Salmonella: Kümes hayvanları, sığır, keçi, domuz vb.
Tenya (abdest bozan): Sığır
Etkeni: Bakteri
Etkeni: Bakteri
Bulaşma Yolu:Deri şarbonu derideki çizik ve yaralardan, bağırsak şarbonu hasta hayvanların çiğ yenen etleri ile akciğer şarbonu ise solunum yolu ile bulaşabilir.
Belirtileri:
Belirtileri:
Akciğer ve bağırsakta yerleşen şarbon da görülmekle birlikte, en yaygın olanı deri şarbonudur.
Deri şarbonu: Böcek ısırığına benzer biçimde kabarık, kaşıntılı bir
şişlikle başlar. Daha sonra içi su dolu kabarcık ve akabinde ağrısız ortasında siyah renkte ölü dokunun bulunduğu bir yara meydana gelir.
Hâlsizlik görülebilir.
Önemi:
Önemi:
Esas olarak hayvanların hastalığıdır. (Koyun, keçi, sığır, at gibi) bu hayvanların kesilmesi sırasında vücuttaki kesilerden bulaşır.
Hayvancılıkla uğraşanlarda sık görülür.
Şüpheli hayvanlar kesilmemeli, eti yenilmemeli ve veteriner hekime haber verilmelidir.
Hayvanlar için aşısı vardır.
Şarbondan ölen hayvanlar usulüne uygun imha edilmelidir.
Şarbondan ölen hayvanlar usulüne uygun imha edilmelidir.
Riskli bölgelerde hayvanlar şarbona karşı aşılatılmalıdır.
Şarbon şüphesi olan yaraya çıplak elle dokunulmamalıdır.
İnsanlarda şarbondan şüphelenildiğinde hemen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Belirtileri:
Belirtileri:
İnsanlardaki Belirtileri:
Isırık yerinde ve çevresinde ağrı veya yanma, soğukluk, kaşınma ve karıncalanma hissi oluşabilir.
Kırıklık, hafif ateş, baş ağrısı, iştahsızlık, bulantı, boğaz ağrısı ve inatçı kuru öksürük vb. görülebilir.
Hastada daha sonra sinirlilik, huzursuzluk, his kaybı, yüksek seslere duyarlılık görülebilir.
Ağızdan salya akması kuduza özgü belirtidir.
Hastalığın ilerleyen dönemlerinde su, hava ve ışık korkusu görülebilir.
Hayvanlardaki Belirtileri:
Hayvanlardaki Belirtileri:
Daha önceleri normal davranış gösteren hayvanlar sinirli ve saldırgan olurlar.
Dikkatlerini çeken her şeye karşı ısırma ve saldırma isteği gösterirler.
Yutak felcine yutkunma reflekslerini yitirdiklerinden, sudan korkarlar ve ağızlarından aşırı miktarda salya aktığı görülür.
Vahşi hayvanlar insanlara olan korkusunu yitirir.
Genelde gece ortaya çıkan vahşi hayvanlar, gündüzde ortalıkta
görülebilirler ve dikkatlerini çeken her cisme saldırılar.
İleri safhasında felç gelişir ve hayvanlar komaya girerek ölürler.
Önemi:
Önemi:
Isırık yeri, en az 10 dakika su ve sabunla hemen iyice yıkanmalıdır.
Belirtiler ortaya çıkarsa her zaman ölümcüldür. Isırığın hemen ardından tedaviye başlanmalıdır.
Aşısı vardır. Hayvan ısırığı durumlarında mutlaka sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Kedi, köpek gibi evcil hayvanlar kuduza karşı aşılanmalıdır.
Esas olarak koyun, keçi, sığır gibi hayvanların hastalığıdır.
Mutlaka pastörize edilmiş ya da UHT yöntemi ile paketlenmiş uzun ömürlü süt ve süt ürünleri tüketilmelidir. Çiğ süt tüketilecekse 5-7 dakika kaynatılmalı, ardından olabildiğince kısa sürede soğutulmalıdır.
Peynirin pastörize sütten üretilmiş olanı tercih edilmeli.Peynir alırken üretildiği tarihe mutlaka bakılmalıdır.
