Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining

kelimeler, edatlar, takilar), bog 'lovchilar (baglam edatlan, baglamlar,
baglaqlar), asl b o g ‘lovchilar, yasama bog'lovchilar: qo ‘shma (murak­
kab) bog'lovchilar, teng bog'lovchilar (Siralama baglaglari), ayiruv
bog'lovchilari (ayirtlama baglaglari), qiyoslovchi bog'lovchilar
fkar,pla,y[irma baglaglari) va bog'lovchi so ‘zlar (ciimle bap edatlan),
ко ‘makchilar (son qekim edatlan), yuklamalar (sona gelen edatlar),
undov so 'zlar (iinlem edatlan; unlemler)
Yordamchi so'zlar turk tilida gorevli kelimeler yoki edatlar
deyiladi. Ba’zi kitoblarda yordamchi so‘zlar takilar deyiladi. Ular
mustaqil emas, ma’lum vazifani bajaruvchi so'zlardir. Agar otlar
va fe’llar ma’noli so‘zlar boisa. yordamchi so‘zlar ma’noga ega
boimagan, faqat ma’lum grammatik vazifani bajaruvchi so'zlar
hisoblanadi. Yordamchi so‘zlar mustaqil so‘zlami bir-biriga bog‘iab,
ular bilan birgalikda ma’no kasb eta oladi: Ayi gibi adam, araba ile
gcldim, Aliye gore degil. Ruzgara harp aqik kabi.
Yordamchi so'zlar shakllariga ko‘ra so'zlar, vazifalariga
ko‘ra esa kelishik qo‘shimchalari holatida bo'ladi. Masalan: Ah
igin getirdim.= A h ’y e getirdim. Hayvan gibi saldirmi§.= Hayvanca
saldinms kabi.
Ba’zi ilmiy ma’Iumotlarga ko‘ra, qadimgi turk tilida yordam­
chi so‘zlar deyarli boimagan, ular keyinchalik boshqa tillardan
o ‘zlashtirilgan yoki turktilidagi ba’zi mustaqil so'zlarning qoliplashuvi
natijasida shakllangan va asrlar osha ularning soni ortib borgan.
So‘z turkumlari ichida eng tor qamrovni tashkil etuvchi
yordamchi so‘zlar, asosan, ikki manbadan yuzaga kelganligi maium.