Neologizmlaming stilistik vazifasi juda xilma-xildir.
M a’lumki, hayotimizda yangi paydo b o ‘lgan so‘zlar faqat
atash
vazifasini bajaradi. Masalan:
mini market, fayl, sayt, disket, flejka,
shartnoma, grant
,
internet, kompyuter, magistr, bakalavr, super-
market, xolding va hokazo.
Lekin yozuvcliilar tom onidan yaratiladigan neologizmlaming
stilistik imkoniyati katta. Bular okkazionalizmlar deyiladi. Masalan:
G ‘afur G ‘ulom -dosh so‘z yasovchi
ahiksi yordamida quyidagi
yangi so‘zlami yaratgan:
eldosh, yerdosh, kurashdosh, qalamdosh
kabi.
M irtemir esa
yurakdosh, to'ydosh, soqoldosh
kabi so‘zlami,
Maqsud Shayxzoda
nuriston, quyoshiston, nurobod, quyoshobod,
xalqobod
kabi so‘zlarni,
Erkin Vohidov
changiston, balchig'iston
kabilami yaratgan.
Bunday leksikaga yana dialektizmlar, terminlar, kansclarizmlar,
jargon va argolar ham kiradi. Bulaming hammasi funksional stil
turlaridan badiiy,
publitsistik, so‘zlashuv stillarida stilistik m a’no
ifodalaydi.
Dialeklizmlar badiiy asarlarda hayotning aniq tasvirini berishda,
qahram onlar nutqining o ‘ziga xosligini sa'm inlash, m ahalliy
koloritnini saqlab qolishda slilistik figura sifatida qo‘llaniladi. Masalan:
Qating oglridi?
(Oybek. «Bolalik»)
Bu jumlada bosh qahramon Musavoy nutqi berilgan,
bu uning
toshkentlik ekaniga ishora.
Lekin vaqtli matbuotda shevaga xos so‘zlaming ishlatilishi ijobiy
hol emas. Masalan:
Otlar, toylar chillada ko'taram bo ‘iib, kishnamay
qo ‘ygani hammaga ma'lum.
D ia lek tizm lard a n ta sh q a ri, p ro fessio n alizm , texnitsizm ,
terminlar ham badiiy stilda m a’lum bir maqsad bilan ishlatiladi.
Bunday leksika xalqimizning ishlab chiqarishi, faoliyati
ifodalangan
asarlard a k o 'p lab q o ‘llan ilad i. M asalan:
O ta-onasi feo d a l,
Dostları ilə paylaş: 
