Glikoliz veya nükleotid metabolizmasındaki enzim eksiklikleri eritrosit enerji üretiminde azalmaya neden olur



Yüklə 445 b.
tarix03.04.2017
ölçüsü445 b.
#13347



Glikoliz veya nükleotid metabolizmasındaki enzim eksiklikleri eritrosit enerji üretiminde azalmaya neden olur

  • Glikoliz veya nükleotid metabolizmasındaki enzim eksiklikleri eritrosit enerji üretiminde azalmaya neden olur

  • Sonucunda da sitoskeletal yapı ve osmotik basıncı düzenleyen iyon pompalarının koruma kapasitesi bozulmaktadır



  • Embriyolojik gelişim: Kan ve kan elemanları mezodermden gelişir

  • Kan ilk olarak :16-19.günlerde yolk sack’da yapılır

  • Fetal kan yapımı: KC ve dalakta (6.hft’dan sonra) , uzun kemiklerde (12.hft’dan sonra)

  • Çocuk ve yetişkinde: yassı kemiklerde

  • Kan hücrelerinin hepsi stem cell ’den köken alır



Nükleus ve mitokondri yoktur

  • Nükleus ve mitokondri yoktur

  • Membranında

    • %40 lipid,
    • %50 protein,
    • %10 karbonhidrat bulunur
  • Membranında Na-K ATPaz ve Ca-Mg ATPaz enzim sistemleri bulunur

  • Esas enerji kaynağı glukozdur



%90’nı anaerobik glikoliz (Embden-Meyerhof Yolağı) ile elde edilen ATP’den

  • %90’nı anaerobik glikoliz (Embden-Meyerhof Yolağı) ile elde edilen ATP’den

  • %10’unu ise pentoz fosfat yolundan kaynaklanan NADPH ile elde ederler



Eritrositlerin kemik iliğindeki ayırt edilebilen ilk hücresi eritroblasttır

  • Eritrositlerin kemik iliğindeki ayırt edilebilen ilk hücresi eritroblasttır

  • Retikülosite kadar matürasyonu:

  • Eritroblast, proeritroblast, normoblast (Hb sentezi başlar), retikülosit ve eritrosit

  • Üretim için eritropoetin, büyüme faktörleri, demir, folat ve B12 vitaminine gereksinim vardır



Eritrositin nükleus ve mitokondrisi yoktur

  • Eritrositin nükleus ve mitokondrisi yoktur

  • Sonuçta bu hücreler, denatüre olmuş veya fonksiyonlarını kaybetmiş proteinlerini tekrar sentezleyemezler



Pentoz fosfatlar

  • Pentoz fosfatlar

  • Pentoz fosfat yolu

  • Glukoz glukoz 6-fosfat

  • Hekzokinaz

  • Glikoliz

  • 2 laktat

  • kan dolaşımı







Hekzokinaz eksikliği

  • Hekzokinaz eksikliği

  • Fosfofruktokinaz eksikliği

  • Fosfogliserat kinaz eksikliği

  • Trioz fosfat izomeraz eksikliği

  • Aldolaz (fruktoz-bifosfat aldolaz) eksikliği

  • Pirüvat kinaz eksikliği

  • Laktat dehidrogenaz enzim yetmezliği



Hekzokinaz enzimi glikolitik yolun ilk aşamasında glikoz molekülüne ATP yapısından fosforil grubu aktarır

  • Hekzokinaz enzimi glikolitik yolun ilk aşamasında glikoz molekülüne ATP yapısından fosforil grubu aktarır

  • Fosforilasyon glukozun hücre içinde tutunmasını sağlar.

  • Hekzokinaz karaciğer başta olmak üzere tüm dokularda bulunur



Hekzokinaz’ın 4 izozimi bulunur (I-II-III-IV)

  • Hekzokinaz’ın 4 izozimi bulunur (I-II-III-IV)

  • Hekzokinaz I, II ve III izozimlerinin Km (10-6 - 10-4) değerleri, glukokinazın Km (10-2) değerinden daha düşüktür



Sadece; karaciğer ve pankreasta bulunur

  • Sadece; karaciğer ve pankreasta bulunur

  • glukoza duyarlıdır

  • fruktozu ise sadece çok yüksek kon- santrasyonlarda fosforlar



Fruktoz 6-P’ı Fruktoz 1,6 BP’a çevirmektedir

  • Fruktoz 6-P’ı Fruktoz 1,6 BP’a çevirmektedir

  • M (kas), L (granülositik lökosit) ve F (fibroblast) alt birimlerinden oluşan dört alt birimden oluşur

  • Alt birimlerdeki mutasyonlarda hemolitik anemi ortaya çıkar



3 farklı tipi bulunur (A, B, C)

  • 3 farklı tipi bulunur (A, B, C)

  • En önemli tipi Aldolaz A kaslarda ve çok az miktarda beyinde bulunur

  • Kalıtsal eksikliğinde hemolitik anemi gözlenir



Mental değişiklikler gözlenmektedir

  • Mental değişiklikler gözlenmektedir

  • Nörolojik defisitler izlenmektedir

  • Orta derecede hemolitik anemi izlenir.







Hemoglobinin 02’ e olan affinitesini düzenler.

  • Hemoglobinin 02’ e olan affinitesini düzenler.

  • 2,3-BPG, hemoglobine bağlanarak oksijene ilgisini azaltmakta ve böylece doku kapillerlerinde oksijen salıverilmekte



Eritrositlerde hekzokinaz izoenzimlerinin genetik eksikliği glikolitik yoldaki glikolitik ara ürünlerin düşük konsantrasyonlarda bulunmasına yol açmaktadır

  • Eritrositlerde hekzokinaz izoenzimlerinin genetik eksikliği glikolitik yoldaki glikolitik ara ürünlerin düşük konsantrasyonlarda bulunmasına yol açmaktadır

  • Özellikle 2, 3-BPG nin ön maddesi olan 1,3-BPG nin konsantrasyonu düşer.



2,3-BPG düzeyi azalınca Hb’in oksijene ilgisi artar, anormal yüksek oksijen affinitesi bulunur

  • 2,3-BPG düzeyi azalınca Hb’in oksijene ilgisi artar, anormal yüksek oksijen affinitesi bulunur

  • Dokularda oksijen salınımı zorlaşır

  • Dokularda kullanılabilir oksijenin önemli oranda azalması hemolitik anemiye yol açar



X-bağımlı olarak kalıtım gösterir.

  • X-bağımlı olarak kalıtım gösterir.

  • ATP sentezi bozulduğu için mental retardasyon ve anemi gibi sorunlar ortaya çıkar



Otozomal dominant kalıtılır

  • Otozomal dominant kalıtılır

  • Hemolitik aneminin en önemli nedenidir

  • Glikolizdeki defektler içinde en sık görülenidir

  • Glikoliz hızı düşer

  • ATP sentezi azalır

  • Anemi meydana gelir



Eritrosit mebranındaki ATPaz iyon pompasının aktivitesi azalır

  • Eritrosit mebranındaki ATPaz iyon pompasının aktivitesi azalır

  • Membran dayanıksız hale gelir

  • Eritrosit şişerek parçalanır

  • Hemolitik anemiye egzersiz intoleransı eşlik eder



Glukoz 6-fosfat dehidrogenaz

  • Glukoz 6-fosfat dehidrogenaz

  • 6-fosfoglukonat dehidrogenaz





HMP Yolu ile indirgenmiş nikotinamid dinükleotid fosfat (NADPH) ve pentoz fosfatlar sağlanmaktadır

  • HMP Yolu ile indirgenmiş nikotinamid dinükleotid fosfat (NADPH) ve pentoz fosfatlar sağlanmaktadır

  • NADPH eritrositlerde glutatyon metabolizmasında rol oynamaktadır

  • ATP sentezlenmez.

