Mavzu: testlash-dasturiy mahsulotning sifatini ta'minlash usulidir

Mavzu: testlash-dasturiy mahsulotning sifatini ta'minlash usulidir

Mavzu: TESTLASH-DASTURIY MAHSULOTNING SIFATINI TA'MINLASH USULIDIR

• 
  Reja:
  
• 
  Testlash tushunchasi;
  
• 
  Dasturiy ta’minotni testlash usullari;
  
• 
  Testlash bosqichlari;
  

Dasturiy maxsulot sifati dasturiy maxsulot buyurtmachisi, dasturchi- testlovchi, qo'llovchi mutaxassis – muxandislar, marketing bo'yicha mutaxassislar, o'rgatuvchi va sotuvchi x.k.mutaxassislar, maxsulot qanchalik “yaxshi” ligini belgilaydigan xossalar majmuasidir. Dasturiy maxsulot ishlab chiqish jarayonining asosiy fazasi bo'lmish – testlash (ilova dizayni – kodni ishlab chiqish – testlash) dasturiy maxsulot ishlab chiqishning asosiy murakkab qismi xisoblanadi.

• 
  Dasturiy maxsulot sifati dasturiy maxsulot buyurtmachisi, dasturchi- testlovchi, qo'llovchi mutaxassis – muxandislar, marketing bo'yicha mutaxassislar, o'rgatuvchi va sotuvchi x.k.mutaxassislar, maxsulot qanchalik “yaxshi” ligini belgilaydigan xossalar majmuasidir. Dasturiy maxsulot ishlab chiqish jarayonining asosiy fazasi bo'lmish – testlash (ilova dizayni – kodni ishlab chiqish – testlash) dasturiy maxsulot ishlab chiqishning asosiy murakkab qismi xisoblanadi.
  

Testlash bosqichlari

• 
  Testlashni amalga oshirish uch bosqichdan iboratdir.
  
• 
  •Test majmuasini (test svite) qo'lda yoki aniq testlash muhiti uchun avtomatlashgan generasiya (testing environment) yaratish.
  
• 
  •Test monitori tomonidan boshqariladigan (test monitor, Test driver) testlarda dasturni tekshirish vatestlash natijalarini (test log) protokolini olish.
  
• 
  •Dasturning testlar majmuasi qiymatlari bo'yicha olingan natijalarni testlashni davom ettirish yoki to'xtatish xaqida echim qabul qilish uchun baxolash.
  

• 
  Testlashning asosiy muammosi dasturni amalga oshirish to'g'riligi xaqida xulosa chiqarish uchun testlar to'plami etarliligini va shu bilan birga shunday xususiyatga ega bo'lgan testlar to'plamini topishdan iboratdir.
  
• 
  - dasturni hamma kirish qiymatlari uchun testlab bo'lmaydi;
  
• 
  - dasturni hamma yaratish yo'llarida testlab bo'lmaydi.
  

Dasturiy taiminotning testlashning turlarini qo'yilgan maqsaddan kelib chiqqan holda quyidagi guruxlarga ajratish mumkin.

• 
  Dasturiy taiminotning testlashning turlarini qo'yilgan maqsaddan kelib chiqqan holda quyidagi guruxlarga ajratish mumkin.
  
• 
  1. Funksional;
  
• 
  2. Nofunksional;
  
• 
  3. O’zgarishlar bilan bog'liq;
  

funksional testlar eng ko'p tarqalganlarini keltiramiz;

• 
  funksional testlash (functional testing)
  
• 
  • xavfsizlikni testlash (security and Access control testing)
  
• 
  • bog'lanishlarni testlash (Interoperability testing
  
• 
  • unumdorlikni testlovchi turlar:
  
• 
  - yuklamali testlash (Performance and Load Testing)
  

• 
  - stressli testlash (Stress testing)
  
• 
  - qatiiylik yoki ishonchlilikni testlash (Stability Reliability testing)
  
• 
  - xajmli testlash (Volume testing)
  
• 
  • o'rnatishni testlash (Installation testing)
  
• 
  • foydalanish qulayligini testlash (Usability testing)
  
• 
  • rad etish va tiklashni testlash (Failover and Recovery Testing)
  
• 
  • konfigurasiyalashni testlash (Configuration Testing)
  

Testlash standartlari

• 
  IEEE 829—2008 IEEE Standard for Software and System Test Documentation
  
• 
  ANSI/IEEE Std 1008—1987 — IEEE Standard for Software Unit Testing
  
• 
  ISO/IEC/IEEE 29119-1:2013 Software and systems engineering — Software testing — Part 1: Concepts and definitions
  
• 
  ISO/IEC/IEEE 29119-2:2013 Software and systems engineering — Software testing — Part 2: Test processes
  
• 
  ISO/IEC/IEEE 29119-3:2013 Software and systems engineering — Software testing — Part 3: Test documentation
  

Ideal ko'rsatkichlarga talablar quyidagichadir

• 
  1. Ko'rsatkich yetarli bo'lishi, yaini berilgan dasturni testlash uchun testlar soni etarli ekanligini ko'rsatishi kerak;
  
• 
  2. Ko'rsatkich to'liq bo'lishi kerak, yaini xatolik yuz berganda xatoni testlar ichida ko'rsatuvchi test mavjud bo'lishi kerak;
  
• 
  3. Ko'rsatkich ishonchli bo'lishi, yaini ixtiyoriy ikkita (uni qoniqtiruvchi) testlar majmuasi bir vaqtda dastur xatosini ko'rsatishi yoki ko'rsatmasligi kerak;
  
• 
  4. Ko'rsatkich oson tekshiriladigan bo'lishi kerak, yaini test hisoblari. Shuning uchun xam umumiy ideal ko'rsatkichga real xaqiqiy xususiy ko'rsatkichlar orqali erishiladi.
  

Stoxasik ko'rsatkichlar. Stoxastik testlash murakkab dasturiy majmualarni, testlashda qo'llaniladi

• 
  Stoxasik ko'rsatkichlar. Stoxastik testlash murakkab dasturiy majmualarni, testlashda qo'llaniladi
  
• 
  Mutasiyali ko'satkich. Bu yondashish dasturdagi kichik xatolar asosida, dasturda kolgan xatolar aniqlashga asoslangan. Bu yondashish quyidagi tushunchalarga asoslangan:
  
• 
  - mutasiyalar – dasturdagi kichik xatolar;
  
• 
  - mutantlar – bir-biridan mutasiyalari bilan farqlanuvchi dasturlar.
  
• 
  Mutasiyali testlash usuli – bu ishlab chiqilayotgan dasturga, suniiy ishlab chiqilgan mutant – dasturlar kiritiladi, so'ngra dastur va mutantlar bitta testlar majmuasida tekshiriladi.
  

http://fayllar.org