D I l ç İ L i K: q r a m m a t I k a türk dillərinin tarixi sintaksisi

---

89 
AZƏRBAYCAN DİLİ VƏ ƏDƏBİYYAT TƏDRİSİ 
2021, № 2 (268), 89-96 
 D İ L Ç İ L İ K: Q R A M M A T İ K A 
 
Türk dillərinin tarixi sintaksisi 
Ramil Zeynalov 
Sumqayıt Dövlət Universiteti, Azərbaycan dili və onun tədrisi metodikası kafedrasının 
dissertantı. Azərbaycan. E-mail: [e-mail]
https://orcid.org/0000-0002-4669-1201 
 
 
XÜLASƏ
Müstəqillik əldə edildikdən sonra ölkəmizdə dilçilik 
sahəsində bir sıra uğurlar əldə edilib ki, bunlardan biri 
də Mahmud Kaşğarinin “Divanü lüğat-it-türk” əsərinin 
Azərbaycan dilinə tərcümə edilməsidir. Bu tərcümədən 
sonra 
türkoloji 
araşdırmaların 
mərkəzi 
olan 
Azərbaycanda bu fundamental lüğətin araşdırılmasına 
və ciddi əsərlər yazılmağa başlandı. Türk dillərinin 
tarixi sintaksisini araşdıraraq onun inkişaf yolunu 
izləmək üçün əsərdə işlənən atalar sözü və məsəllərin 
mühüm əhəmiyyəti vardır. Bu nümunələrin sintaktik 
xüsusiyyətlərinin araşdırılması Azərbaycan dilçiliyi ilə 
yanaşı, türkoloji dilçilik üçün də mühüm faktların 
meydana çıxarılmasına şərait yaratmışdır. Əsərdə atalar 
sözü və məsəllərdə işlədilən söz birləşmələrinin 
növlərini və bu birləşmələrə aid sözlər arasındakı 
sintaktik əlaqələrin (yanaşma, idarə, uzlaşma) müasir 
Azərbaycan dili ilə müqayisəsini vermək türk 
dillərində, o cümlədən Azərbaycan dilində bu tip 
birləşmələrin tarixi inkişafını öyrənmək baxımından 
olduqca mühüm materiallar verir. 
 
AÇAR SÖZLƏR
sintaksis, dilçilik,
M.Kaşğari, türk dilləri 
MƏQALƏ TARİXÇƏSİ 
göndərilib: 06.04.2021 
qəbul edilib: 16.04.2021 
 
MƏQALƏNİ ÇAPA 
MƏSLƏHƏT BİLƏN