Natural xo‘jalik va dehqonlaming krepostnoylik ekspluatatsiyasiga
oid dastlabki «
Villalar to'g'risidagi kapitulyariy
» pomestyelar to‘g‘ri-
sidagi qonun bo'lib (IX asr boshi), unda feodal yer egaligi va krepost
noylik himoya etiladi.
Unda endi jamoa, jamoa mulki to‘g‘risida gap
yo‘q. Bu hujjatda votchinaning yagona egasi va votchina aholisining
majburiyatlari to‘g‘risida gapiriladi.
Krepostnoylikning yuzaga kelish masalasi ko‘p olimlami qiziqtiradi.
Yega monopoliya egaligi va dehqonlami majbur qilish apparatining paydo
bo‘lishi hal qiluvchi rol o‘ynagan. Natural xo‘jalik yetakchi bo‘lsa ham,
tovar ishlab chiqarish ham mavjud edi. Shaharlarda hunarmandchilik
sexlari, savdo rastalari doimo ishlab turgan.
Ishlab chiqarish almashuv
va sotish uchun amalga oshirilgan. Sex nizomlarida ishlab chiqarishni
uyushtirish, xalfa yollash, o'quvchilar olish tizimlari belgilangan edi.
Master-usta bo‘lish uchun ancha yuqori mulk senzi qo‘yilgan.
Umuman, uy hunarmandchiligiga nisbatan
sex ancha ustunlikka
ega edi, awalo, keng mehnat taqsimoti boigan (bu ishning tez va
sifatli bajarilishiga oUb kelgan), raqobat bor edi.
Klassik o'rta asr davridagi iqtisodiy g‘oyalar kanonik, ya’ni qonuniy
doktrinalar asosida rivoj topdi. Bu sohada cherkov,
ruhoniylar katta
faoliyat ko‘rsatdilar. XII asming o‘rtalarida boloniyalik rohib Grosian
Dostları ilə paylaş: