Zbekiston respublikasi

4.3.1-rasm. Harakat kontrolleri blok-sxemasi 
Boshqarishning 
moslashuvchanligi 
qo`llanilayotgan 
mikroprotsessor 
tomonidan ta’minlanadi.
Funktsional harakatlarni rejalashtirish amaliy dasturiy paketlar yordamida 
yuqori bosqich kompyuterdagi operator tomonidan amalga oshiriladi. Bundan 
tashqari kompyuter kontroller uchun standart interfeys (masalan, 
RS-232C
) orqali 
yuboriladigan topshiriqlarni avtomatik generatsiya qiladi. Bu topshiriqlar ijrochi 
dvigatel valining talab qilingan holati, tezligi va tezlanishini vaqt bo`yicha o`zgarishi 
qonuniyatini ko`rsatadi 
“Ichiga o`rnatilgan kontroller” arxitekturasida harakatni boshqarish uchun 
apparat platformasi sifatida personal kompyuter (
PC
) ishlatiladi. Bu mexatron 
modul va tizimlarning ko`p funktsiyali harakatini rejalashtirish va boshqarish, 
axborot-o`lchov ma`lumotlarini qayta ishlash funktsiyalarini bitta qurilmada 
bajarish imkonini beradi. Foydalanuvchi nuqtai nazaridan buning afzallik tomonlari 
oddiy - operatsion tizimlar va dasturiy vositalarning (
AutoCAD, Excel, Windows 
NT/95/3.1, 
C++
va 
b.) 
harakatni 
dasturlaydigan 
tizimlar 
bilan 
integratsiyalashuvidir. Boshqaruv kompyuterlarining bitta tarmoqda birlashtirish 
yacheyka, sexlar va korxonalarni avtomatlashtirish vazifalarini bajarishda 
taqsimlangan boshqaruv komplekslarini yaratish imkoniyatini beradi. Bunda 

---

312 
PC
dagi modul strukturasi apparatni issiqlik, tebranish va ishlab chiqarishning 
boshqa ta’sirlaridan himoyalaydi.
Ichiga o`rnatilgan kontrollerlar kompyuterning qo`shimcha raz’yomiga
ulangan maxsus platalar (
plug-incard
) sifatida ishlab chiqariladi. Kontroller va 
PC
orasidagi ma’lumot almashtirish adres va ma`lumotlarning oddiy shinasi (32-bitli)
orqali amalga oshiriladi. Oddiy shina standartlari 
ISA, STD, VME
va 
IBM-PC Bus
bo`lishi mumkin. Kontroller platasida shu bilan birga yuritma kuch o`zgartirgichi, 
teskari aloqa datchigi (analogli va raqamli), tashqi diskret kirish/chiqish uchun 
kerakli raz’yom joylari mavjud.