O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA
INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
NAMANGAN MUHANDISLIK
TEXNOLOGIYA INSTITUTI
“BUXGALTERIYA HISOBI VA AUDIT”
kafedrasi
BUXGALTERIYA HISOBI NAZARIYASI
fanidan 60410100 “Buxgalteriya hisobi va audit”
bakalavriat ta’lim yo‘nalishidagi talabalarga
kurs ishi mavzulari va ularni bajarish uchun
USLUBIY KO‘RSATMA
Namangan - 2023 yil
2
Ushbu uslubiy ko‘rsatma “Buxgalteriya hisobi nazariyasi” fanidan 60410100
“Buxgalteriya hisobi va audit” bakalavriat ta’lim yo‘nalishidagi talabalarga kurs
ishini bajarish bo‘yicha ishlab chiqilgan.
Uslubiy ko‘rsatmada kurs ishi mavzulari, ularni bajarish uchun uslubiy
ko‘rsatmalar va foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yhati keltirilgan.
Tuzuvchi: Xolmirzaev A.X.
Takrizchilar: i.f.n.,dots.Isroilov R.I.
i.f.n.,dots.Tursunov U. S.
Ushbu uslubiy ko‘rsatma Namangan muhandislik
texnologiya instituti
“Buxgalteriya hisobi va audit kafedrasining 20__ yil ___ _________ __ - sonli
umumiy yig‘ilishida ko‘rib chiqilgan va institut uslubiy kengashining 20__ yil __
_________dagi __- sonli yigilishida foydalanishga tavsiya etilgan.
3
KIRISH
Mamlakatimizda iqtisodiyotni yanada rivojlantirish yo‘lida sa’y-harakatlar
amalga oshirilmoqda. Prezidentimiz SH.M.Mirziyoev ta’kidlab aytganlaridek, «Endi
har birimiz, eng avvalo, davlat boshqaruvi organlari rahbarlarining vazifasi – o‘zimiz
ma’sul bo‘lgan soha va tarmoqda ishlarning ahvolini tanqidiy baholash asosida
zimmamizga yuklatilgan vazifalarni ma’suliyat bilan bajarishni ta’minlashdan
iborat». Bunday vazifani sifatli va o‘z vaqtida bajarish har bir rahbardan o‘zi
boshqarayotgan korxonaning moliyaviy holatiga e’tiborsiz bo‘lib qolmasdan,
boshqaruv tizimining asosiy bo‘g‘ini bo‘lgan,
hisob ishlarini, eng avvalo,
buxgalteriya hisobini to‘g‘ri tashkil qilishga bog‘liq. SHuning uchun ham bozor
munosabatlariga asoslangan boshqaruv sharoitida buxgalteriya hisobini isloh qilish,
uni xalqaro andozalar darajasida tashkil etish muhim ahamiyat kasb etadi.
Buxgalteriya hisobi amaliy ahamiyatga ega bo‘lgan iqtisodiy bilim sohasi bo‘lib
hisoblanadi. Xo‘jalik sub’ektlarining moliya-xo‘jalik faoliyatli to‘g‘risidagi
axborotlar buxgalteriya hisobi yordamida ro‘yxaga olinadi,
qayta ishlanadi, hisob
ma’lumotlaridan foydalanuvchilarga va boshqa manfaatdor bo‘lgan shaxslarga
taqdim etiladi.
Korxona faoliyatini iqtisodiy va moliyaviy holatlarni aks ettirishda buxgalteriya
hisobining milliy andozalariga tayanib ish yuritishi va boshqaruv qarorlari qabul
qilishi kerak. Bunday talab har qanday rahbardan buxgalteriya
hisobining asoslarini
bilishni talab etadi.
O‘zbekiston Respublikasi “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi oliy ta’lim tizimini 2030
yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida” 2019 yil 8 oktyabrdagi
PF-5847-sonli, 2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning
beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha xarakatlar strategiyasini “YOshlarni qo‘llab
quvvatlash va aholi salomatligini mustahkamlash yili” da amalga oshirishga oid
davlat dasturi to‘g‘risida” 2021 yil 3 fevraldagi PF-6155-son
Farmonlari,
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasining milliy
4
statistika tizimini yanada takomillashtirish va rivojlantirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida” 2020 yil 3 avgustdagi PK 4796-sonli qarori, UNESCO tomonidan joriy
etilgan “Ta’limning xalqaro standart klassifikatsiyasi va “TXSK: Ta’lim va kasbiy
tayyorlash sohalari” hamda boshqa me’yoriy xuquqiy xujjatlar asosida “Oliy
ta’limning yo‘nalishlari bo‘yicha o‘quv rejalarni ishlab
chiqish va tadbiq etish
tartibi” to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligini
2021 yil 16 iyuldagi 311-sonli buyrug‘i ishlab chiqilgan.
Mazkur me’yoriy xujjatga asosan oliy ta’lim muassasalarida oliy ta’limning
yo‘nalishlari bo‘yicha o‘quv rejalar va o‘quv dasturlarni ishlab chiqish hamda
tasdiqlash oliy ta’lim muassasasi tomonidan amalga oshiriladi. Oliy ta’lim muasasasi
o‘quv rejalarida zaruriy fanlarni o‘qitilishida xo‘jalik sub’ektlari bilan bog‘liq holatda
belgilab, kadrlar buyurtmachilari talablari asosida zamonaviy, islohotlarning xozirgi
talab darajasidagi mutaxasislarni tayyorlab berishi lozim.
Xozirgi kunda 60410100 “Buxgalteriya hisobi va audit” (tarmoqlar bo‘yicha)
ta’lim yo‘nalishidagi mutaxasislar buxgalteriya hisobini xalqaro standartlari bo‘yicha
bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lishini taqozo etadi. 60410100 “Buxgalteriya
hisobi
va audit” (tarmoqlar bo‘yicha) ta’lim yo‘nalishda “Buxgalteriya hisobi nazariyasi”
fanini o‘qitish talabalarda buxgalteriya mutaxasisligini boshlang‘ich ko‘nikmalarini
shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
O‘quv rejasiga asosan talabalar birinchi kursda ushbu fan bo‘yicha kurs ishi
tayyorlaydilar. Ushbu ishni tayyorlash “Buxgalteriya hisobi nazariyasi” fanidagi
mavzularni o‘z ichiga oldi.
Mazkur o‘quv – uslubiy ishni tayyorlashda kurs
ishlari bo‘yicha avval chop etilgan uslubiy manbalar namuna sifatida foydalaniladi.