Zbekiston respublikasi

Bir tomonlama shtokli gidrotsilindr
. Uning konstruktsiyasi 3.2.2- rasmda 
ko`rsatilgan.
Ishchi kameralarning germetikligi porshen manjetli zichlagichlar yordamida 
amalga oshiriladi. Bunda suyuqlik shtok bo`shlig`idan porshen bo`shlig`iga 
o`tishiga yo`l qo`yilmaydi (3.2.3-rasm). Gidrotsilindr qopqog`ida o`rnatilgan manjet 
shtokning zichlanishini bajaradi. Chiqindi tozalovchi silindr bo`shlig`iga har xil 
chiqindi zarrachalarni kirishining oldini oladi. 
3.2.2-rasm.
Bir tomonlama shtokli gidrotsilindr
1-shtok; 2-oldingi qopqoq; 3-gilza; 4-porshen; 5-gayka; 6-orqadagi qopqoq; 7-
chiqindini tozalovchi; 8-shtok manjeti; 9-shtokni yo`naltiruvchi xalqa; 10-porshen 
manjeti; 11-rezina xalqa; 12-porshenni yo`naltiruvchi xalqa. 

---

167 
3.2.3-rasm. Gidrotsilindrning shtok va 
porshen bo`shlig`i
3.2.4-rasm. Porshenning 
tuzilishi 
Gidravlik silindrdagi porshenning ishlash printsipi.
Gidrotsilindr 
bo`shlig`iga kelgan suyuqlik porshen yuzasiga ta’sir qiladi. Porshen va gilza, 
porshen va shtok orasidagi chirqishlardan suyuqlik oqib o`tmasligini zichlagichlar 
ta`minlaydi. Porshen suyuqlik energiyasi ta’sirida gilza ichki yuzasi bo`ylab 
harakatlanadi, shunday qilib, gidravlik energiya mexanikka aylanadi. Porshen 
gidrotsilindrni 2 qismga: shtok va porshen bo`lig`iga bo`ladi (3.2.5-rasm).
3.2.5-rasm. Gidrotsilindr porsheni 
 
Gidrotsilindrlarni hisoblash. 
Suyuqlik tomonidan porshen bo`lig`ida 
porshenga ta`sir qilganda paydo bo`ladigan kuch 
F
suyuqlikning bosimi 
P
ga va 
porshenning diametri 
D
ga proportsional bo`ladi: 

---

168 
Bunda porshenning shtok bilan harakat tezligi 
V
suyulik oqimi sarfi 
Q
va 
porshen diametriga bog`liq: 
Suyuqliq gidrotsilindrning shtok bo`shlig`ida berilganda bosim porshen 
D
va shtokning 
d
tashqi diametrlari orasidagi xalqali yuzaga ta`sir qiladi. Bunda hosil 
qilinadigan kuch quyidagicha hisoblanadi: 
Bunda porshenning harakat tezligi quyidagicha aniqlanadi: