“Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli
istifadəsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiqi ilə
bağlı bəzi normativ hüquqi aktların təsdiq edilməsi barədə
AZƏRBAYCAN
RESPUBLİKASI
NAZİRLƏR
KABİNETİNİN
QƏRARI
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Mədəni bitkilərin genetik
ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli istifadəsi haqqında” 2011-ci il 13
dekabr tarixli 273-IVQ nömrəli Qanununun tətbiqi barədə” 2012-ci il 7
fevral tarixli 576 nömrəli Fərmanının 1.4-1.8-ci bəndlərinin, “Mədəni
bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli istifadəsi haqqında”
Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiqi ilə bağlı əlavə tədbirlər
barədə” 2012-ci il 17 iyul tarixli 690 nömrəli Fərmanının 2.1.3-2.1.7-ci, 2.1.9-
cu yarımbəndlərinin icrasını təmin etmək məqsədi ilə və 1.1-ci bəndinə
uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti QƏRARA
ALIR:
1. “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının milli kolleksiyalarının
formalaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi Qaydaları” təsdiq edilsin (1
nömrəli əlavə).
2. “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsinə və səmərəli
istifadəsinə dövlət nəzarətinin təşkili Qaydaları” təsdiq edilsin (2 nömrəli
əlavə).
3. “Azərbaycan Respublikasına məxsus ənənəvi mədəni brend
bitkilərinin və onların areallarının Siyahısı” təsdiq edilsin (3 nömrəli əlavə).
4. “Azərbaycan Respublikasına məxsus ənənəvi mədəni brend
bitkilərinin yayıldığı areallarda bu cür bitkilərin becərilməsinin davam
etdirilməsi və sahələrin genişləndirilməsi Qaydası” təsdiq edilsin (4
nömrəli əlavə).
5. “Ölkə daxilində genetik modifikasiya olunmuş bitkilərin
mövcudluğu və yayılma zonasının aşkarlanması Qaydası” təsdiq edilsin (5
nömrəli əlavə).
6. “Mədəni bitkilərin milli genefonduna aid edilən bitkilərin və onların
genetik ehtiyat nümunələrinin Azərbaycan Respublikasının gömrük
ərazisindən çıxarılması Qaydası və Şərtləri” təsdiq edilsin (6 nömrəli əlavə).
7. “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli
istifadəsi üzrə idarəetmə sisteminə daxil olan Elmi-Texniki Şuranın
Əsasnaməsi” təsdiq edilsin (7 nömrəli əlavə).
8. “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli
istifadəsi üzrə idarəetmə sisteminə daxil olan ixtisaslaşdırılmış ekspert
şuralarının Əsasnaməsi” təsdiq edilsin (8 nömrəli əlavə),
9. “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli
istifadəsi üzrə idarəetmə sisteminə daxil olan prioritet fəaliyyət
istiqamətləri üzrə işçi qruplarının Əsasnaməsi” təsdiq edilsin (9 nömrəli
əlavə).
10. “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatları banklarının hüquq və
vəzifələri” təsdiq edilsin (10 nömrəli əlavə).
11. “Azərbaycan Respublikasının Milli Genbankının Əsasnaməsi”
təsdiq edilsin (11 nömrəli əlavə).
12. “Genetik modifikasiya olunmuş bitkilərin, eləcə də müasir
biotexnoloji və gen mühəndisliyi metodları ilə yaradılmış kənd təsərrüfatı
bitki materiallarının elmi tədqiqat, sınaq və sərgilərdə nümayiş məqsədi ilə
Azərbaycan Respublikasına idxalı Qaydası” təsdiq edilsin (12 nömrəli
əlavə).
13.
Azərbaycan
Milli
Elmlər
Akademiyasının,
Azərbaycan
Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin, Azərbaycan Respublikası
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin və Azərbaycan Respublikası
Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsinin iştirakı
ilə mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli istifadəsi
üzrə idarəetmə sisteminə daxil olan Elmi Texniki Şura yaradılsın.
14. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Genetik Ehtiyatlar
İnstitutu Milli Əlaqələndirici İnstitut müəyyən edilsin.
