Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


-ra, -an qo'shim chalari vositasida  yasalgan:  sonra, di§ari, igeri, ileri



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə43/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

-ra, -an
qo'shim chalari vositasida 
yasalgan: 
sonra, di§ari, igeri, ileri
yoki 
-levin
qo'shim chasi qo'shilib 
qoliplash: '
ak^amleyin, geceleyin, sabahleyin; -in
qo'shim chasi
64


qo'shilib qoliplashgan: 
ilkin, yazin; -ca
tenglik shakli qo'shim chasi 
qo'shilib qoliplashgan: 
bence, delice, iyice

sertge
kabi. Misollar: 
Sonra torhadcm bir fey gikarip, yere koydu. Babasi onu disari gikardi.
Aga vukan gikrni.pi, faka t onun hig bir §eyden haberi yoktu
kabi.
Turk tilida 
-in
vosita shakli qo'shim chasi olib yasalgan ravishlar 
ham talaygina: 
“Qingeneye beylik vermi§ler, ilkin babasmi asmi§ ”. -in
vosita shakli qo'shim chasi 
-siz
sifat yasovchi qo'shim chadan keyin 
kelib bir nechta holat ravishi yasagan: 
Sesler duyulmaz olur, solar
renkler ansizin. Konus;masim kesmeksizin gazeteye bir goz atiyor.
Rasvishlar 
-ca
tenglik shakli qo'shim chasi olib ham yasaladi: 
Yemeginizi beraberce yiyin. Reis dogruca odaya yoneldi. Ihanet
kavrammi gere since kavrayamiyordu. -ca (-ce)
tenglik shakli 
qo'shim chasidan keyin 3-shaxs egalik va jo 'n a lish kelishigi 
qo'shim chasining birikuvidan tarkib topgan 
-sin a (sine)
qo'shim chasi 
qo'shilib yangi ravish yasovchi qo'shim cha ham hosil qilinadi: 
Onu
delicesine sevivordu. Yaptiklarmdan utanmiscasina vere bakiyor.
Turk tilida chiqish, o'rin-payt va jo 'n alish kelishigi q o 'sh im ­
chalari bilan vosita, egalik ve k o 'p lik qo'shim chalari qoliplashishi 
natijasida ravishlar yasalgan. Bular ichida qoliplajuvga ko'p ro q mo- 
yil bo'lgani 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin