Shish klassifikastiyasi:
I.Umumiy shishlar
1.Yurak kasalliklari
2.Buyrak kasalliklari
3.Jigar kasalliklari
4.Gipoproteinemik shishlar
5.Idiopatik shishlar
II. Maxalliy shishlar
A.Venoz shishlar:
1. Chuқur venalarni o’tkir trombozi;
2. Surunkali venoz etishmovchiligi;
3. Venoz obstrukstiya.
Limfatik shishlar (limfedema):
1. Idiopatik:
a) tuғma idiopatik;
b) ertapaydobo’lgan.
2. Yallig’lanishli.
3. Obstrukstiyali.
Yoғli shishlar
Boshқa turdagi shishlar
G. Boshқa turdagi shishlar:
1.Ortostatik shishlar.
2. Arterio-venozshishlar.
3. Tomirda o’tkazilgan operastiyalardan keyin paydo bo’lgan shishlar.
4. Suyak-mushak tizimi shikastlanishi natijasida yuzaga kelgan shishlar:
a) mushak tizimi kasalliklari;
b) pay қinining yalliғlanishi;
v) suyaklar sinishi.
5. Reflektor simpatik distrofiya.
6. Asab tizimi kasalliklari natijasida yuzaga keladigan shishlar;
7. Allergik shishlar;
8. Tuғma angionevrotik shishlar.
9. Predmenstrual shishlar.
III. Dori vositalarini қabul қilish natijasida yuzaga keladigan shishlar:
a) gormonlar (kortikosteroidlar, ayollar jinsiy gormonlari, esterogenlar, progesteronlar, testosteron);
b) gipotenziv vositalar (rauvolfi alkaloidlari, apressin, metildofa, β-blokatorlar, klofellin, kalstiy kanallari blokatorlari);
v)yalliғlanishga қarshi vositalar (butadion, naproksen, ibuprofen, indometastin);
g) boshқa dori vositalar (antidepressantlar).
IV. Soxta shishlar:
1. Miksedema
2. Sistemali sklerodermiya.
3. Dermatomiozit.
Buyrak kasalliklarida uchraydigan shishlar.
- Shishlarni paydo bo’lishi diurezni kamayishi (≤500 ml/kuniga) bilan birga kechadi;
- Tana vazni қisқa vaқti chida keskin oshadi;
- Shish ertalablari paydo bo’lib (ko’payib) kun davomida yo’қoladi (kamayadi);
- Teri osti to’қimasi shishi avval chegaralangan, keyinchalik shish tarқalib anasarka darajasigacha etadi.
- Shish yuzdan (ko’zatrofida, қovoқlarda, yonoқlarda) boshlanib tana va oyoқlarga tarқaladi.
- Shishlar nafaқat yuzda, қovoқlar atrofida, balki oyoқlarda, bel soxasida, jinsiy a’zolarda, қorinning oldingi devorida ҳam joylashadi.
- Suyuқlikning bo’shliқlarda yiғilishi, ko’pincha asstit, kamdan –kam xollarda gidrotorak skuzatiladi; Ichki a’zolar shishi rivojlanganda (yurak, jigar, o’pka, buyrak, miya) uning joylashishiga ko’ra klinik belgilar yuzaga keladi.
- Shishlar tez paydo bo’lib tez қaytish xususiyatiga ega;
- Shishgan teri rangpar, daғallashgan, xarorati meyorida;
- Teri v auning xosilalari distrofiyasi kuzatiladi (epidermis қipiқlashgan, teri қuruқ, yumshoқ, atrofik, ayrim xollarda yaltiroқ, tirnoқ va sochlar sinuvchan va xiralashgan);
- Shishlar tana xolatini o’zgarishiga mutanosib ravishda tez siljiydi;
- Barmoқ bilan bosganda tez o’zxolatiga қaytuvchi chuқurcha қoladi;
- Shishlar odatda yumshoқ va xamirsimon;
Dostları ilə paylaş: |