bunday binolarda asosiy vertikal transport vositasi liftlar hisoblanadi. Biroq achinarli yen shundaki, zilzilaviy hududlarda qo'llaniladigan lift konstruksiyalari zilzilasiz zonalarda qo'llaniladigan liftlardan yaqin- yaqinlaigacha farq qilmay keldi. MDH davlatlari va respublikamizda 80- yillarga qadar lift uskunalarining zilzilabardoshligi to'g'risida ilmiy-tadqiqot va konstruktorlik ishlari olib borilmagan. Hattoki, sodir bo'lgan zilzila oqibatlarini tahlil qilishga bag'ishlangan ishlarda ham liftlar holati e’tibordan chetda qolib kelgan. Kuchli zilzila oqibatlarini tahlil etishga bag'ishlangan a) b) 2.3-rasm. Statik va dinamik sinovlarda qo'llanilgan asboblar: a —
lift sinovlarida kabina tomiga о 'matilgan VBP asbobi; b —
vibratsion sinovlarning boshqaruv pulti. adabiyotlarda (AQSH, Yaponiya) lift uskunalarining zilzila ta’siriga bardoshsiz ekanligi ta’kidlanadi. Bunday holat 1986-yilgi Karpat va 1988-yilgi armaniston zilzilalarida o'z tasdiqini topdi. Shunga ko'ra lift uskunalarining zilzilabardoshligini ta’minlashga bag'ishlangan ilmiy tadqiqotlar dolzarb masalaga aylandi. O'sha yillar Toshkent arxitektura-qurilish institutining Qurilish mexanikasi va inshootlar zilzilabardoshligi kafedrasida lift uskunalarining zilzilabardoshligi yo'nalishida bir qator nazariy va eksperimental ishlar olib borildi, olingan natijalar asosida tavsiyanomalar yaratildi va amaliyotga tatbiq etildi (2.3-rasm). Mazkur kafedrada yana bir dolzarb yo'nalish bo'yicha keng ko'lamda ilmiy eksperimental ishlar olib borildi. Bu — ijodkor xalqimiz tomonidan bunyod etilgan ko'p asrlik tarixiy va me’moriy yodgorliklami tiklash, ta’mirlash
