Tədqiqat məlumatın əldə edilməsi, inkişaf etdirilməsi və həqiqətə uyğun olub-olmadığının dəqiqləşdirilməsi üçün göstərilən cəhddir



Yüklə 19,99 Kb.
səhifə1/2
tarix21.12.2022
ölçüsü19,99 Kb.
#77045
  1   2
Elm nədir


Elm nədir?
“Müşahidə və təcrübəyə əsaslanan əqli fəaliyyət vasitəsilə dünyadakı hadisələri və bu hadisələri bir-birinə bağlayan qanunları tədqiq etmə fəaliyyətidir.”
Elm doğru düşünmək və sistemli məlumat əldə etməkdir.
Tədqiqat məlumatın əldə edilməsi, inkişaf etdirilməsi və həqiqətə uyğun olub-olmadığının dəqiqləşdirilməsi üçün göstərilən cəhddir.
Mövzunu müəyyən bir model çərçivəsində araşdırmaqdır.”

Elmi-tədqiqat işlərinin səmərəliliyi, keyfi yyət göstəriciləri onun struktur elementlərinin düzgün, sistemli şəkildə qurulmasından asılıdır. Tədqiqatçı əvvəlcədən bu elementlərin ardıcıllıqla araşdırılmasına xüsusi diqqət yetirir


Tədqiqatın obyekti kimi pedaqoji prosesin cürbəcür aspektləri, sahələri götürülə bilər. Obyektin hansı sahələrinin necə araşdırılması tədqiqatın predmetində öz əksini tapır. Tədqiqatın obyekti və predmetinin müəyyənləşdirilməsindən sonra formalaşan fi kir və ideyalar onun məqsəd və vəzifələrində öz əksini tapır.



Nəzəri elmi metod

empirik elmi metod

nəzəriyyə(qədim yunan θεωρ?α “mülahizə, araşdırma”) - hər hansı bir hadisə ilə bağlı proqnozlaşdırıcı gücə malik olan ardıcıl, məntiqi bir-biri ilə əlaqəli ifadələr sistemi.

təcrübə(lat. eksperimentum - sınaq, təcrübə) elmi üsulda - fərziyyəni yoxlamaq (doğru və ya yanlış) və ya hadisələr arasında səbəb-nəticə əlaqəsinin elmi tədqiqi üçün həyata keçirilən hərəkət və müşahidələr məcmusudur. Təcrübə üçün əsas tələblərdən biri onun təkrar istehsalıdır.

fərziyyə(qədim yunanca ?π?θεσις - “təməl”, “fərziyyə”) - sübut olunmamış bəyanat, fərziyyə və ya fərziyyə. Sübut edilməmiş və təkzib edilməmiş fərziyyə açıq problem adlanır.

Elmi araşdırma- elmi biliklərin əldə edilməsi ilə bağlı nəzəriyyənin öyrənilməsi, sınaqdan keçirilməsi və sınaqdan keçirilməsi prosesi. Tədqiqatın növləri: - tətbiqi perspektivindən asılı olmayaraq, əsasən yeni biliklər əldə etmək üçün aparılan fundamental tədqiqatlar; - tətbiqi tədqiqat.

qanun- müxtəlif elmi anlayışlar arasındakı əlaqələri, əlaqələri təsvir edən, faktların izahı kimi təklif olunan və bu mərhələdə elmi ictimaiyyət tərəfindən tanınan şifahi və / və ya riyazi şəkildə tərtib edilmiş ifadə.

müşahidə- bu, nəticələri təsvirdə qeyd olunan reallıq obyektlərinin məqsədyönlü qavranılması prosesidir. Mənalı nəticələr əldə etmək üçün təkrar müşahidə lazımdır. Növləri: - istifadə edilmədən aparılan birbaşa müşahidə texniki vasitələr; - dolayı müşahidə - texniki vasitələrdən istifadə etməklə.




Hər iki səviyyədə istifadə olunan üsullar bunlardır:
təhlil - vahid sistemin tərkib hissələrinə parçalanması və onların ayrıca öyrənilməsi;
sintez - birləşərək tək sistem biliyi genişləndirməyə, yeni bir şey qurmağa imkan verən təhlilin bütün nəticələri;
bənzətmə, iki obyektin digər əlamətlərdə müəyyən edilmiş oxşarlığına əsaslanaraq müəyyən xüsusiyyətdə oxşarlığı haqqında nəticədir;
modelləşdirmə, əldə edilmiş biliklərin orijinala ötürülməsi ilə obyektin modellər vasitəsilə öyrənilməsidir.
Üsulların mahiyyəti və prinsipləri:

Yüklə 19,99 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin