkamlikka
o‘zgartiradi.
OMchash natijalarini qayta ishlash algoritmi quyidagicha:
. oraliq qiymatlardan o'rtachasini topish;
. har bir oraliq qiymatni
0
‘rtacha
qiymat bilan taqqoslash,
0
‘rtacha
qiymatdan farqi kattalarini chiqarib tashlash;
. chiqarib tashlartgandan keyin qolgan qiymatlaming o'rtachasini topish;
183
