‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

Milliy ong va mafkura. 
Ongni arabcha “aql” so'zidan olingan, 
deb ta’kidlaydi bir qator olimlar. Lekin ong va aql iboralari 
o‘rtasida farqlar ham bor.
Odamning fikrlash qobiliyati nazarda tutilganda, ong va aql 
atamalari bildirgan ma’nolar bir-biriga mos keladi, ong ham, aql 
ham odam miyasining mahsulidir. “Odam onglaydi (anglaydi), aql 
yuritadi, fikrlaydi. Ong, shuningdek, kishining ruhiy, ruhoniy, 
siyosiy, falsafiy nuqtayi nazarlari, diniy, badiiy qarashlarining ham 
majmuyi hisoblanadi”.
Milliy ong 
- bevosita har bir millat yoki elatning uzoq tarixiy 
etnogenez davri, turmush tarzi, iqtisodiy ishlab chiqarish usuli, 
diniy e'tiqodlari, madaniyati, boshqa xalqlaming o‘zaro ta’siri 
tufayli shakllangan dunyoqarashi, iqtisodiy, siyosiy-ijtimoiy va 
madaniy-ma’naviy sohalarda faollik darajasi.
“Milliy ong - 0 ‘zbekiston mustaqilligini mustahkamlashning 
samarali omillaridan biridir”. Milliy ongni davr talabi darajasiga 
ko‘tarish uchun davlatimizda katta ishlar amalga oshirilmoqda. 
Bunda taolim-tarbiya muassasalarining roli ayniqsa muhimdir.
M afkura (arabcha “mafkura” - nuqtayi nazarlar va e’tiqodlar 
tizimi, majmuyi) - jamiyatdagi muayyan siyosiy, huquqiy, axloqiy, 
diniy, badiiy, falsafiy, ilmiy qarashlar, fikrlar va g‘oyalar majmui.
Mafkura ijtimoiy borliqning, ya’ni keng ma’noda jamiyat ha- 
yotining ma’naviy-siyosiy inikosidir, uning inson ongida aks etishi, 
inson tomonidan anglanib, bir butun tizim holiga keltirilishi va bu
264

---

tizimning 
amaiiy laoiiyatoa nazariy asos namua гшиу layauwx 
bo‘lib 
xizmat qilishidir.
Ongimiz va dunyoqarashimizda milliy istiqlol mafkurasini 
shakllantirishimiz kerak ekan, dastlab bu mafkuraning mohiyatini 
chuqur anglab olishimiz kerak.