bo'linadi. Yoyiq yuklar bir tekis va notekis yoyilishi mumkin. Dinamik yuklarning klassifikatsiyasi xilma-xil. Dinamik yuklar tasodifiy va notasodifiy bo'ladi. Notasodifiy yuklarning vaqt bo'yicha o'zgarishini matematik ko'rinishda ifodalasa bo'ladi. Bunday yuklar muvozanatlashmagan massaga ega bo'lgan mexanizmlar harakatidan, elektrodvigatel va generatoriar, ventilator va molotlar, krivoship-shatunli mexanizmlar va shu singari boshqa uskunalarning ishlashidan yuzaga keladi. Tasodifiy yuklarning xarakterini sinashdan awal aniq bilib bo'lmaydi, biroq statistik ma’lumotlar asosida biroz chamalasa bo'ladi. Baland inshootlarga ta’sir etadigan shamol kuchlari, gidrotexnika inshootlariga uriladigan dengiz to'lqinlari singari statsionar tasodifiy yuklar ta’sirini o'rganishda spektral zichlik funksiyasi S (со) ni yoki korrelyatsion funksiya K( r ) ni bilish talab qilinadi. Bulaming ikkalasi o'zaro to'g'ri va teskari Fure o'zgartirgichi bilan bog'langan: Dinamik yuk qo'zg'aluvchi va qo'zg'almas bo'lishi mumkin. Qo'zg'almas yuklarga inshootga doimiy o'matilgan jihozlar, qo'zg'aluvchi yuklaiga esa kranlar, elektrkaralar, transport vositalari va odamlar harakati kiradi. Yuklami vaqt bo'yicha o'zgarishiga qarab nodavriy (3.2-rasm, a), impulsli K( г ) = J S ( со )cos со r d со, г' ь; p
p
C) 3.2-rasm. Dinamik yuklarning xarakterli turlari. 31
(3.2-rasm , b), davriy (3.2-rasm , d) va garmonik (3.2-rasm , e) xillari b o ia d i. Qurilish konstruksiyalariga portlash kuchlarining ta’siri nodavriy yuklarga misol bolaoladi. Ayrim hollarda bunday yuklar juda qisqa soniyalarda
