Mövzu:ELEktrik tƏHLÜkƏsizliyini TƏMİN edƏN Üsullar Elektrik cərəyanı ilə zədələnmənin xüsusiyyətləri Xarici əlamətlərin olmaması Əmək qabiliyyətinin itirilməsi “Yapışma” hadisəsi Mexaniki travmalar Elektrik cərəyanı ilə zədələnmənin səbəbləri Cərəyan aparan hissələrə toxunma İzolyasiyanın və ya qoruyucu quruluşların nasazlığı Addım gərginliyi Insanın məsuliyyətsizliyi Addım gərginliyi Cərəyanın yerdə axma zonasında ayaqlar arasında əmələ gələn potensiallar fərqi addım gərginliyi adlanır. İnsan elektrodun torpağa toxunduğu yerə nə qədər yaxın olarsa, addım gərginliyinin qiyməti və zədələnmə təhlükəsi də artır. Toxunma gərginliyi Yer səthində dayanmış insanın əli yerləbirləşdiriciyə bənd edilmiş metal hissələrə toxunduqda əldə yerləbirləşdiricinin potensialı, ayaqlarda isə başqa potensial əmələ gəlir. Göstərilən vəziyyətdə əl ilə ayaqlar arasında yaranan potensiallar fərqi toxunma gərginliyi adlanır. Yerləbirləşdiricidən uzaqlaşdıqca toxunma gərginliyi də artır. Elektrik zədəsi
yanıq
elektik nişanı
dərinin metallaşması
mexaniki zədələnmələr
elektrooftalmiya
Elektrik cərəyanı ilə zədələnmənin nəticəsi aşağıdakı amillərdən asılıdır
Elektrik zədələnməsindən mühafizə üsulları və vasitələri İzolyasiya Çəpərləmə və bloklama Avtomatik ayırma Mühafizə yerləbirləşdirməsi Mühafizə sıfırlanması - mühafizəedici yerləbirləşdirmə;
- sıfırlama;
- potensialların bərabərləşdirilməsi;
- kiçik gərginlik;
- şəbəkələrin elektrik cəhətdən bölünməsi;
- mühafizəedici açma;
texniki üsullar
- işin təşkilinə və icrasına cavabdeh olan şəxslərin təyini;
- işin icrasına sərəncamın və tapşırığın rəsmiləşdirilməsi,
- işin icrasına buraxılışın tərtibi;
-işin icrasına nəzarətin təşkili, işin vaxtının qurtarmasının və tənəffüslərin rəsmiləşdirilməsi
təşkilati tədbirlər
texniki tədbirlər
1) İşləyən elektrik qurğularında və ya onların yaxınlığında yerinə yetirilən işlər zamanı:
- qurğunun (elektrik enerjisi mənbəyindən açılması;
açılmış kommutasiya aparatlarının intiqallarının mexaniki qıfıllanması, qidalandırıcı xətlərin uclarının ayrılması və bu kimi başqa tədbirlərin görülməsi
- gərginlik altında olan cərəyan keçiriciləri çəpərlənməli və təhlükəsizlik işarələri ilə təmin olunmalıdır;
İzolyasiya Müxtəlif ölçülü izolyasiya edilmiş mis naqillər. qırmızı rəng "müsbət" axını, qara "mənfi", yaşıl və ya sarı / yaşıl isə yerləbirləşdirici naqilləri ifadə edir Keramik izolyator Silikon izolyator Şüşə izolyator Çəpərləmə və bloklama Avtomatik ayırma 1 fazalı ayırıcı 3 fazalı ayırıcı Mühafizə yerləbirləşdirməsi Yerləbirləşdirmə qurğusunun müqaviməti gərginliyi 1000 Volta qədər olan qurğularda 4 Om-a qədər, gərginliyi 1000 Voltdan yüksək olan qurğularda isə 10 Om-a qədər olmalıdır. Elektrik qurğularının normal vəziyyətdə gərginlik altında olmayan metal hissələrinin «sıfır» xəttinə birləşdirilməsi sıfırlanma adlanır. Mühafizə sıfırlanması DİQQƏTİNİZ ÜÇÜN TƏŞƏKKÜRLƏR