Azərbaycan Respublikasının Baş naziri Artur Rasi-zadə
Bakı şəhəri, 13 noyabr 2012-ci il
259
Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabinetinin 2012-ci il 13 noyabr
tarixli 259 nömrəli qərarı ilə
təsdiq edilmişdir
2 nömrəli əlavə
Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsinə və səmərəli
istifadəsinə dövlət nəzarətinin təşkili
QAYDALARI
1. Ümumi müddəalar
1.1. Bu Qaydalar “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi
və səmərəli istifadəsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2011-ci il 13
dekabr tarixli 273-IVQ nömrəli Qanununun tətbiqi barədə” Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 2012-ci il 7 fevral tarixli 576 nömrəli Fərmanının
1.5-ci bəndinin icrasını təmin etmək məqsədi ilə hazırlanmışdır və mədəni
bitkilərin genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli istifadəsinə dövlət
nəzarətinin təşkili qaydalarını müəyyən edir.
1.2. Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının (bundan sonra - MBGE)
mühafizəsi və səmərəli istifadəsinə dövlət nəzarəti MBGE nümunələrinin
toplanması,
öyrənilməsi,
sənədləşdirilməsi,
qorunub
saxlanması,
mübadiləsi, paylanması və istifadəsi mərhələlərində keçirilir.
2. Dövlət nəzarətinin məqsədi
2.1. Dövlət nəzarətinin təşkilinin məqsədi MBGE-nin müəyyən edilmiş
formalarda etibarlı mühafizəsinin, hərtərəfli öyrənilməsinin və səmərəli
istifadəsinin təmin edilməsi, nadir və itmək təhlükəsində olan bitki növləri
və sortlarının ölkədən icazəsiz ixracının, insanların həyatı, sağlamlığı və
ətraf mühit üçün təhlükə törədə biləcək, xüsusilə genetik modifikasiya
olunmuş bitkilərin ölkəyə idxalının və istifadəsinin qarşısının alınması,
respublikada müvafiq sahələrdə aparılan fəaliyyətlərə, o cümlədən dövlət
elmi tədqiqat və seleksiya proqramlarının icrasına şərait yaradılması
tədbirlərinin həyata keçirilməsindən ibarətdir.
2.2. Mədəni bitkilərin və onların yabanı əcdadlarının genetik
ehtiyatlarının öyrənilməsi, toplanması, xüsusi şəraitdə qorunub saxlanması,
elmi tədqiqat, seleksiya, təhsil və digər məqsədlərlə daxili və xarici
mübadiləsi əməliyyatları MBGE üzrə fəaliyyət hesab edilir.
2.3. MBGE üzrə fəaliyyətlərə dövlət nəzarətini həyata keçirən orqanlar
bu ehtiyatların tələblərə uyğun inventarlaşdırılması, toplanması,
saxlanması,
dublikatlaşdırılması,
genbanklarda
qablaşdırılması,
etiketləşdirilməsi və mübadiləsi şərtlərini müəyyən edən texniki, ekoloji və
fitosanitar norma və qaydalara riayət edilməsinə nəzarəti təmin edirlər.
2.4. MBGE-nin mühafizəsi və səmərəli istifadəsinin təmin edilməsi
sahəsində standartlara və tələblərə əməl olunmasına dövlət nəzarəti
funksiyalarının
həyata
keçirilməsində
Azərbaycan
Milli
Elmlər
Akademiyasının müvafiq bölmə və strukturlarının iştirakı nəzərdə tutulur.
2.5. MBGE-nin toplanması, daxili və xarici mübadiləsi, mühafizəsi,
tədqiqi, paylanması və istifadəsi zamanı aşağıdakı tələblərə riayət
edilməlidir:
2.5.1. müvafiq normalara və qaydalara istinad edilməklə, təhlükəsizlik
texnikasına və əmək gigiyenasına;
2.5.2. bitki nümunələrinin genetik tamlığını və həyat qabiliyyətini
təmin edən metroloji qaydalara və normalara;
2.5.3. bitki nümunələrinin təbiətdən toplanması zamanı Azərbaycan
Respublikasının
qanunvericiliyinə
və
Azərbaycan
Respublikasının
qoşulduğu beynəlxalq kodeks, konvensiya və sazişlərin tələblərinə.
2.6. MBGE-nin mübadiləsi, genbanka daxil edilməsi və oradan xaric
olunması, nümunələrin sənədləşdirilməsi, etiketləşdirilməsi zamanı
aşağıdakılara əməl edilməlidir:
2.6.1. xaricə göndərilən nümunələrin qablarının üzərində onların
kataloq nömrəsi, latınca elmi adları (eyni zamanda, digər deskriptorlar da
yazıla bilər) göstərilməlidir;
2.6.2. MBGE kolleksiyalarının sahibləri bu kolleksiyaları beynəlxalq
standartlara uyğun pasport deskriptorları əsasında sənədləşdirməli və
onların kompyuter məlumat bazalarını yaratmalıdırlar;
2.6.3. nümunələr genbankda saxlanma, mübadilə, paylanma və digər
məqsədlərlə qablaşdırılan zaman nümunələrin qabları üzərindəki
etiketlərdə nümunənin əsas identifikatoru (milli nömrəsi), latınca elmi adı,
genbanka qoyulma və ya reproduksiya ili və mənşə ölkəsi qeyd edilməlidir.
Etiketdə qeyd edilən bu məlumatlar həmin nümunə haqqında məlumat
bazasında olan məlumatlarla eyni olmalıdır.
2.7. Ölkədə mövcud olan və müvafiq şəkildə qeydiyyatdan keçmiş
kolleksiyaların məlumat bazaları Milli Əlaqələndirici İnstitutun nəzdində
fəaliyyət göstərən Mərkəzi Məlumat Bazasına inteqrasiya edilməlidir.
2.8. MBGE-nin mübadiləsi, tədqiqat, təlim, seleksiya və digər
məqsədlərlə paylanması zamanı lazım olan sənəd və formalar Azərbaycan
dilində olmalıdır.
2.9. MBGE-nin xaricdən idxalı zamanı nümunələr aşağıdakı sənədlərlə
müşayiət olunmalıdır:
2.9.1. nümunələrin gətirildiyi ölkənin müvafiq orqanları tərəfindən
verilmiş fitosanitar sertifikatı;
2.9.2. nümunələrin genetik modifikasiya olunmadığını təsdiq edən
sənəd;
2.9.3. nümunənin mənşəyini göstərən sənəd;
2.9.4. nümunələrin kommersiya dəyəri haqda sənəd;
2.9.5. Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında
Dövlət Fitosanitar Nəzarəti Xidməti tərəfindən idxal üçün verilmiş icazə
sənədi;
2.9.6. idxal edilən nümunələrin siyahısı.
2.10. Xarici ölkələrdə yerləşən genbanklarda saxlanılan Azərbaycan
mənşəli nümunələrin ölkəyə idxalı zamanı bu Qaydaların 2.9.2-ci, 2.9.3-cü,
2.9.4-cü və 2.9.5-ci yarımbəndlərində sadalanan sənədlər tələb edilmir.
2.11. MBGE-nin ixracına Elmi-Texniki Şura tərəfindən verilmiş icazə
sənədi Milli Əlaqələndirici İnstitutun rəsmi blankında çap edilir, Elmi-
Texniki Şuranın sədri tərəfindən imzalanır. İcazə sənədinə Milli
Əlaqələndirici İnstitutun möhürü vurulur.
2.12. MBGE-nin xaricə ixrac edilən nümunələri Elmi-Texniki Şuranın
icazə sənədi ilə (həmçinin, qəbul edən ölkənin tələblərinə uyğun
sənədlərlə) müşayiət olunur.
3. Dövlət nəzarətinin aparılması qaydaları
3.1. Dövlət nəzarətinin təşkili və keçirilmə formaları “Mədəni bitkilərin
genetik ehtiyatlarının mühafizəsi və səmərəli istifadəsi haqqında”
Azərbaycan Respublikasının Qanununa və qüvvədə olan digər
qanunvericilik aktlarına uyğun həyata keçirilir.
3.2. Kolleksiyaların elmi rəhbərləri kolleksiyada aparılan elmi tədqiqat
işləri, nümunələrin hərəkəti və mövcud vəziyyəti, məlumat bazasında
toplanmış informasiya və digər məsələlər üzrə yarımillik və illik elmi-
texniki hesabatları hazırlayaraq Milli Əlaqələndirici İnstituta təqdim
etməlidirlər.
3.3. Milli Əlaqələndirici İnstitut kolleksiyaların saxlanma vəziyyətinə,
MBGE-nin toplanması, paylanması və MBGE üzrə digər fəaliyyətlərin
həyata keçirilməsinə tam nəzarət etmək üçün monitorinqlər keçirir.
3.4. Müvafiq nəzarət və monitorinq funksiyalarını icra etmək üçün
Milli Əlaqələndirici İnstitut tərəfindən səlahiyyətli şəxs təyin edilir.
3.5. Səlahiyyətli şəxs aşağıdakı hüquqlara malikdir.
3.5.1. Milli Genbank istisna olmaqla, MBGE üzrə fəaliyyət göstərən
elmi tədqiqat müəssisələrinin, genbankların və kolleksiyaların (bundan
sonra - MBGE subyektləri) rəhbərliyini və ya sahiblərini 3 (üç) iş günü
əvvəl məlumatlandırmaqla, monitorinq aparmaq üçün onların ərazilərinə
sərbəst daxil olmaq;
3.5.2. onlardan nəzarət üçün tələb edilən məlumatları və sənədləri
almaq, məlumat bazalarını araşdırmaq;
3.5.3. mühafizə edilən nümunələrdən monitorinq məqsədi ilə seçib
götürmək.
3.6. MBGE subyektlərinin rəhbərləri dövlət nəzarətinin həyata
keçirilməsi üçün müvafiq şərait yaratmalıdırlar.
3.7. Dövlət nəzarətinin nəticələri aktla (arayışla və ya inzibati
protokolla) rəsmiləşdirilir. Aktda nəzarətçinin soyadı, adı, atasının adı və
vəzifəsi göstərilir. Aktın bir nüsxəsi MBGE subyektinin rəhbərinə təqdim
edilir. Aktda aşağıdakı məlumatlar göstərilir:
3.7.1. hüquqi və ya fiziki şəxslər haqqında (müəssisənin ünvanı,
müəssisə rəhbərinin soyadı, adı və atasının adı) və nəzarəti aparan
səlahiyyətli şəxslər barədə məlumatlar (vəzifəsi, soyadı, adı, atasının adı);
3.7.2. nəzarətin aparılmasının səbəbləri və müddəti;
3.7.3. araşdırma haqqında məlumatlar, sınaq üçün götürülən
nümunələr və sınaq protokolu;
3.7.4. araşdırmanın nəticələri.
3.8. Dövlət nəzarətinin nəticələri barədə akt, arayış və protokol inzibati
qərarların qəbul edilməsi üçün əsas olan hüquqi sənədlərdir.
3.9. Yoxlamaların nəticələri Elmi-Texniki Şurada müzakirə edilir və
yuxarı orqanlar qarşısında vəsatət qaldırılır.
4. MBGE üzrə fəaliyyət formalarının dayandırılması
4.1. Dövlət nəzarətini həyata keçirən səlahiyyətli şəxs aşkar olunmuş
pozuntular barədə MBGE subyektinin rəhbərinə xəbərdarlıq edir.
4.2. Azərbaycan Respublikasında MBGE üzrə fəaliyyət formalarının
biri və ya bir neçəsi aşağıdakı hallarda dayandırılır:
4.2.1. MBGE nümunələrinin toplanması qanunvericilikdə nəzərdə
tutulmuş və ya Elmi-Texniki Şura tərəfindən təsdiq edilmiş tələblərə uyğun
aparılmadıqda;
4.2.2. kolleksiyaların saxlanma şəraİti lazımi normativlərə uyğun
olmadıqda;
4.2.3. MBGE nümunələrinin sənədsiz, qüvvədə olma müddəti bitmiş
normativ sənədlə və ya müəyyən olunmuş qaydada tanınmamış sənədlə
idxal və ya ixracına cəhd göstərildikdə;
4.2.4. MBGE üzrə fəaliyyətin (kolleksiyaların inventarlaşdırılması,
nümunələrin hər hansı hərəkətinin qeydiyyatı və s.) sənədləşdirilməsi
tələblərə uyğun aparılmadıqda;
4.2.5. ölkədən çıxarılması və ya ölkəyə gətirilməsi qadağan edilmiş
bitki nümunələrinin ixracına və idxalına cəhd göstərildikdə;
4.2.6. MBGE kolleksiyaları və onlarda olan nümunələr haqqında Milli
Əlaqələndirici İnstituta və ya Elmi-Texniki Şuraya tələb olunan
informasiyaları verməkdən imtina edildikdə;
4.2.7.
Milli
Genbankın
əsasnaməsinə
və
MBGE-nin
milli
kolleksiyalarının formalaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi qaydalarına
əməl olunmadıqda.
4.3. MBGE-nin etibarlı mühafizəsinin və səmərəli istifadəsinin
pozulmasında təqsirkar olan şəxslər qanunla nəzərdə tutulmuş qaydada
məsuliyyət daşıyırlar.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabinetinin 2012-ci il 13 noyabr
tarixli 259 nömrəli qərarı ilə
təsdiq edilmişdir
Dostları ilə paylaş: |