Zilzila xavfi mavjud hududlarda jamoat binolarini loyihalash Seysmobardosh qurilish, zilzilabardosh qurilish

Kolumbgacha bo'lgan davrda zilzilalar gunohkor hayot uchun Xudoning adolatli jazosi hisoblangan va ularga alohida e'tibor bermagan. Birinchi yozuvlar va tahlil qilish urinishlari faqat 1541 yildan boshlab konkistadorlarda paydo bo'ldi.

1878 yildan boshlab, Manizalesdagi zilziladan so'ng, temblorero uslubi ma'lum bo'ldi: loy bilan aralashtirilgan bambukdan qurilgan binolar. 2-3 qavatli uylar bir xil bo'lmagan materiallardan qurilgan. 1-qavat tuproqli edi, ya'ni. material sifatida nam tuproq va qum aralashmasi ishlatilgan. Aralash quyiladi va yog'och qutiga "qadoqlangan". 2-qavati taxta edi. Birinchi qavatlar yuk ko'taruvchi funktsiyani bajargan, ikkinchisi esa seysmik faollik va shamoldan gorizontal yuklarning kuchlanishiga duch kelganda deformatsiyalanish imkoniyatini ta'minlagan. Ajablanarlisi shundaki, shunga o'xshash texnologiya uzoq vaqtdan beri yerning narigi tomonida, masalan, Tojikistonda qo'llanilgan.

Oʻzbekistonda ham temirbeton karkasli binolar qurish keng tarqalgan. Seysmik hududlarda metall karkaslardan foydalanish ham yaxshi iqtisodiy samara beradi. Metall konstruksiyalar mustahkam va yengil boʻlganligidan zilzilabardosh binolar bunyod etishda juda qoʻl keladi. Pekin metall konstruksiyalarning zanglash, yuqori tralarda yuk koʻtarish xususiyatini yoʻqotish kabi kamchiliklari ham bor. Zilzila paytida yongʻin chiqishi mumkin, shuning uchun metall qismlar oʻtga chidamli materiallar bilan qoplanadi. Mac, Toshkentning Amir Temur hiyobonidagi 17 qavatli "Oʻzbekiston" mehmonxonasining 1 va 2 qavati yopmalari monolit, 3—17 qavatlariniki yigʻma temirbetondan ishlangan. Ichki devorlar yigʻma temirbeton, tashki devorlar esa keramzitbeton panellardan qurilgan.

Oʻzbekistonda ham temirbeton karkasli binolar qurish keng tarqalgan. Seysmik hududlarda metall karkaslardan foydalanish ham yaxshi iqtisodiy samara beradi. Metall konstruksiyalar mustahkam va yengil boʻlganligidan zilzilabardosh binolar bunyod etishda juda qoʻl keladi. Pekin metall konstruksiyalarning zanglash, yuqori tralarda yuk koʻtarish xususiyatini yoʻqotish kabi kamchiliklari ham bor. Zilzila paytida yongʻin chiqishi mumkin, shuning uchun metall qismlar oʻtga chidamli materiallar bilan qoplanadi. Mac, Toshkentning Amir Temur hiyobonidagi 17 qavatli "Oʻzbekiston" mehmonxonasining 1 va 2 qavati yopmalari monolit, 3—17 qavatlariniki yigʻma temirbetondan ishlangan. Ichki devorlar yigʻma temirbeton, tashki devorlar esa keramzitbeton panellardan qurilgan.