93
2015/3 (19)
LİNİ M
A İ ƏLƏR
UOT: 617.7-007.681-089
Ağayeva F.Ə., İbadova N.T., Bəşirova V.A., Mirzəxanlı G.V.
BİRİNCİLİ AÇIQ BUCAQLI QLAUKOMA CƏRRAHİYYƏSİNDƏ
SUPRAXOROİDAL SİLİKON DRENAJIN İMPLANTASİYASI (KLİNİKİ HAL)
Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzi, Bakı, Azərbaycan
M.Ə.Mirqasımov adına Respublika Klinik Xəstəxanası, Bakı, Azərbaycan
Açar sözlər: açıq bucaqlı qlaukoma, supraxoroidal drenaj, qlaukomanın cərrahiyyəsi
Ən çox rast gəlinən qlaukoma forması kimi birincili açıq bucaqlı qlaukomanın (BABQ) konservativ müalicəyə
refrakter olan hallarda cərrahi müalicə problemi aktual olaraq qalır və son dərəcə mübahisəlidir. Yaradılmış axın
yolunun fibrozlaşması və çapıqlaşması ilə əlaqədar trabekulektomiya əməliyyatlarında alınmış müsbət nəticələr
75% təşkil edir [1, 2]. Uveoskleral axının (USA) artırılması da daxil olmaqla qlaukomanın cərrahi müalicəsində
yeni yollar axtarılır [3, 4]. Hələ 1967-ci ildə James Gill supraxoroidal sahəni cərrahiyyə məqsədi ilə nəzərdən
keçirmiş və teflon implant üzərində işləmişdir [5]. Müasir dövrdə müxtəlif materiallardan (silikon, polipropilen,
qızıl) olan implantların supraxoroidal sahəyə yeridilməsinin effektivliyi öyrənilir [6-10]. Bununla yanaşı
mikroinvaziv cərrahi yol kimi drenajlar ab-interno-iStent (Glaukos), Cypass (Transcend Medical) [5, 11] və ab-
externo kimi [12, 13] implantasiya oluna bilər. Refrakter qlaukoma zamanı supraxoroidal sahəyə silikon drenajın
implantasiyasının yüksək effektivliyi göstərilmişdir. Əldə olunmuş müsbət nəticərin tezliyi (göz daxili təzyiq
(GDT) ≤ 21mm c.st. hipotenziv damcılar istifadə edilmədikdə) 13.3% olmuşdur. O cümlədən, Jordan J.F. və
həmm. qeyd edirlər ki, 60% gözlərdə supraxoroidal sahəyə silikon şuntun implantasiyasından sonrakı 52 həftəlik
müşahidə müddəti ərzində GDT-in hədəf həddə qədər enməsi müşahidə olunmuşdur [14].
2012-ci il may ayında Avropa ölkələrində STARflo™ supraxorioidal silikon drenajının istifadəsinə icazə verildi
(CE Mark Approval). Bioloji uyğunluğa malik, deqradasiyaya məruz qalmayan, məsaməli materialdan hazırlanan
bu implant əməliyyatdan sonra fibrozlaşma və çapıqlaşma proseslərini inhibə edir. Implant haqqında ilk dəfə
2012-ci ildə oktyabrda Belçikada keçirilmiş “STARflo Glaucoma İmplant selected for presentation at leading
Europian ophthalmic research” konqresində məlumat verilmişdir. İlk implantasiya proseduru klinik sınaq kimi
professor Christophe Baudouin tərəfindən Parisdə müvəffəqiyyətlə həyata keçirilmişdir. Pourjavan S. və həmm.
STARflo™ implantasiyasından sonrakı 12aylıq müşahidə müddəti zamanı gəldikləri nəticəyə görə antiqlaukomatoz
preparatlardan istifadə etmədən GDT-in səviyyəsi 37mm c.st.-dan 14.3mm c.st.-na düşmüşdür. Erkən əməliyyatdan
sonrakı ağırlaşmalar kimi erkən tranzitor hipotoniya və xoroidal hemorragiyalar qeyd olunmuşdur [15].
Biz istərdik ki, BABQ xəstədə STARflo™ silikon drenajının supraxoroidal sahəyə ilk implantasiyasının 18
aylıq müşahidə müddəti ərzində olan klinik nəticələrini təqdim edək.
Xəstə, A.T., 62 yaşında akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin qlaukoma şöbəsinə daxil
olub. OD- əməliyyat olunmuş BABQ (normal GDT ilə); OS- BABQ yüksək GDT ilə (dərmanlar altında kompensə
olunmayan); OU- başlanğıc katarakta diaqnozu qoyulub. Anamnezində 6 il əvvəl sağ gözdə trabekulektomiya
əməliyyatının keçirilməsi. Müayinə zamanı görmə itiliyi sağ gözdə 0,1, sferik korreksiya ilə -1.5D =0,4, görmə
itiliyi sol gözdə 0,1, sferik korreksiya ilə -1.5 D=0.5; Maklakov üsulu ilə təzyiq sağda16 mm c.st., solda 32 mm c.
st. (son 6 ildə gündə 2 dəfə Azarga damcısı istifadə etməklə).
Biomikroskopik: sağ göz- orta dərəcəli filtrasiya ilə filtrasion balış, şəffaf buynuz qişa, ön kameranın orta
dərinliyi, saat 12-də bazal iridektomiya, bəbək orta genişlikdə, büllurun kortikal qatında başlanğıc bulanma.
Qonioskopik- Şefferə görə açıq bucaq 3-cü dərəcə. Oftalmoskopik - 0.9 ekskavasiya ilə görmə sinirinin qlaukomatoz
atrofiyası. Sol gözdə - şəffaf buynuz qişa, ön kameranın orta dərinliyi, bəbək orta genişlikdə, büllurun kortikal
qatında başlanğıc bulanma. Qonioskopik- Şefferə görə açıq bucaq 3-cü dərəcə. Oftalmoskopik - 0.8 ekskavasiya
ilə görmə sinirinin qlaukomatoz atrofiyası. Görmə sahəsi konsentrik daralmışdır. Buynuz qişanın mərkəzi qalınlığı
sağ gözdə 500 µм, sol gözdə 485 µм təşkil edib (şək. 1).