  • Sitoplazmada meydana gelir



Glukoz 6 fosfat 6-fosfoglukonat NADP NADPHH

  • Glukoz 6 fosfat 6-fosfoglukonat NADP NADPHH

  • Oksidatif reaksiyonda glukoz 6 fosfat G6PD enzimiyle 6-P Glukonolaktona dönüşür

  • NADPH oluşur

  • Irreversibildir



Eritrositlerde nükleus ve ribozom olmadığından dolayı NADPH eldesi HMP yoluna bağlıdır

  • Eritrositlerde nükleus ve ribozom olmadığından dolayı NADPH eldesi HMP yoluna bağlıdır

  • Eritrositlerdeki en önemli fonksiyonu glutatyonu redükte formda tutan NADPH’ın eldesinde görev alan bir enzim olmasıdır

  • Enzim nokta mutasyonları mevcuttur





G6PD eksikliğinde NADPH yapılamayaca- ğından GS-SG tekrar GSH haline dönemez

  • G6PD eksikliğinde NADPH yapılamayaca- ğından GS-SG tekrar GSH haline dönemez

  • Hücre oksidan madde ile karşılaşınca Hb okside olur

  • Hb Heinz cisimcikleri halinde çöker ve membrana yapışarak membran stabilitesini bozar ve hemolize yol açar



X’e bağlı resesif geçer

  • X’e bağlı resesif geçer

  • Oksidan madde alınımını takiben akut intermitant hemolitik anemi ve sarılık olur

  • YD sarılığına ve anemiye neden olur

  • İntravasküler hemoliz olur



Ciddi azalmış aktiviteye sahip G-6-PD varyantları yenidoğanlarda hemolitik anemi nedeni olabilir

  • Ciddi azalmış aktiviteye sahip G-6-PD varyantları yenidoğanlarda hemolitik anemi nedeni olabilir

  • Küçük bir kısmı da kronik hemolize neden olabilir.

  • G-6-PD yetmezliğinde normal koşullarda NADPH yeterli olabilir.

  • Oksidatif etkenler NADPH gereksinimini arttırır.

  • Genellikle akut hemoliz oksidatif stresten sonra görülür



  • Eritrositlerin % 30-50'si kaybolur.

  • İdrar rengi artan hemoglobinden dolayı koyulaşır.

  • Kriz sonrası retikülosit fazlalığına bağlı olarak hatalı yüksek G-6-PD değerleri elde edilebilir.

  • Hemolitik krizden 2-4 ay sonra enzim ölçümü yenilenmelidir.

  • G-6-PD eksikliği olan kişilerin çoğunun hayat süreleri kronik hemolizden kaynaklanan komplikasyonlar nedeni ile kısalır.



Bakla da önemli derecede hemoliz oluşturur

  • Bakla da önemli derecede hemoliz oluşturur

  • Favizm bakla yenmesiyle ortaya çıkan ağır hemolitik krizdir

  • Hemolizin en sık nedeni infeksiyonlardır

  • Periferik yaymada;

  • Heinz cisimciği (intrasellüler denatüre hb)

  • Güve yeniği gibi ısırılmış eritrositler görülebilir



Glutatyon (GSH), hb ve diğer önemli eritrosit proteinlerini oksidatif hasardan koruyan bir tripeptittir

  • Glutatyon (GSH), hb ve diğer önemli eritrosit proteinlerini oksidatif hasardan koruyan bir tripeptittir

  • Glutatyon sentezinde görevli γ-glutamilsistein sentetaz ve glutatyon sentetazın eksiklikleri nadirdir

  • Ancak eksikliklerinde glutatyon sentezlenemez

  • Oksidan stres arttığında yetersiz glutatyon nedeniyle hemoliz meydana gelmektedir



Glutamat + Sistein +ATP

  • Glutamat + Sistein +ATP

  • γ-Glutamilsistein sentetaz

  • γGlutamilsistein

  • glisin + ATP

  • Glutatyon sentetaz

  • Glutatyon + ADP



Glutatyon redüktaz veya glutatyon peroksidaz (selenyuma bağlı) eksikliklerinde kronik hemolitik anemi gözlenememiştir

