Mavzu: Shifrator va deshifrator qurilmasini loyixalashtirish

2-LABORATORIYA ISHI

Mavzu: Shifrator va deshifrator qurilmasini loyixalashtirish va ish

tartibini o‟rganish

Ishdan maqsad: Raqamli mantiqiy qurilmalarni loyihalashtirshda shifrator va deshifratorlarni ishlashini o‟rganish.

Nazariy qism:

Shifrator (CD- coder) - kirish yo‘lidagi birlik signalni n razryadli ikkilik kodga aylantiradigan EHM ning aniq uzelidir.
Boshqacha qilib aytganda shifritor 10- lik kodni 2-lik kodga aylantirib berish uchun xizmat qiladigan operatsion elementdir. SHuning uchun shifratorlar raqamli texnikaning va EHMlarning kiritish qurilmalarida unlik kodlarni ikkilik kodlarga o‟zgartirishda keng qo‘llaniladi.
Shifratorning kirish va chiqish yo‘llari soni m=2n munosabat bilan belgilanadi.
Shifrator m ta kirish va n ta chiqishga ega bo„lib, kirishlardan biriga berilgan signalni chiqishda n – razryadli parallel kodga o„zgartiradi. Agar shifrator n ta chiqishga ega bo„lsa, u holda uning kirishlari soni 2n dan kam bo„lmasligi kerak. Agar m=2n munosabat bajarilsa shifrator to‘liq, agar m<2n bo„lsa, u to‘liq emas deb ataladi.

“10 dan 4 ga” o„zgartiruvchi shifratorning shartli belgilanishi

“10 dan 4 ga” shifratorning haqiqiylik jadvali
(to„liq emas)

Shifratorni ishlash prinsipini ko‘rib chiqamiz. Ular mos ravishdagi klavishalarni bosganda paydo bo‘ladi. Quyida shifratorning o‘tish jadvalini keltiramiz.

Shifratorning o‘tish jadvali

	Kirish kodi					CHiqish kodi
	X4	X3	X2	X1	X0		Y2	Y1	Y0
	0	0	0	0	0		0	0	0
	0	0	0	0	1		0	0	0
	0	0	0	1	0		0	0	1
	0	0	1	0	0		0	1	0
	0	1	0	0	0		0	1	1
	1	0	0	0	0		1	0	0

4 dan 10 ga”deshifratorning shartli belgilanishi

“4 dan 10 ga deshifrator”ning haqiqiylik jadvali (to‘liq emas)

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar.

14. Ikkilik sanoq sistemasidan faydalanib “F ” harfini chiqaring ?

14.

Xulosa

Biz bugungi labaratoriya ishida Shifrator va deshifrator qurilmasini loyihalashtirish va ish tartibini o’rganish mavzusida labaratoriya ishini bajardik.

Xulosa qilib aytadigan bulsak bugungi darsimizda Electronics Workbench dasturida mantiqiy elementlar yordamida berilgan topshiriqning sxemasini hosil
qildik.