1.Xarajatlar haqida tushuncha va ularning turli xil belgilariga qarab turkumlanishi
2.Ishlab chiqarish xarajatlarini asosiy va yordamchi ishlab chiqarishlar bo’yicha hisobga olishni tashkil etish
3.Javobgarlik markazlari bo’yicha xarajatlar hisobini tashkil etish
Xulosa
Kirish
Bozor iqtisodiyoti sharoitida ishlab chiqarish samaradorligini oshirishda xarajatlar alohida o’rin tutadi. Xarajatlar mahsulotlarni ishlab chiqarish, tovar sotish, ish bajarish va xizmat ko’rsatish bilan bog’liq bo’lgan sarflarning puldagi ifodasidir. Korxonalarda xarajat turlari va moddalarining yuzaga kelishi ularning asosiy, moliyaviy va investisiya faoliyatidan kelib chiqadi. Ishlab chiqarish korxona xarajatlari asosan xomashyo, materiallar, ёqilg’i va mehnatga haq to’lash xarajatlaridan iborat bo’ladi.
Respublikamizda xarajat moddalari O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999-yil 5 fevraldagi 54-sonli qarori bilan tasdiqlangan (o’z.R. VM.ning 2003-yil 25 dekabrdagi 567-sonli qarori bilan o’zgartirish kiritilgan) “Mahsulot (ish, xizmat)ni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to’g’risida”gi Nizomga asoslanadi.
Bu Nizomga asoslangan holda barcha xarajat moddalarini quyidagicha ifodalash mumkin.
Xarajatlar haqida tushuncha va ularning turli xil belgilariga qarab turkumlanishi
Xarajatlar haqida tushuncha va ularning turli xil belgilariga qarab turkumlanishi
debet oborotlari xo’jalik muomalalari natijasida sodir bo’lgan moliyaviy xarajatlarni, kredit oborotlari esa ularning hisobdan chiqarilishini ifodalaydi.
Korxonalarda ishlab chiqarish xarajatlari qo’yilgan vazifalarga muvofiq xarajat elementlari va kalkulyasiya moddalariga bo’linadi.
