Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnolologiyalar universiteti

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnolologiyalar universiteti


Kompyuter tarmoqlari tili fanidan bajargan
8-9-LABARATORIYA ISHI

Bajardi: 831-21 guruh talabasi

Saydaxmadxonov Saidislombek
Tekshirdi:Saburova Nasiba
Laboratoriya ishi № 8, 9
Cisco Packet Tracer dasturida DHCP, DNS, WEB, FTP va EMAIL serverlarini sozlash


1. Ishning maqsadi

Ushbu laboratoriya ishidan maqsad quyidagilar hisoblanadi:

- Web serverni ishlash tamoyillarini va uni sozlashni o’rganish;
- DHCP serverni ishlash tamoyillarini va uni sozlashni o’rganish;
- DNS serverni ishlash tamoyillarini va uni sozlashni o’rganish;
- FTP serverni ishlash tamoyillarini va uni sozlashni o’rganish;
- Email serverni ishlash tamoyillarini va uni sozlashni o’rganish;










3.2. DNS, DHCP va WEB tarmoq xizmatlarini sozlash





Savollarga javoblar:
1. **Web Serverning Ishlash Tamoyillari:**
Web server, veb-sahifalar va fayllarni foydalanuvchilarga uzatishda ishlaydigan dasturdir. Quyidagi bosqichlar bu serverning ishlash tamoyillarini aytib beradi:
- **HTTP (HyperText Transfer Protocol):** Bu, veb-sahifalarni brauzerlarga uzatish va ularga foydalanuvchilarning so'rovlarini qabul qilish uchun ishlatiladi.
- **HTTPS (HyperText Transfer Protocol Secure):** Shifrlangan HTTP, ma'lumotlar uchun xavfsizlikni ta'minlash uchun ishlatiladi.
- **Portlar:** Web serverlar, odatda, 80-porti (HTTP) yoki 443-porti (HTTPS) orqali so'rov qabul qiladi.
2. **DNS Serverning Ishlash Tamoyillari:**
DNS (Domain Name System) serverlar, domen nomlarni IP manzillarga uzatishda ishlaydilar. Quyidagi bosqichlar bu serverning ishlash tamoyillarini aytib beradi:
- **DNS Zaprosi:** Foydalanuvchilar kompyuterlari domen nomlarini IP manzillarga o'zgartirish uchun DNS serverlarga so'rov yuborishadi.
- **DNS Joylashtiruvchi Qaydnomasi:** Bu, o'z ichiga DNS serverlarining ro'yxatini o'z ichiga oladi.
- **TTL (Time-to-Live):** Bu qiymat, DNS ma'lumotlari olinishidan qancha vaqt davomida saqlanishi kerakligini aniqlaydi.
3. **DHCP Serverning Ishlash Tamoyillari:**
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) serverlar, kompyuterlarga avtomatik IP manzil, subnet maskasi, boshqa sozlamalar va serverlarga kirish uchun to'g'ri sozlamalarni taqdim etishda ishlaydilar. Quyidagi bosqichlar bu serverning ishlash tamoyillarini aytib beradi:
- **IP Manzillarini E'lon Qilish:** DHCP server avtomatik ravishda bir qurilma uchun IP manzillarini e'lon qiladi.
- **Kirish Sozlamalari:** DHCP server, foydalanuvchilarni to'g'ri sozlash uchun konfiquratsiya ma'lumotlarini taqdim etadi.
- **Kirish Muddati:** Berilgan IP manzillarining amal qilish muddati (lease period)ni belgilash.
4. **FTP Serverning Ishlash Tamoyillari:**
FTP (File Transfer Protocol) serverlar, fayllarni kompyuterlar o'rtasida almashinuv uchun ishlaydilar. Quyidagi bosqichlar bu serverning ishlash tamoyillarini aytib beradi:
- **Fayllarni Uzatish va Yuborish:** FTP serverlar, fayllarni uzatish va yuborish uchun muvaffaqiyatli bir tarzda ishlaydilar.
- **Portlar:** Odatda, 20-port (data channel) va 21-port (control channel) orqali ishlaydi.
- **Autentifikatsiya:** Ba'zi FTP serverlar foydalanuvchilar uchun autentifikatsiya talab etadi.
5. **Email Serverning Ishlash Tamoyillari:**
Email serverlar, elektron xabarlarni yuborish va qabul qilish uchun ishlaydilar. Quyidagi bosqichlar bu serverning ishlash tamoyillarini aytib beradi:
- **SMTP (Simple Mail Transfer Protocol):** Xabarlarni yuborish uchun ishlatiladi.
- **POP3 (Post Office Protocol 3) va IMAP (Internet Message Access Protocol):** Xabarlarni qabul qilish uchun ishlatiladi.
- **Mail Server Sozlamalari:** Server nomi, portlar, xavfsizlik sozlamalari va boshqa parametrlarni taqdim etish.