Талабаларга эпилепсияни келиб чикиши сабаблари, таcнифи ва клиник куринишларини, кечиши, даволаш ва олдини олиш принципларини ургатиш



Yüklə 1,69 Mb.
tarix01.01.2017
ölçüsü1,69 Mb.
#4239



Талабаларга эпилепсияни келиб чикиши сабаблари, таcнифи ва клиник куринишларини, кечиши, даволаш ва олдини олиш принципларини ургатиш.

  • Талабаларга эпилепсияни келиб чикиши сабаблари, таcнифи ва клиник куринишларини, кечиши, даволаш ва олдини олиш принципларини ургатиш.



Эпилепсия - сурункали бош мия касаллиги бўлиб, нейрон разрядлари хаддан ташқари тортишишлари натижасида содир бўлади.

  • Эпилепсия - сурункали бош мия касаллиги бўлиб, нейрон разрядлари хаддан ташқари тортишишлари натижасида содир бўлади.

  • Эпилепсия ҳар ҳил клиник, параклиник белгилар билан характерланади.





Насл касаллиги

  • Насл касаллиги

  • Интранатал фактор

  • Перинатал фактор

  • Постнатал фактор

  • Яшаш шароити



Нейроинфекциялар



Эндокрин ўзгаришлар

  • Эндокрин ўзгаришлар

  • Вегетатив бузилишлар

  • Модда алмашнуви патологияси

  • Жинсий ривожланиш даври

  • Климактерик давр, (инволюцион давр)



Эпилептоген манбаадаги нейрон-ларнинг функционал холатининг ўзгариши.

  • Эпилептоген манбаадаги нейрон-ларнинг функционал холатининг ўзгариши.

  • Бу янги хужайраларнинг (эпи-лептоген нейронларининг) разрядлари жуда юқори тезликда ва нисбатан паст амплитудаси билан характерланади.







Бош миядаги турли хил органик ўзгаришлар билан боғлиқ бўлган эпилептоген таъсирланиш

  • Бош миядаги турли хил органик ўзгаришлар билан боғлиқ бўлган эпилептоген таъсирланиш

  • Тасодифий сабаблар

  • Аввал ўтказилган тутқаноқларнинг актоген таъсири (тутқаноқ келтирувчи)



Вазомотор назария - хар бир тутқаноқнинг пайдо бўлиши бош миядаги қон томир харакатларининг ўзгариши натижасида пайдо бўлади деб тушунтиради. Тутқаноқнинг бошланишида пўстлоқ қон томирлари тораяди. Сўнг хуруж давомида қон томир девори фалажланади. Томир паретик кенгаяди.

  • Вазомотор назария - хар бир тутқаноқнинг пайдо бўлиши бош миядаги қон томир харакатларининг ўзгариши натижасида пайдо бўлади деб тушунтиради. Тутқаноқнинг бошланишида пўстлоқ қон томирлари тораяди. Сўнг хуруж давомида қон томир девори фалажланади. Томир паретик кенгаяди.



Токсик (захарланиш) наза-рияси касални келиб чиқиш сабаби организмнинг, айниқса бош мияни азотли бирик-маларини парчаланиши нати-жасида пайдо бўлган моддалар билан захарланиш тушун-тирилади.

  • Токсик (захарланиш) наза-рияси касални келиб чиқиш сабаби организмнинг, айниқса бош мияни азотли бирик-маларини парчаланиши нати-жасида пайдо бўлган моддалар билан захарланиш тушун-тирилади.



Шиш назарияси – эпилепсияга хужайра мембраналарининг ўтказувчанлигини бузилиши оқибатида бош миянинг коллоид моддаси шишади, бу эса тортишишга бўлган реакциясини оширади.

  • Шиш назарияси – эпилепсияга хужайра мембраналарининг ўтказувчанлигини бузилиши оқибатида бош миянинг коллоид моддаси шишади, бу эса тортишишга бўлган реакциясини оширади.



Рефлектор назария – эпилептик тутқаноқ- перифериядан келадиган таъсирларга бош миянинг жавоб реакциясидир.

  • Рефлектор назария – эпилептик тутқаноқ- перифериядан келадиган таъсирларга бош миянинг жавоб реакциясидир.



Эпилепсияда Аммонов шохи ва миячада склероз ҳолати кузатилади. Пўстлоқда глиоз толаларнинг ўсиб кетиши, бош миянинг ҳар ҳил бўлимларида ганглиоз ишемик ўзгаришлари қайд қилинади ва мия қоринчаларининг асимметрияси, қон-томир чигалида ўзгаришлар, қон-томир эндотелийининг шиши кузатилади.

