Tələbə: Məhərrəmov Musa Fakültə: İnformasiya və Telekommunikasiya Texnologiyaları Kafedra

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ

AZƏRBAYCAN TEXNİKİ UNİVERSİTETİ

-SƏRBƏST İŞ-

Professor: Muradova Gülarə Tələbə: Məhərrəmov Musa

Fakültə: İnformasiya və Telekommunikasiya Texnologiyaları

Kafedra: Kompüter texnologiyaları və kiber təhlükəsizlik

İxtisas: İnformasiyanın Mühafizəsi və Təhlükəsizliyi

Kurs: ll

Qrup: M680a2

Fənn: Blockchain Texnologiyaları

Mövzu:Merkle kök dəyəri quruluşu

Bakı – 2021

Merkle ağacı nədir?

İkili hash ağacları kimi tanınan Merkle ağacları kompüter elmində geniş yayılmış məlumat strukturudur.

Bitkoin və digər kriptovalyutalarda onlar blokçeyn məlumatlarını daha səmərəli və təhlükəsiz şəkildə şifrələmək üçün istifadə olunur.

Bu, blokdakı bütün əməliyyatları ümumiləşdirilmiş məlumat bloklarının hashlarından riyazi məlumat strukturudur.

O, həmçinin böyük verilənlər dəstləri arasında sürətli və təhlükəsiz məzmun yoxlamasına imkan verir və məlumatların ardıcıllığını və məzmununu yoxlayır.

Merkle ağacının kökü nədir?

Merkle kökü Merkle ağacındakı faktları təsdiqləmək üçün sadə riyazi üsuldur.

Peer-to-peer şəbəkəsi vasitəsilə göndərilən məlumat bloklarının tam, zədələnməmiş və dəyişdirilməmiş olmasını təmin etmək üçün kriptovalyutada istifadə olunur.

Onlar bitcoin və eter kimi kriptovalyutaları saxlamaq üçün tələb olunan hesablamalarda çox mühüm rol oynayırlar.

Merkle ağacının qrafiki təsviri

Kriptoqrafik Hash Funksiyaları

Hash funksiyası istənilən uzunluqda istənilən növ ixtiyari verilənləri sabit ölçülü çıxışa uyğunlaşdırır. Kriptoqrafiya funksiyası olduğu üçün adətən kriptoqrafiyada istifadə olunur.

Onlar səmərəlidir və bir xüsusiyyəti ilə məşhurdurlar: geri dönməzdirlər. Bu, yalnız bir istiqamətdə işləmək üçün nəzərdə tutulmuş birtərəfli funksiyadır.

Mövcud Hash ailələrindən bəziləri Mesaj Direct (MD), Secure Hash Function (SHF) və RIPE Message Direct (RIPEMD).

Merkle ağacının işi

Merkle ağacı blokdakı bütün əməliyyatları cəmləşdirir və bütün əməliyyatlar dəstinin rəqəmsal barmaq izini yaradır, bu da istifadəçiyə blokda əməliyyatın daxil olub-olmadığını yoxlamağa imkan verir.

Merkle ağacları, yalnız bir hash qalana qədər cüt qovşaqların təkrar-təkrar hashing edilməsi ilə hazırlanır; bu hash Merkle Root və ya Root Hash kimi tanınır.

Onlar fərdi əməliyyatların heşləri olan Transaction ID-lərdən istifadə edərək aşağıdan qurulur.

Hər bir yarpaq olmayan qovşaq əvvəlki hashının hashıdır və hər bir yarpaq qovşağı tranzaksiya məlumatlarının hashıdır.

İndi, konsepsiyanı başa düşməyinizə kömək etmək üçün Blockchain-də Merkle Ağacının kiçik bir nümunəsinə baxın. Aşağıdakı nümunəni nəzərdən keçirin: A, B, C və D dörd əməliyyatdır, hamısı eyni blokda həyata keçirilir. Sonra hər bir tranzaksiya heşlənir və bizə aşağıdakılar qalır:

Hash A, Hash B, Hash C və Hash D.

Haşlar birlikdə qoşalaşır, nəticədə:

Hash AB və Hash CD

Buna görə də, Merkle Kökünüz bu iki hash birləşdirərək formalaşır: Hash ABCD.

Əslində, bir Merkle Ağacı daha mürəkkəbdir (xüsusilə hər bir əməliyyat ID-si 64 simvol uzunluğunda olduqda). Yenə də bu nümunə alqoritmlərin necə işlədiyinə və niyə bu qədər təsirli olduğuna dair yaxşı icmal əldə etməyə kömək edir.