Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта
Yüklə 1,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
AMK
PKM = AMA K Bu yerda: 1, 2 va 3 guruh likvid mablag‘lar K qp = Qisqa muddatli qarz majburiyatlari 1 va 2 guruh likvid mablag‘lar K ql = Qisqa muddatli qarz majburiyatlari 356 RQM – realizatsiya qilingan mahsulot qiymati; AMK – aylanma mablag‘larning o‘rtacha qoldig‘i. Bu koeffitsiyentni hisoblash aylanma mablag‘larning aylanishini prognoz qilish va kreditlash muddatini aniqlash imkonini beradi. Bu ko‘rsatkichning teskari qiymati korxona aylanma mablag‘larining bir marta aylanishiga necha kun ketganligini ifodalaydi (K mk ): PKM 360 AMK K MK ⋅ = Aylanma mablag‘larning aylanishiga kunlar soni qanchalik kam bo‘lsa, shunchalik korxonaning foyda olishi, binobarin, kreditni bankka to‘lashi tez amalga oshadi. [220]. Moliyaviy barqarorlik koeffitsiyenti ( K mb ) mijozning o‘z mablag‘lari bilan moliyalashtirish manbalari tarkibida necha foiz tashkil qilishini ifodalaydi. Boshqacha qilib aytganda, bu ko‘rsatkich korxona faoliyatining qaysi bir qismi o‘z kapital hisobidan moliyalashtirilgan degan savolga javob beradi va quyidagicha hisoblanadi: 100 BS QK K ⋅ = mb Bu yerda: QK – korxonaning o‘z kapitali; BS – balans summasi. O‘z mablag‘lari manbalari va uning miqdori qanchalik katta bo‘lsa, mijozning qarz majburiyatlarini o‘z vaqtida to‘lash qobiliyati shuncha yuqori bo‘ladi. Korxonani kreditlash uchun uning o‘z mablag‘lari manbalari bilan ta’minlanganligi 30 foizdan kam bo‘lmasligi kerak. Agar korxonaning asosiy vositalari va aylanmadan tashqari aktivlari o‘z mablag‘lari manbalaridan yuqori bo‘lsa, u holda korxona balansi nolikvid ekanligini ko‘rsatadi. Nolikvid balansga ega bo‘lgan korxonalar bank kreditlaridan foydalanish huquqiga ega emasdirlar. [221]. Korxonalarning kreditga layoqatliligini baholashda yuqorida qayd qilingan kreditga layoqatlilikni tavsiflovchi ko‘rsatkichlarni quyidagi davrlar bo‘yicha hisoblanishi, ya’ni hisob-kitob qilinishi lozim (45-jadval). Hisoblangan ko‘rsatkichlar me’yoriy talablar bilan taqqoslanadi va korxonaning moliyaviy holatiga baho berilib kredit berish mezonlari belgilanadi. Kredit berish bo‘yicha mijozlar sinflarga ajratiladi (46- jadval). 357 Jadvalda keltirilgan mezonlar bo‘yicha birinchi sinfga kiruvchi mijozlar umumiy talablar asosida kreditlanishi mumkin. Lozim bo‘lganda ularga ishonch kreditlari (ta’minlanganlik talab qilmasdan) beriladi yoki boshqa yengilliklar berilishi mumkin. Yüklə 1,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|