Mavzu: pedagogik nizolar va ularni bartaraf etish texnologiyasi

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Mavzu: pedagogik nizolar va ularni bartaraf etish texnologiyasi

MAVZU: PEDAGOGIK NIZOLAR VA ULARNI BARTARAF ETISH TEXNOLOGIYASI

Reja

1. Pedagogik nizo haqida tushuncha.

2. Pedagogik nizolarni kelib chiqish sabablari

3. Pedagogik nizolarni bartaraf etish texnologiyasi

Pedagogik vaziyatlarda talabalar faoliyatini boshqarish masalasini yechishga to'g'ri keladi. Bunda o'qituvchi talaba xulqining sabablarini vaziyatga talaba nuqtai nazaridan qarab ko'rib aniqlashi kerak.

Pedagogik faoliyat davomida tez-tez pedagogik nizolar ro'y berib turadi. Ularni qanday yechmoq zarur? Bunda o'qituvchilarga qanday maslahatlar ishlab chiqilgan? Nizo bu sub'ektlar orasida vujudga kelgan ziddiyat, qarama-qarshilikdir. Pedagogik nizo ham sub'ektlar o'rtasidagi ziddiyat, uning ishtirokchilari tarbiyachi va tarbiyalanuvchidir.

O'qituvchi talaba hatti-harakatiga to'g'ri javob harakatini amalga oshirib, vaziyatni nazorat ostiga oladi va tartib o'rnatadi. Nizoning oldini olish - o'qituvchining donoligi belgisidir. O'qituvchi talabalarning hayoti, o'qishdan tashqari mashg'ulotlari, ishlari bilan qiziqsa, bu o'qituvchi-talaba munosabatlari mazmunini yanada boyitadi.

O'qituvchi talaba hatti-harakatiga to'g'ri javob harakatini amalga oshirib, vaziyatni nazorat ostiga oladi va tartib o'rnatadi. Nizoning oldini olish - o'qituvchining donoligi belgisidir. O'qituvchi talabalarning hayoti, o'qishdan tashqari mashg'ulotlari, ishlari bilan qiziqsa, bu o'qituvchi-talaba munosabatlari mazmunini yanada boyitadi.

Pedagogik nizolar xususiyatlari:

nizo ishtirokchilari har xil ijtimoiy darajadadirlar (o'qituvchi-o'quvchi);

bu esa nizoda tomonlarning hatti-harakatlari o'rtasida farq bo'lishini ta'minlaydi;

ishtirokchilar voqealarga har xil ko'z bilan qaraydilar, shuning uchun o'qituvchi uchun talaba ichki kechinmalarini tushunish qiyin bo'lsa, talabaga o'z hissiyotlarini boshqarish qiyindir;

o'qituvchining kasbiy pozisiyasi uni nizoni yechishda tashabbusni o'z qo'liga olishga va birinchi o'ringa shakllanayotgan shaxsning manfaatlarini qo'yishga majburlaydi;

nizoni yechgandan ko'ra uni oldini olish afzalroqdir.

Pedagogik vaziyat va nizolarni yechishda quyidagilarni e'tiborga olish kerak:

yomon hulq uchun past baho qo'yish orqali jazolab bo'lmaydi yomon hulq uchun past baho qo'yish orqali jazolab bo'lmaydi aybsizlar, yutgan va yutqizganlar bo'lmaydi. O'qituvchida pedagogik taktning shakllanmaganligi ko'p pedagogik nizolarga sabab bo'ladi (bunda o'qituvchi talabalar nafsoniyatiga tegadigan harakatlarni amalga oshiradi). Ko'pincha o'qituvchi ta'sirning noverbal vositalaridan to'g'ri foydalanishni, o'quvchini eshitishni bilmasligi nizoga olib keladi.

Insonparvarlik g'oyalariga asoslangan pedagogikada pedagog quyidagi tamoyillarga amal qilishi lozim, deyiladi:

• Insonparvarlik g'oyalariga asoslangan pedagogikada pedagog quyidagi tamoyillarga amal qilishi lozim, deyiladi:
• Tarbiyalanuvchilarga mehrli bo'lish,
• mehrini ko'rsata olishi; Talabalar hatti-harakatlarining ko'ra olish;
• Vaziyatni to'g'ri baholay olish; Maqsadga muvofiq ta'sir usulini tanlash;
• Talabalar bilan samarali muloqot qura olish.

Pedagog va talaba pozisiyalarining to'g'ri kelmasligi ko'p konfliktlarga sabab bo'ladi, shuning uchun konflikt vaziyatlarda qo'llaniladigan sinalgan QOIDALARNI bilish kerak.

• Pedagog va talaba pozisiyalarining to'g'ri kelmasligi ko'p konfliktlarga sabab bo'ladi, shuning uchun konflikt vaziyatlarda qo'llaniladigan sinalgan QOIDALARNI bilish kerak.
• Birinchi qoida. Konflikt vaziyatini o'z qo'liga olish bu emosional taranglikni bartaraf etishni anglatadi. Buning uchun ortiqcha jismoniy zo'riqishdan, ortiqcha hatti-harakatlardan halos bo'lish. Mimika, poza, jestlar faqatgina odamning ichki kechinmalarini ifodalab qolmay, unga ta'sir ham ko'rsatadi. Shunday qilib, tashqi vazminlik va hotirjamlik!
• Ikkinchi qoida. O'z hatti-harakatlari bilan sherigiga ta'sir ko'rsatish. Bunda ishtirokchining yuzini diqqat bilan o'rganib chiqish yordam beradi, fikrni jamlaydi va uning holatini aniqlashga imkon yaratadi.

Uchinchi qoida. Hamsuhbatning hatti-harkatlari motivlarini tushunishga harakat qilish. Aqliy tahlilning ishga solinishi emosional qizishni pasaytiradi. Yaxshisi holatning murakkabligini tushunganligini ifoda etish (Men sizning holatingizni tushunib turibman...), o'z holatini tushuntirish (Shu meni o'ylantiryapti...) Ya'ni hatti-harakatni darrov baholamang, oldin tug'ilgan vaziyatga bo'lgan munosabatingizni bildirishga harakat qiling.

Uchinchi qoida. Hamsuhbatning hatti-harkatlari motivlarini tushunishga harakat qilish. Aqliy tahlilning ishga solinishi emosional qizishni pasaytiradi. Yaxshisi holatning murakkabligini tushunganligini ifoda etish (Men sizning holatingizni tushunib turibman...), o'z holatini tushuntirish (Shu meni o'ylantiryapti...) Ya'ni hatti-harakatni darrov baholamang, oldin tug'ilgan vaziyatga bo'lgan munosabatingizni bildirishga harakat qiling.

To'rtinchi qoida. Maqsadni muvofiqlashtirish. Talaba bilan sizni birlashtiradi.

Beshinchi qoida. Samarali yechim borligiga ishonishingizni namoyish qiling. Va nihoyat, konflikt hal qilinganidan so'ng uni tahlil qilib chiqing (sababi va oldini olish yo'llari).Muloqot qoidalariga rioya qilish o'qituvchiga har bir talaba uchun muvafaqqiyat vaziyatini yaratishga va u bilan samarali hamkorlikni o'rnatishga, talabaning barcha qobiliyatlarini ochib berishga imkoniyat yaratadi.

http://fayllar.org