  • Эпилепсияда Аммонов шохи ва миячада склероз ҳолати кузатилади. Пўстлоқда глиоз толаларнинг ўсиб кетиши, бош миянинг ҳар ҳил бўлимларида ганглиоз ишемик ўзгаришлари қайд қилинади ва мия қоринчаларининг асимметрияси, қон-томир чигалида ўзгаришлар, қон-томир эндотелийининг шиши кузатилади.



Симптоматик

  • Симптоматик

  • Генуин

  • Криптоген





Ўсмалар

  • Ўсмалар

  • Кисталар

  • Цистицеркоз

  • Менингоэнцефалит

  • Уремия

  • Эклампсия

  • БМҚАЎБ



Генуин эпилепсияда бош миядаги деструктив ўзга-ришларнинг клиник белги-лари кузатилмайди.

  • Генуин эпилепсияда бош миядаги деструктив ўзга-ришларнинг клиник белги-лари кузатилмайди.

  • Генуин эпилепсия эссенциал, идиопатик, хақиқий, эпилеп-сия касаллиги деб ҳам аталади.



Эпилепсия кўп ҳолатларда болалик ва ўсмирлик даврларида бошланади. Кўпинча 16-20 ёшда.

  • Эпилепсия кўп ҳолатларда болалик ва ўсмирлик даврларида бошланади. Кўпинча 16-20 ёшда.

  • 40 ёшдан сўнг – кечки эпилепсия – tarda

  • 60 ёшдан сўнг – қарилик (senilis)



Асосий клиник белгиси-тутқаноқ хуружлари. Тутқаноқ тез-тез учраб туради (неврологик касаллар ичида 5-6%ни ташкил этади), 1000 кишига 2-5 касал тўғри келади.

  • Асосий клиник белгиси-тутқаноқ хуружлари. Тутқаноқ тез-тез учраб туради (неврологик касаллар ичида 5-6%ни ташкил этади), 1000 кишига 2-5 касал тўғри келади.



Катта эпилептик хуруж (grand mal)

  • Катта эпилептик хуруж (grand mal)

  • Кичик эпилептик хуруж (petit mal)



Тонико-клоник хуружлар

  • Тонико-клоник хуружлар

  • Тоник хуружлар

  • Клоник хуружлар

  • Чақалоқлардаги хуружлар

  • Эпилептик статус



Оддий абсанслар

  • Оддий абсанслар

  • Мураккаб абсанслар

    • Миоклоник абсанс (клоник компонент билан)
    • Атоник абсанс
    • Акинетик абсанс
    • Гиперкинетик абсанс
    • Вегететив-висцерал абсанс


Аура

  • Аура

  • Тоник хуружлар

  • Клоник хуружлар

  • Постэпилептик уйқу



АУРА (aura (грек.) – шамол) клиникада тутқаноқ хабарчиси деб номланади ва хушдан кетишдан олдин пайдо бўлади.

  • АУРА (aura (грек.) – шамол) клиникада тутқаноқ хабарчиси деб номланади ва хушдан кетишдан олдин пайдо бўлади.



Вегетатив

  • Вегетатив

  • Мотор

  • Сенсор

  • Психик

  • Аурадан сўнг бемор хушидан кетади ва йиқилади. Хуруж тоник хуружлар босқичига ўтади.



Тоник тутқаноқ бошида бемор бақиради, нафас олиши тўхтайди, юзи оқаради, қизаради, кўкариб кетади. Боши гох ён томонга, гох орқага ташланади, кўзлар ҳам ён томонга ёки тепага қаратилган бўлиб, кўз қорачиғи кенгайиб, ёруғликка жавоб бермайди.

  • Тоник тутқаноқ бошида бемор бақиради, нафас олиши тўхтайди, юзи оқаради, қизаради, кўкариб кетади. Боши гох ён томонга, гох орқага ташланади, кўзлар ҳам ён томонга ёки тепага қаратилган бўлиб, кўз қорачиғи кенгайиб, ёруғликка жавоб бермайди.



Бўйин веналари шишган, жағ қаттиқ қисилган, лаб бурчагидан кўпик, баъзида қон келади, қўл ва оёқлар катта буғимларда ёзилиб, қўл панжалари сиқилган бўлади. Кўпинча сийиш ва ич кетиши аломатлари бўлади. Тоник тиришишнинг охирида озгина қайт қилиш бўлиб, кейин клоник тиришишга ўтади.

  • Бўйин веналари шишган, жағ қаттиқ қисилган, лаб бурчагидан кўпик, баъзида қон келади, қўл ва оёқлар катта буғимларда ёзилиб, қўл панжалари сиқилган бўлади. Кўпинча сийиш ва ич кетиши аломатлари бўлади. Тоник тиришишнинг охирида озгина қайт қилиш бўлиб, кейин клоник тиришишга ўтади.



Клоник тиришиш босқичи бош, қўл ва оёқлари қалтираб, тана зарб билан ёнга, орқага урилади. Бемор нафас олишни бошлайди, цианоз камаяди, терлайди. Бу боскич 30 секунд – 5 минут давом этади. Клоник тортишишдан сўнг касал уйқуга кетади.

  • Клоник тиришиш босқичи бош, қўл ва оёқлари қалтираб, тана зарб билан ёнга, орқага урилади. Бемор нафас олишни бошлайди, цианоз камаяди, терлайди. Бу боскич 30 секунд – 5 минут давом этади. Клоник тортишишдан сўнг касал уйқуга кетади.



(petit mal) – хушнинг бир неча секундга (1-20 секунд) йўқолади, касал йиқилмайди, ранги оқаради, кўз қорачиқлари кенгайиб ёруғликдан таъсирланмайди. Тутқаноқ вақтида бош ёнга бурилиб, юзда титраш белгилари бўлиши мумкин. Тутқаноқ тугагандан сўнг касал ўз ишини давом этиб кетаверади. Бўлиб ўтган тутқаноқ хақида ҳеч нима билмайди.

  • (petit mal) – хушнинг бир неча секундга (1-20 секунд) йўқолади, касал йиқилмайди, ранги оқаради, кўз қорачиқлари кенгайиб ёруғликдан таъсирланмайди. Тутқаноқ вақтида бош ёнга бурилиб, юзда титраш белгилари бўлиши мумкин. Тутқаноқ тугагандан сўнг касал ўз ишини давом этиб кетаверади. Бўлиб ўтган тутқаноқ хақида ҳеч нима билмайди.



Психик эквивалент – вақтинчалик ўткир психик бузилиш, бирданига бошланади ва бир неча секунддан бир неча кунгача давом этади. Бемор ўзи билмаган ҳолда гаплашиши, маълум бир харакатлар қилиши мумкин. Тутқаноқ хуружи орасида беморни худди соғ одам деб уйлаш мумкин.

  • Психик эквивалент – вақтинчалик ўткир психик бузилиш, бирданига бошланади ва бир неча секунддан бир неча кунгача давом этади. Бемор ўзи билмаган ҳолда гаплашиши, маълум бир харакатлар қилиши мумкин. Тутқаноқ хуружи орасида беморни худди соғ одам деб уйлаш мумкин.





Status epilepticus –хавфли ҳолат, тутқаноқлар кетма-кет бўлиши ва улар орасида бемор хушига келмаслиги билан характер-ланади. Тутқаноқ хуружлар сони суткасига 200-300тагача бўлади.

  • Status epilepticus –хавфли ҳолат, тутқаноқлар кетма-кет бўлиши ва улар орасида бемор хушига келмаслиги билан характер-ланади. Тутқаноқ хуружлар сони суткасига 200-300тагача бўлади.



Истерия

  • Истерия

  • Уремик хуружлар

  • Эклампсия

  • Спазмофилия (тетания)

  • БМҚАЎБ



Хуруж вақтида биринчи ёрдам: тутқаноққа қарши воситалар (седуксен 2,0 в/в, гексенал ёки тиопентал Na 10 мг/кг. Магний сульфат, кальций хлорид, хлоралгидрат 5% 3-0-50 мл клизмада. Юрак воситалари: строфантин, корглюкон, эуфиллин, папаверин.

  • Хуруж вақтида биринчи ёрдам: тутқаноққа қарши воситалар (седуксен 2,0 в/в, гексенал ёки тиопентал Na 10 мг/кг. Магний сульфат, кальций хлорид, хлоралгидрат 5% 3-0-50 мл клизмада. Юрак воситалари: строфантин, корглюкон, эуфиллин, папаверин.



КАМФОРА

  • КАМФОРА

  • КОРДИАМИН

  • СУЛЬФОКАМФОКАИН

  • КОФЕИН





Катта тутканок хуружи неча боскичдан иборат?

  • Катта тутканок хуружи неча боскичдан иборат?

  • Тутканок хуружи пайтида канака ёрдам курсатилади?

  • Тутканокни даволашда канака даволаш усуллари кулланилади ?

  • Тутканок хуружи вактида камфора ишлатиш мумкинми?

  • Эпилептик характернинг белгилари.



Yüklə 1,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin