Xoll effekti Reja: xoll effekti Eleltronli yarim o`tkazgich

Xoll effekti

Reja:

• 1 Xoll effekti
• 2 Eleltronli yarim o`tkazgich

Agar x o'q bo'ylab elektr toki o'tayotgan yarim o'tkazgichni kuch chiziqlari
z o'q bo'ylab yo'nalgan magnit maydoniga kiritsak, u holda yarim o'tkazgichda у o'q boylab qo'shimcha elektr yurituvchi kuch hosil bo'ladi. Ana shu hodisa Xoll effekti deb yuritiladi.
Elektronli yarim o'tkazgichni ko'rib chiqaylik:
n-yarim o'tkazgichdan x o'qining musbat tomoniga yo'nalgan elektr toki o'tayotgan bo'lsa, harakatchan elektronlar bu o'qning manfiy yo'nalishi bo'ylab harakat qiladi. Endi yarim o'tkazgichni kuchlanganligi z o'qning musbat yo'nalishi bo'ylab yo'nalgan magnit maydoniga kiritsak, harakatchan elektronlarga F kuch ta'sir qiladi, Bu kuch ta'sirida elektronlar avvalgi yo'nalishidan у o'qining musbat yo'nalishi bo'ylab og'a boshlaydi [7,8]. Natijada yarim o'tkazgichning у o'qining musbat yo'nalishi tomonidagi qismida elektronlarning konsentratsiyasi ortib, qarama-qarshi qismida esa kamayadi. Binobarin, yarim o'tkazgichda у o'qning musbat yo'nalishi bo'ylab yo'nalgan elektr maydoni hosil bo'ladi
a)n-yarim o'tkazgichda Xoll b) p-yarim o'tkazgichda Xoll effektining yuzaga kelishi effektining yuzaga kelishi
Elektronlarning magnit maydon ta'sirida yarim o'tkazgichning bir tomoniga qarab o'g'ishi va u yerda to'planishi uzluksiz davom etavermaydi. Chunki hosil bo'lgan elektr maydonning ta'sir kuchi elektronni og'diruvchi kuchga qarama-qarshi yo'nalgandir. Bu ikki kuch muvozanatlashganda elektronlar o'zlarining dastlabki yo'nalishi, ya'ni x o'q bo'ylab harakat qila boshlaydi. Biz ikki kuchning tengligi shartidan foydalanib, yarim o'tkazgichda hosil bo'ladigan Xoll kuchlanishini topishimiz mumkin. Ya'ni: