Akut ve Kronik Pankreatit Doç. Dr. Pars Tunçyürek

Yüklə 1,07 Mb.

Akut ve Kronik Pankreatit

Pankreasın nonbakteriyel inflammasyonu (kendi enzimlerinin aktivasyonu ile sindirilmesi)
Bilier: Olguların %40'ı (Türkiye'de daha fazla). Tedavi edilmezse tekrarlayan ataklar sık
Alkolik
Hiperkalsemi
Hiperlipidemi
Ailesel: Çocuklukta başlar, genellikle kronik pankreatit gelişir
İatrojenik: Postoperatif; kardiyopulmoner bypass, ERCP
İlaç kökenli: Kortikosteroidler, östrojen preparatları, azathioprine, thiazide diüretikler,
tetracycline
Tıkanma: Konjenital (pancreas divisum) veya yaralanma sonrası
İdiopatik: %15 neden bulunamaz

Tripsinojenin anormal aktivasyon yolu olan Katepsin-B ile tripsine dönüşmesi sonucu olay başlar. Katepsin-B pankreatik asiner hücrelerde bulunur.
Tripsin ve kemotripsin başlangıç enzimleridir, onların açığa çıkışı diğer proenzimlerin (proelastaz, prokollejenaz ve fosfolipaz) aktivasyonuyla sonuçlanır.
Tripsin endotel ve mast hücrelerinden histamin açığa çıkışı: ödem kanama ve vasoaktif peptid ve kinin üretimiyle sonuçlanan kallikrein sisteminin aktivasyonuna yol açar.
Daha sonra ağrı nedeni olduğu düşünülen inflamatuvar yanıt alevlenir.
Hipovolemi ve hipotansiyon gelişir.

Hafif akut pankreatit (ödematöz): interstisyel ödem, minimal organ disfonksiyonu, soluk ve peripankreatik yağ nekrozu olaysız iyileşme
Ağır akut pankreatit (nekrotizan): organ yetmezliği ve-veya psödokist, apse ve nekroz gibi lokal komplikasyonlar ile beraberdir.

Amilaz yüksekliği  Kolesistit, ince barsak obstrüksiyonu, mezenterik iskemi, ülser perforasyonu (nadiren > 500 IU/dl)
Lökositoz > 12,000/µL is apse yoksa olağan değildir.

Yoğun bakım desteği
APACHE-II kriterleri ile hastanın sık denetlenmesi
Medikal tedavi (gabexate mesilate, aprotinin, lexipafant, ve octreotide) yararsız bulunmuş.
Erken enteral beslenme yararlı (jejunal). Sürekli nazogastrik drenaj yararlı değil.
Pankreas nekrozu olan olgular imipenem ve meropenem alabilirler (>14 gün mantar enfeksiyonu riski var)
Erken dönemde ERCP hastalığın prognozunu etkilemiyor, ama şiddetli bilier pankreatitte sfinkteratomi yapılabilir.
Steril nekroz  İzlenmeli
Enfekte nekroz  Nekrozektomi

Fibröz duvarlı peripankreatik sıvı kolleksiyonudur.
1 aydan daha uzun sürmesi
Kisti döşeyen epitel yoktur, kist içeriğinde yüksek amilaz düzeyi saptanır.
Akut sıvı kolleksiyonları psödokist değildir.
Akut pankreatitli hastaların %35 inde peripankreatik sıvı kolleksiyonu gelişir.
50% den fazlası 3 ay içinde spontan olarak düzelir 6 haftadan sonra komplikasyon oranı artar.
Serum amilaz düzeyindeki yüksekliğin devam etmesi psödokisti düşündürmelidir.
Girişimler 6. haftadan itibaren yapılır

Tip 1 - normal duktal anatomi. Pankreatik duktus ile kist arasında fistül yoktur.
Tip 2 - Anormal duktal anatomi. Pankreatik duktus ile kist arasında fistül yoktur
Tip 3 - Anormal duktal anatomi. Pankreatik duktus ile kist arasında fistül vardır.