Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


-dan chiqish kelishigi qo'shim chasidir:  Cocuklar acliktan



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə44/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

-dan
chiqish kelishigi qo'shim chasidir: 
Cocuklar acliktan
aglardi. Birazdan babam gelir. §u an birden aklima sen geldin. Seni
coktan izliyorum.
B a’zi ravishlar chiqish v a jo 'n a lish kelishigi qo'shim chalarining 
birga qo'llanishi y o 'li bilan yasaladi: 
agiktan agiga, agizdan agiza,
ba$tan ba§a, birdenbire, dogrudan dogruya
kabi: 
Dii§unduklerini
aciktan aciga anlatti. H aber aeizdan agiza dola§ti. Birdenbire soru
sormaya ba§ladi.
Rasvishlar 
-da
o'rin-payt kelishigi ham da 
-(y)a
jo 'n alish
kelishigi qo'shim chalari vositasida ham yasalgan: 
Gun boyu avakta
bekledi. Seninle bovlesine копщтат. (r ekindigi igin inadina agabey
demedi. Ovlesine sordu.
Rasvishlar 
-la
vosita shakli qo'shim chasi yordam ida ham 
yasalgan: 
Qocuk hizla yerinden kalkti ve ofkevle bana bakti. Filmi
havretle seyrettik. Duygularmi ictenlikle anlatiyor. Kendisim rcihmetle
amyoruz. Zamanla her $ey duzelir
kabi.
65


R avishlar sifat yasovchi qo'shim chalar vositasida yasalishi 
m um kin: 
Sessizce evden gikti. Narin adh yem ek incecik kesilmis
hamur ve ufacik dogranmiq etten yapilir. Zaman cabucak gegiyor.
Evden vava^gacik giktik.
Turk tilida 
-ar
qo'shim chasi vositasida yasalgan son shakllan 
(ule§tirme sayi sifatlari)
ham gapda ravish vazifasida kelishi mumkin: 
Doktor hastalanm hirer hirer dinledi. Qocuklar tiger Ucer sira
oliij'turdular. Kolileri teker teker yerlestirin
kabi.
Ravishlar otdan sifat yasovchi 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin