TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI Buxgalteriya Xrsobi - Kafedrasi “MOLIYAVIY XISOB ASOSLARI” FANIDAN Mavzu: Buxgalteriya hisobi tizimi va ikki yoqlama yozuvdan foydalanish
Bajardi: Z Madaliyev Bajardi: O.Xolmurodov Bajardi: Qabul qildi: D.Azzamova Guruh: 91-2/22 TOSHKENT-2023
reja
Buxgalteriya hisobi tizimi va ikki yoqlama yozuvdan foydalanish
Ikki yoqlama yozuvning kelib chiqish tarixi va ikki yoqlama yozuvning mohiyati.
Buxgalteriya provodkasi to‘g‘risida tushuncha.
Xo‘jalik jarayonlarini ikki yoqlama yozuv usullari bilan aks ettirish tartibi.
1. Ikki yoqlama yozuvning kelib chiqish tarixi va Ikki yoqlama yozuvning mohiyati.
Ikki yoqlama yozuv buxgalteriya hisobining asosiy qoidalaridan biri bo ‘lib hisoblanadi. Ikki yoqlama yozuv tizimi birinchi marotaba 1494 yilda paydo bo‘lgan. Uning asoschisi Italyan rohibi Luka Pacholi hisoblanadi. Luka Pacholining «Schyotlar va yozuvlar tug’risidagi traktat»ida yozuvlarni bir vaqtning o’zida «bermoq» va «ega bo’lmoq» schyotlarda aks ettirish.
«Bermoq» va «Ega bo’lmoq» schyotlarni summalarini yiig’indisi o’zaro teng kelishi kerak deb aytgan.
Ikki yoqlama yozuv ikki tomonlamalilik xususiyatiga ega bo‘lib, barcha iqtisodiy hodisalar bir-birini to‘ldiradigan ikki jihatga: ko‘paytirish yoki kamaytirish, paydo bo‘lish va yo‘qolish jihatlariga ega.
Ikki yoqlama yozuv ikki tomonlamalilik xususiyatiga ega bo‘lib, barcha iqtisodiy hodisalar bir-birini to‘ldiradigan ikki jihatga: ko‘paytirish yoki kamaytirish, paydo bo‘lish va yo‘qolish jihatlariga ega.
Buning natijasida korxonada amalga oshiriladigan barcha xo‘jalik muomalalari kamida ikkita hisobvaraqda: bir hisobvaraqning debeti va boshqa hisobvaraq krediti bo‘yicha ro‘yxatga olinishi kerak,
