7-mavzu: tuproq va uni muhofazasi reja

7-MAVZU: TUPROQ VA UNI MUHOFAZASI
Reja:

1.Tuproqni hosil qiluvchi omillar

2.Tuproq – muhit sifatida

3.Tuproqdagi ekologik muammolar

4.Tuproq resursini muhofaza qilish
Tayanch so’zlar: Tuproq, normal, tezlashgan va antropogen eroziyalar, tuproq ifloslanishi.
Tuproq mineral va qoyatosh bo’laklarining aralashmasi hisoblanib, qolgan qismi esa notirik organizmlar, suv va havodan tashkil topgan. Tuproq shakllanishga ega, qisman qoyatoshlar mayda bo’laklarga bo’linib, ular vaqti bilan tuproq hosil bo’lishida qatnashadi.

Demak, tuproq ham abiotik omillar sirasiga kirib, jonsiz qoyatoshlar va mineral bo’laklardan tashkil topishi ma’lum qonuniyatga asoslangan. Tuproq o’z tarkibiga bakteriya, zamburug’, hashoratlar va chuvalchanglarni ham oladi. Tuproqning hosidor qismi uning tarkibidagi gumus bilan bog’liq. Tuproq qum, loy va gumusning turli komponentlarini bir biri yuilan bog’laydi.