Mavzu: statistik kuzatish uslubiyati reja: Statistik kuzatish to’g’risida umumiy tushuncha

Mavzu: statistik kuzatish uslubiyati reja: Statistik kuzatish to’g’risida umumiy tushuncha

Mavzu:STATISTIK KUZATISH USLUBIYATI

Reja:

1. Statistik kuzatish to’g’risida umumiy tushuncha

2. Statistik kuzatishning shakllari, turlari va usullari

3. Statistik kuzatishning dasturiy-uslubiy va tashkiliy masalalari hamda statistik kuzatish ma’lumotlarini qabul qilish va uni nazorati

4. Statistikada jamlash: turlari va mohiyati

5. Guruhlash metodi: mohiyati,ahamiyati va turlari

Statistik kuzatish deganda o‘rganiladigan ommaviy ijtimoiy hodisa va voqealar bo‘yicha kerakli bo‘lgan ma’lumotlarni to‘plash, yig‘ish jarayoni tushuniladi.

Statistik kuzatishning uslubiy dasturi quyidagi qismlardan tashkil topgan:

1. Kuzatish maqsadi va vazifalari

2. Kuzatish dasturi
3. Kuzatish obyekti
4. Kuzatish birligi
5. Kuzatish formulyari va yo‘riqnomasi

Statistik kuzatishning obyekti va birligi

Kuzatish obyekti deganda o‘rganiladigan ijtimoiy hodisalar bir­­liklarining to‘plami tushuniladi.
Masalan:

• 
  aholini ro‘yxatga olishda
  

statistik kuzatish obyekti mamlakat va uning barcha hududlarida ya­shayotgan barcha shaxslar hisoblanadi.

Statistik kuzatish obyektini chegaralash ma’lum belgilar aso-sida amalga oshirilishi kerak. Bular sirasida quyidagilarni ko‘r­sa­tish mum­­kin:

Kuzatiladigan hodisaning qaysi korxona turiga yoki xalq xo‘jaligi tarmoqlarining qaysi turiga tegishliligi

Olinadigan ma’lumotlarning qaysi hududga tegishliligi
Olinadigan ma’lumotlarning qaysi davrga, vaqtga tegishli-ligi

Statistik kuzatish shakllari, turlari va usullari

Ijtimoiy hodisalarni kuzatish statistikada quyidagi ikki shakl-da tashkil qilinadi:

– statistik hisobot
– maxsus statistik kuzatish tekshiruvi
Joriy kuzatish deganda u yoki bu hodisalarni sodir bo‘lishi bi­lan uzluksiz yozib borish (qayd qilish)ga tushuniladi. Bu kuza­tish­ni uzluksiz kuzatish deb atash mumkin.


Davriy kuzatish deganda hodisalar sodir bo‘lgandan so‘ng ma’­lum vaqt ichida ularning qayd qilinishi tushuniladi. Bunday kuzatishlar odatda teng vaqt oralig‘ida takrorlanib turadi, ijtimo-iy hodisalarni 5 kunda, oyda, chorakda, yilda va hokazo.