Muhammad al-xozazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti telekommunikatsiya texnologiyalari fakulteti

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XOZAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI TELEKOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI FAKULTETI




Mustaqil ish

Guruh: CAO004 guruh
Bajardi: Turaqulov Jahongir



TOSHKENT – 2022
Mavzu: Buyruqlar tizimi arxitekturasini tasniflash, operandlarning turlari va formati, buyruqlarning turlari va formati

Buyruqlar tizimi arxitekturasi deganda kompilyator uzatayotgan ma’lumotlarning darajasi tushuniladi. Buyruqlar tizimi arxitekturasi dasturiy va texnik ta’minot o’rtasidagi interfeys sifatida. Buyruq arxitektura darajasini ishlab chiqishda kompilyator yaratuvchi mashinada qanday xotira ishlatilayotganini, qanday registrlar, ma’lumotlar tipi, qanday komandalar ishlatilishi kabilarni bilishi talab etiladi. Mana shu hamma axborotni umumlashgan xolda buyruqlar tizimi arxitekturasi deyish mumkin.

Buyruqlar tizimi (buyruqlar to’plami) — arxitektura tomonidan taqdim etilgan dasturlash vositalari to'g'risida yondashuvdir.
Buyruqlar tizimi (buyruqlar to’plami) — arxitektura tomonidan taqdim etilgan dasturlash vositalari to'g'risida yondashuv, ya'ni:

• 
  ba'zi ma'lumotlar turlari,
  
• 
  buyruqlar,
  
• 
  ro'yxatga olish tizimlari,
  
• 
  murojaat qilish usullari,
  
• 
  xotira modellari,
  
• 
  uzilishlar va istisnolardan foydalanish usullari,
  
• 
  kiritish va chiqarish usullari.
  

Buyruqlar to'plami (micro) buyruqlar tizimning (micro) arxitekturasi tomonidan belgilanadigan buyruqni chaqirish paytida bajariladigan (micro) operatsiyalar kodlari to'plamlariga muvofiqligini tavsiflash bilan ifodalanadi. (Shu bilan birga, bir xil buyruqlar to'plami turli xil (mikro) arxitekturalarga ega tizimlarda amalga oshirilishi mumkin. Masalan, Intel Pentium va AMD Athlon x86 buyruqlar to'plamining deyarli bir xil versiyalariga ega, ammo ularning ichki dizayni tubdan farq qiladi.)

Buyruqlar to'plami (micro) buyruqlar tizimning (micro) arxitekturasi tomonidan belgilanadigan buyruqni chaqirish paytida bajariladigan (micro) operatsiyalar kodlari to'plamlariga muvofiqligini tavsiflash bilan ifodalanadi. (Shu bilan birga, bir xil buyruqlar to'plami turli xil (mikro) arxitekturalarga ega tizimlarda amalga oshirilishi mumkin. Masalan, Intel Pentium va AMD Athlon x86 buyruqlar to'plamining deyarli bir xil versiyalariga ega, ammo ularning ichki dizayni tubdan farq qiladi.)