О‘zbekiston respublikasi oliy

Kollegiallik(ko’pchilik) tamoyili "koalitsiyalar", ya'ni turli ittifoq yoki birlashmalar ro’yirost ma'lum bo’lib turgan vaziyatlarda, har xil fikrlar raqobat qiladigan hollarda amal qiladi. Shu sababli qaror qabul qilishda ovoz berish yo’liga o’tiladi. Bunday hollarda qabul qilish uchun ko’pchilikning ovoziga tayaniladi. Ko’pchilik hollarda yarmidan ko’p ovoz gohida printsipial masalalar yuzasidan me'yor 2/3 deb tasdiqlanadi.
Konsensus tamoyili pur fikrlilik, ya'ni fikrlar plyuralizmi kuchaygan hamda axborot oqimi tobora kuchayib borgan hollarda qo’llaniladi. O’z mohiyati bilan: Konsensus - bu qarorlarni ishlab chiqish jarayonida barcha baxsli masalalar va turli-tuman fikrlar yuzasidan bir bitimga kelish yoki kelishishdir.
Konsensusga o’zaro fikr almashish va maslahat, shuningdek, ilgari surilayotgan muqobil masalalarni maqsadga muvofiqlashtirishning har xil usullarini qo’llash yordamida erishiladi.
"Ringi" usuli yapon biznesida keng qo’llaniladigan usuldir. Bu usulga ko’ra majlislarda emas, balki so’rab chiqish yo’li bilan rozilik olish vositasida hal etiladi, bir necha bosqichda amalga oshiriladi (11-jadval).


11-jadval. "Ringi" usulini qo’llash bosqichlari

T/r	Bosqichlar	Izoh
	Birinchi bosqich	- Bubosqichdafirmarahbariyatiqandaymuammoyuzasidanqarorqabulqilinishilozimbo’lsa, shumuammo (masalan, yangimahsulotturiniishlabchiqarishga) doirumumiymulohazalarnijalbetilganmutaxassislarbilanbirgalikdao’rtagatashlaydi.
	Ikkinchi bosqich	- Muammo "pastga", ya'niloyihaustidaishtashkiletiladiganpog’onagauzatiladi.
	Uchinchi bosqich	- Bubosqichdatayyorlanayotganloyihaningbarchajihatlaribo’yichaijrochilarbilanbatafsilkelishibolinadi. Aslidabuixtiloflarni, qarama-qarshinuqtainazarlarnibartarafetishbosqichidir.
	To’rtinchi bosqich	- Muammonihalqilishuchunmaxsuskengashvakonferentsiyalaro’tkaziladi.
	Beshinchi bosqich	- Bubosqichdahujjatijrochilartomonidanimzolanadi, harkimo’zmuhrinibosadivahujjatfirmarahbariyatitomonidantasdiqlanadi.

Yaponiyada "Ringi" usuliniehtiyotkorlik, avaylash, jamoatmas'uliyatinioldingasuruvchiboshqaruvfalsafasiningko’rinishlaridanbiridebhisoblashodattusigakirgan. Garchibuusulninghaddantashqarisermashaqqatbo’lganiuchunyaponmatbuotidauningsha'nigaaytilgantanqidniuchratishmumkinbo’lsa-da, uniqo’llashdanvozkechishto’g’risidahechnarsadeyilmaydi.

Qaydqilinganqarorlar, odatdatezkorboshqaruvniamalgaoshirishmaqsadidaqabulqilinadi. Strategikvataktikboshqaruvmaqsadidaesaiqtisodiytahlilga, optimallashtirishgaasoslanganoqilonaqarorlarqabulqilinadi.