O‘zbekistonda fanlararo innovatsiyalar va 12- son ilmiy tadqiqotlar jurnali

---

O‘ZBEKISTONDA
 
FANLARARO
 
INNOVATSIYALAR

VA 
12-
SON

ILMIY
 
TADQIQOTLAR
 
JURNALI
19.10.2022
730 
TEXNOLOGIYA FANIDA TEXNOLOGIK JARAYONLARNI TASHKIL ETISH VA 
BOSHQARISH 
 
M.M.Axmedov 
texnika fanlari nomzodi, dotsent., 
Bo’tayeva Gulmira Boxodirjonovna
Texnologik taʼlim yo‘nalishi 2-kurs magistranti, 
Farg‘ona davlat universiteti. 
Annotatsiya: Ushbu ilmiy maqolada “Hayot davomida o‘qish” tamoyili asosida 
“mavzuning innovatsion ishlanmasi”ni tayyorlash metodining didaktik o'yinlarni tashkil 
etish tamoyillari to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan. 
Kalit so‘zlar: didaktik tamoyillar, onglilik va faollik tamoyili, tafakkur, ilmiylik va 
tizimlilik tamoyili, ko‘rsatmalilik, didaktik o‘yinli texnologiyalar. 
Texnologiya fanini o‘qitishning didaktik tamoyillari va ularning mohiyatini bilish 
mazkur jarayon borasida aniq tasavvurga ega bo‘lishimizga imkon yaratadi. Shu bois 
biz quyida fanning asosiy didaktik tamoyillari va ularning mohiyati xususida so‘z 
yuritmoqchimiz. Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida texnologiya fani quyidagi 
tamoyillarga asoslanib o’qitiladi. 
Texnologiya darslarini onglilik va faollik tamoyili aosida o’qitish - o‘quvchilarda 
ilmiy bilimlarni hamda ularni amalda qo‘llash metodlarini ongli va faol egallab 
oladigan, ularda ijodiy tashabbuskorlik va o‘quv faoliyatida mustaqillik, tafakkur, nutqi 
rivojlanadigan bo‘ladi. O‘qitishdagi onglilik tamoyili o‘quvchilardagi ta’lim 
jarayonining aniq maqsadlarini tushunish, o‘rganilayotgan dalil, hodisa, jarayonlar va 
ular o‘rtasidagi bog‘lanishni tushungan holda o‘zlashtirib olish, o‘zlashtirilgan 
bilimlarni amaliy faoliyatda qo‘llay bilish kabi me’yorlarni anglatadi: 
O‘quvchilardagi mavjud bilim va ko‘nikmalariga tayanib, obrazli taqqoslash 
usulidan foydalanib, har bir so‘z va gapning tom ma’nosini ochib berish qoidasi; 
O‘quvchilarning о‘zaro o‘qitish kuchidan unumli foydalanib, qo‘yilgan savollarga 
jamoa bo‘lib javob topish qoidasi. O‘quv fanini hech qachon dars markaziga qo‘ymay, 
dars markazida doimo o‘quvchi turishini, uning shaxsi shakllanayotganini bilgan holda 
talabaga ta‘limiy ta‘sir o‘tkazish qoidasi; 
O‘qitish jarayoni yanada muvaffaqiyatli o‘tishi uchun, har bir tushuncha 
berilganidan keyin, uni bir necha misollar bilan mustahkamlash qoidasi; 
Hech qachon o‘qituvchi aytganlarini qaytarish, birovlardan ko‘chirish va aytib 
turish hollariga yo‘l qo‘ymaslik bilan, o‘quvchi talabalarni mustaqil fikrlashga va 
harakat qilishga o‘rgatish qoidasi; 
Berilayotgan bilimni har tomonlama tahlil qilib berish yo‘li bilan bolalarda ijodiy 
tafakkurni rivojlantirish qoidasi. 

---