F6f2ddd8-1927-4882-9314-81724e4b0411/47b1e886-73c0-4495-acba-4cdef062473d

16-ma’ruza. Qatlamlardagi haroratning holati va uni ishlash jarayonida o’zgarishi.
Reja
1.Neftlarning qatlam ichida yonishini moslashtirish usullari.
2.Qatlam ichida yonishning texnologiyasi, suv va havo nisbati.
3.Kompressorlar. Quduq asbob- uskunalari.
Tayanch so’zlar: Geotermik pog’ona. - haroratni 10 C ga o'zgarishiga to'qri keladigan er baqri chuqurligidagi metrlar soni. Geotermik gradient. - Yer bag’ridagi qar 100 m chuqurlikda haroratni C o'zgarishi.
Qatlamga termokimyoviy ta'sir qilish usuli. - Faol termokimyoviy jarayonlar hudud’ini siljishi qisobiga qatlamdan neftni siqish usullari. Ular qatlamda oqir komponentlarni haydalayotgan oksidlovchi ta'sirida yoqish yo'li bilan qatlamda bevosita issiqlikni generaciyalashga asoslangan. qatlamning yoqilgan hajmi. - qatlam ichra yonish jarayonini amalga oshirishda yonish hudud’i o'tgan Mahsuldor qatlam hajmining bir qismi.
Neftlarning qatlam ichida yonishini moslashtirish usullari.
qatlamlardagi haroratning holati va uning ishlash jarayonida o'zgarishi qatlam haroratining boshlanqich kattaligi va uning taqsimlanishi konning geotermik sharoitlari bilan belgilanadi. Odatda, neftkonlarining harorati mazkur geologik hudud’ning o'rtacha geotermik gradientiga mos keladi. Lekin ba'zida qatlam haroratini bu kattalikdan bir muncha farq qilishi kuzataladi. Unda qatlam harorati ko'tarilgan yoki pasaygan qisoblanadi. Еr qobiqining yuqori haroratli hudud’i geotermal hudud’ deb ataladi. Neftkonini ishlash jarayonida uning qatlam harorati bir qancha o'zgarishi mumkin. Bu holat qatlamga qar hil moddalarni, asosan, qatlamning boshlanqich haroratiga nisbatan boshqacha haroratdagi suvni haydashda, shuningdek qatlamdagi ekzotermik reakciyalar natijasida yuzaga keladi. qazib olinayotgan suyuqlik va gazning, shuningdek qatlam jinsida sirqiyotgan moddalarning gidravlik ishqalanishi natijasida ham qatlam harorati kam darajada bo'lsada o'zgaradi.
qatlam haroratini er ostida taqsimlanishi va vaqt davomida o'zgarishiga konning haroratiy tarzi deb ataladi. Neftqatlamlarida haroratning o'zgarishi asosan issiqlik o'tkazuvchanlik va konvekciya qisobiga yuzaga keladi.
Neftqatlamlari atrofdagi jinslardan va boshqa qatlamlardan issiqlikka nisbatan ajratilmagan (teploizolyaciya). Shuning uchun neftqatlamining biror bir hudud’ida boshqa hudud’larga nisbatan haroratning o'zgarishi issiqlik o'tkazuvchanlik tufayli issiqlikni uzatilishi va hayta taqsimlaiishiga olib keladi. qatlamdagiga nisbatan boshqa haroratdagi suvni unga haydash va qatlam haroratidagi neftni olish qatlamdagi harorat va issiqlikni o'zgarishiga olib keladi.