  • Glutatyon redüktaz veya glutatyon peroksidaz (selenyuma bağlı) eksikliklerinde kronik hemolitik anemi gözlenememiştir

  • Glutatyon, glutatyon peroksidaz ile yükseltgenir (GSSH)

  • Eritrositte hidrojen peroksitin (H2O2) suya dönüşmesini sağlayan katalaz, gulutatyon peroksidaz eksikliğinde peroksidatif hasarı engellemektedir





  • H2O2 H2O +1/2 O2



Sonuçta NADPH pentoz fosfat yolunda sentezlenmezse glutatyon metabolizması da çalışmaz

  • Sonuçta NADPH pentoz fosfat yolunda sentezlenmezse glutatyon metabolizması da çalışmaz

  • Eritrositteki H2O2’nin detoksifikasyonu sağlanamaz



Adenozin deaminaz enzim eksikliği

  • Adenozin deaminaz enzim eksikliği

  • Primidin 5’Nükleotidaz yetmezliği

  • ATPaz yetmezliği



ATP ADP AMP

  • ATP ADP AMP

  • Adenozin

  • İnozin



Enzim aktivitesi belirgin biçimde arttığında (30-70 kat) eritrositlerde adenozin fosfatların tükenmesine yol açar

  • Enzim aktivitesi belirgin biçimde arttığında (30-70 kat) eritrositlerde adenozin fosfatların tükenmesine yol açar

  • Kronik Hemolitik Anemi ortaya çıkar.

  • Aktivitesindeki artış sonucu hemoliz oluşan tek enzim defektidir

  • Otozomal dominant kalıtılır



UMP Üridin

  • UMP Üridin

  • CMP Sitidin

  • dTMP Deoksitimidin



Olgun eritrosit, protein yapamadığından RNA’ya gereksinimi kalmamıştır

  • Olgun eritrosit, protein yapamadığından RNA’ya gereksinimi kalmamıştır

  • RNA yıkımı ve primidin nükleotidlerinin hidrolizi gerçekleşemez ise bu nükleotidler eritrosit içinde birikir

  • Glikolitik enzimlerin fonksiyonunu bozar



5’nükleotidaz primidin nükleotidlerinin hidrolizinde rol alan en önemli enzimdir

  • 5’nükleotidaz primidin nükleotidlerinin hidrolizinde rol alan en önemli enzimdir

  • OR geçiş vardır

  • Kronik hemoliz gelişir

  • Sarılık ve safra taşları görülür

  • Kurşun zehirlenmesinde bu enzim inhibe olur



ATP'az eritrosit membranı Na-K katyon pompasında bulunur.

  • ATP'az eritrosit membranı Na-K katyon pompasında bulunur.

  • ATP'yi ADP'ye dönüştürür.

  • Nadiren ATP'az eksikliğine bağlı konjenital hemolitik anemi meydana gelir.



Lesitin-Kolesterol Acil Transferaz (LCAT, EC 2.3.2.43)

  • Lesitin-Kolesterol Acil Transferaz (LCAT, EC 2.3.2.43)

  • Lesitin Acil Transferaz (LAT, EC 2.3.1.23)

  • Membran lipitlerinin bileşiminde sürekliliğin sağlanmasında görevlidirler

  • Eksikliğinde bazı eritrositik bozukluklar saptanmıştır



Plazma enzimi olan ve lesitinden kolesterol açil transferi yapar

  • Plazma enzimi olan ve lesitinden kolesterol açil transferi yapar

  • Eritrosit dış membranındaki lizolesitin/lesitin oranını düzenlemektedir

  • Eksikliğinde eritrosit morfolojisi bozulur



Eritrosit sitoplazmasında lizolesitin lesitine çevrilemez

  • Eritrosit sitoplazmasında lizolesitin lesitine çevrilemez

  • Orta derecede hemolitik anemi görülür





Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin