va
sudxcTrlik harom qilingan, ortiqcha sarf-xarajatlar qoralangan,
ayniqsa, «yenglar, ichinglar,
hadya qilinglar, lekin isrof qilmang»
degan oyatlar bugungi kun uchun ham ahamiyatlidir.
Forobiy Abu Nasr ibn Muhammad
(870-950) — qomusiy olim,
Arastuning izdoshi (Arastudan keyin ikkinchi muallim nomini olgan),
xayoliy
sotsializmning asoschilaridan, 160 dan ortiq asar yozgan,
donishmand (ayni vaqtda diniy jamoaning boshlig‘i bo‘lgan), hukm-
dor, tasarruf etuvchi, «saxovatli yurt» haqidagi ta’limotni rivojlantirdi
(fozil davlat tarafdori).
Abu Ali ibn Sino
(980-1037) — qomusiy olim, 280 dan ortiq asar
yozgan, «Uy xo‘jaligi», «Ruhshunoslik» va boshqa kitoblarda iqtisodiy
qarashlari aks etgan.
Beruniy Abu Rayhon Muhammad ibn Ahmad
(973-1048) — qomu
siy olim, 150
dan ortiq asarlari mavjud, lekin iqtisodiy qarashlari
to‘liq o‘rganilmagan. Mehnat boylikning asosi ekanligi to‘g‘risidagi
fikrlari mavjud.
Yusuf Xos Hojib Bolasog‘uniy
(~ 1016-1018-?) - turk tilidagi ilk
asar
«Qutadg‘u bUig»
(«Saodatga yo'llovchi bilim», 1069-70) da
ajoyib
iqtisodiy g'oyalami bayon etgan (1990-yilda chop etildi). Ayniqsa,
hunar-kasb o'rganish, savdo-sotiqning ahamiyatiga e’tibor berilgan.
Kitobda «san’at, hunar
kishiga chiroy, turli-tuman hunarlami
o'rganmaslik tubanUk belgisi» (64-bet) ekanligi haqida fikrlar va mehnat
taqsimoti g'oyalari bor. Davlat va iqtisodiyot masalalaridagi bog‘lanishni
yaxshi tushungan.
Nizomulmulk
(1018-1092) — Saljuqiylar davlati vaziri sifatida «Siyo-
satnoma»
asarini yozdi, unda soliq, davlat mablag'larining hisob-
kitobi, iqto‘ (chek yer) to‘g‘risida qimmatli g'oyalar berilgan.
Dostları ilə paylaş: 