Belirtileri:
Hastalık sağlıklı kişilerde çoğu zaman belirti göstermez. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde, başlangıçta ateş, halsizlik, baş ve kas ağrıları, yorgunluk, boğaz ağrısı, bulantı, kusma ve vücutta döküntü gibi belirtiler görülebilir.
Önemi:
Önemi:
Gebelerde ölü ve sakat doğumlara yol açar.
Parazit, bazen beyin ve göz gibi organlara yerleşerek önemli sakatlıklara yol açabilir.
Hamileler, evlerinde hamilelik süresince kedi gibi toksoplazma açısından riskli hayvanlar bulundurmamalıdır.
Beyaz et ve yumurta ihtiyacı olabildiğince entegre tesislerde üretilmiş ürünlerden karşılanmalıdır.
Önemi:
Önemi:
El temizliğine özen gösterilmelidir.
Evcil ya da yabanıl hayvanlarla temastan özellikle gübrelerine temastan kaçınılmalıdır.
Hasta olan hayvanlar kesilmemeli, temas edilmemeli, eti
ve yumurtası yenilmemelidir.
Hasta kanatlılara teması olup temastan sonra bir hafta içerisinde yukarıda tanımlanan belirtilerin ortaya çıkması durumunda, mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Pastörize edilmiş ya da UHT yöntemi ile paketlenmiş uzun ömürlü sütler tüketilmelidir. Çiğ süt tüketilecekse 5-7 dakika kaynatılmalı, ardından olabildiğince kısa sürede soğutulmalı,
Pastörize edilmiş ya da UHT yöntemi ile paketlenmiş uzun ömürlü sütler tüketilmelidir. Çiğ süt tüketilecekse 5-7 dakika kaynatılmalı, ardından olabildiğince kısa sürede soğutulmalı,
Çiğ sütten yapılmış taze peynir tüketilmemeli, tuzlu suda üç ay bekletildikten sonra tüketilmeli,
Et ve yumurtalar pişirilerek tüketilmeli,
Şarbon şüphesi bulunan et ve deriye çıplak elle dokunmaktan kaçınılmalı,
Çiğ köfte tüketilmemeli,
Çiğ köfte tüketilmemeli,
Kedi, köpek gibi evcil hayvanlara kuduz aşısı yaptırılmalı,
Şüpheli ısırıklarda yara sabunlu suyla iyice yıkanmalı, aşı yaptırılmalı,
Kuduz şüpheli hayvan, resmi makamlara bildirilmeli, onların önerileri doğrultusunda hareket edilmeli,
Kuş gribinden korunmak için hasta kanatlı hayvanlarla temas edilmemeli, etleri ve yumurtaları tüketilmemeli,
Sağlıklı hayvan yetiştirilmeli, hayvanların sağlık kontrolleri yaptırılmalı,
Sağlıklı hayvan yetiştirilmeli, hayvanların sağlık kontrolleri yaptırılmalı,
El temizliğine özen gösterilmeli (yemekten önce ve sonra, tuvaletten önce ve sonra, dışarıdan eve gelince eller sabun ve bol su ile 15-30 saniye iyice yıkanmalıdır),
Kişisel temizliğe özen gösterilmelidir.
Şarbon, kuduz, bruselloz, toksoplazmoz ve tenyazis gibi hastalıklar insanlara sığır, keçi, koyun, kedi ve köpek gibi hayvanlardan bulaşır.
Şarbon, kuduz, bruselloz, toksoplazmoz ve tenyazis gibi hastalıklar insanlara sığır, keçi, koyun, kedi ve köpek gibi hayvanlardan bulaşır.
Sağlıklı hayvan yetiştirilmeli, sağlık kontrolleri yaptırılmalıdır.
Pastörize edilmiş ya da UHT tekniği ile paketlenmiş uzun ömürlü süt tüketilmelidir.
Kuduz şüpheli hayvan, resmi makamlara bildirilmeli, onların önerileri doğrultusunda hareket edilmelidir,
Kuş gribi hastalığı, hasta kanatlı hayvanlardan bulaşır. Hasta kanatlı hayvanlarla temas edilmemeli, etleri ve yumurtaları tüketilmemelidir.
