Telekommunikasiya sistemləRİNDƏ Sİqnallarin formalaşmasi və ÇevriLMƏSİ

TELEKOMMUNİKASİYA
SİSTEMLƏRİNDƏ SİQNALLARIN
FORMALAŞMASI VƏ ÇEVRİLMƏSİ


+4.1. Modulyasiya nəzəriyyəsinin əsasları. Amplitud modullanmış rəqslər və AM siqnalların spektral analizi

Elektrik rabitə sistemlərində məlumatın fasiləsiz RK vasitəsi ilə verilişi, kanalların tezlik əlamətinə görə bö­lün­məsi prinsipinə əsaslanır. Bu zaman müxtəlif siq­nal­lar biri-digərini örtməyən tezlik zolağına malik olu­rlar. Başqa bir tələbat isə ötürülən siqnalın darzolaqlı olması tələb olunur. Darzolaqlı siqnallar o siqnallar hesab olunur ki, onların ef­fektiv spektrinin eni (f) onun mərkəzi tezli­yin­dən (f₀) çox-çox kiçik olsun. Yəni, f << f₀.

Eyni zamanda məlumatın uzaq məsafəyə ötürülməsi və qəbul zamanı isə siqnalların parametrlərindən birinə görə bərpası əməliyyatı lazımdır.
Yuxarıda qeyd olunmuş tələbləri elektrik rabitə sis­tem­lərində yerinə yetirmək üçün modulyasiya proses­lərindən isti­fadə edilir [6]. Bir sözlə faydalı məlumatı uzaq məsafəyə ötü­rən zaman maneə təsirlərindən qorumaq üçün modul­ya­siya prosesindən istifadə olunmur.
Veriliş prosesində modulyasiya prosesini modul­ya­tor, qəbulda isə demodulyator yerinə yetirir. Modul­ya­tor və demodulyatorun siqnal modeli şəkil 4.1 a,b təsvir edilmişdir.
Burada U_f(,t), U_a(f₀,t) - uyğun olaraq faydalı və apa­rıjı siqnalların parametrləridir.
Çoxkanallı telekommunikasiya sistemlərində məlu­matı RK ilə uzaq məsafəyə təhrifsiz ötürmək üçün mo­dul­yasiya prosesindən istifadə edilir. Modulyasiya prosesi aşağı tez­lik­li faydalı siqnal F_y və yüksək tezlikli (F_a >>F_f) aparıjı siq­­nallardan ibarət modullanmış rəqslərin məjmuəsidir.

U_f(,t) S[U_a(f₀,t) U_f(,t)]
RK

U_a(f₀t)

Модулйатор


a)

S[] U_f(,t)
RK RK

U_a(f₀t)

Demодулйатор