Referat tekshirdi: Bajardi: Aliyeva M

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI FARG’ONA VILOYATI
FARG’ONA VILOYATI DAVLAT UNIVERSITET
Amaliy psixologiya fakulteti

REFERAT

Tekshirdi:
Bajardi: Aliyeva M

Eksperimental psixologiya — psixik hodisalar va jarayonlarni ilmiy metodlar yordami bilan tadqiq qilish. Psixologiyaning fan sifatida falsafadan ajralib chiqishida eksperimental tadqiqotlar oʻtkazish asosiy rol oʻynagan. 19-asrning oʻrtalarida ilk bor sezgi, idrok yuzasidan tadqiqotlar olib borilgan. Eksperimental psixologiyaning fan sifatida ajralib chiqishiga nemis olimi V. Vundt katta hissa qoʻshgan. Ilk eksperimental tadqiqotlar oʻzini oʻzi kuzatish uslubi yordami bilan shaxsning ichki mayllari, motivlari, fikr yuritishiga bagʻishlangan. Keyinchalik tekshirishlar turli hayvonlarda oʻtkazila boshlagan. Koʻp tadqiqotlarni AQShlik T.L.Morgan, E. L. Torndayk va boshqalar olib borganlar. Eksperimental psixologiya murakkab tadqiqot (koʻp shkalali, koʻp bosqichli) metodlari, metodikalari (ishonchliligi, kafolatliligi, test yoki retest xususiyatiga egaligi)dan tashqari elektron hisoblagichlar, texnik asboblar va moslamalar, sodda yoki murakkab tuzilgan maxsus apparatlar, zamonaviy texnika va texnologiyalarga asoslanadi. Eksperimental psixologiya yordamida psixik funksiyalargina emas, shu bilan birga shaxs hissiyoti, emotsiyasi, individual xususiyati, diqqat, xotira, idrok singari bilish jarayonlari ham tadqiq qilinadi. Eksperimental psixologiya tadqiqotlari natijalari psixologiya sohalari nazariyasini ishlab chiqishda asos boʻlib xizmat qiladi. Olimlardan F. Galton (1822-1911), D. Kettel (18601944), E. Tolmen (1886-1959), G.Rorshax (1884-1984), A. Bine(1857-1911), P.Jane (1859-1947), J. Piaje (1896—1980) va boshqalar Eksperimental psixologiyaning rivojlanishiga muhim ulush qoʻshganlar.
Ergash Gʻoziyev. Botirov Bohodir
Shunday qilib, XIX asrning o'rtalarida tajriba psixologiyasi boshlang'ich aqliy funktsiyalar - hissiyot, idrok va reaktsion vaqtni o'rganish uchun keng tarqalgan. Ushbu asarlar eksperimental psixologiyani fiziologiya va falsafadan tashqari maxsus fan sifatida yaratishga olib keldi. Birinchi gugurt exp. Psixologiya to'g'ri chaqiriladi. Leyptsigda psixologiya institutini 1879 yilda tashkil etgan wundt.Amerikaning asoschisi. Psixologiya "S." deb nomlanadi, bu Leyptigda Leyptigda laboratoriyada tahsil olayotgan Viandt. Keyin u Amerika psixologik birlashmasi birinchi prezidenti bo'ldi. Boshqa tadqiqotchilardan Jeyms Kettelta deb atash kerak, shuningdek, v. wyundt (1886 yilda) doktorlik darajasini olgan. U birinchi navbatda aqlli sinov tushunchasini taqdim etdi.
Frantsiyada T. Ribo eksperimental psixologiya predmeti g'oyasini keltirib chiqardi, bu uning fikriga ko'ra metafizika yoki ruhning mohiyatini muhokama qilish kerak emas, ammo ruhiy hodisalarning eng yaqin sabablarini aniqlab bo'lmaydi .
Ichki psixologiyada eksperimentlik standartlarini tushunish uslubining birinchi misollaridan biri - bu tabiiy eksperimentning tabiiy eksperimenti tushunchasi. 1910 yilda taklif qilgan Lazur. Eksperimental pedagogika bo'yicha I-M kongressida.
Rossiya universitetlarida "Eksperimental psixologiya" o'quv kursi o'qiladi. "Davlat ta'lim standarti Yuqori kasb ta'limi"1995 yil uchun unga 200 soat. Eksperimental psixologiyani o'qitish uchun an'anaga ega rossiya universitetlari joriy etilgan professor G.I. Chelvan. 1909/10-yillarda u Moskva universiteti va keyinchalik - Moskva psixologik instituti (hozirgi - - RAO psixologik instituti).
Chelpolov eksperimental psixologiyani ko'rib chiqdi ta'lim intizomi Psixologiya usulida psixologik tadqiqotlar usuliga muvofiq yoki aksincha.