Yazışma Adresi / Address reprint requests to: Ferhat Çengel, Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Şişli Etfal Hastanesi T›p Bülteni, Cilt: 48, Say›: 1, 2014 / The Medical Bulletin of Şişli Etfal Hospital, Volume: 48, Number 1, 2014

55

1

Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

Radyoloji Kliniği, İstanbul-Türkiye

Yazışma Adresi / Address reprint requests to:

Ferhat Çengel,

Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

Radyoloji Kliniği, Millet Caddesi, Aksaray-Fatih, 

34096, İstanbul-Türkiye

Telefon / Phone: [phone]

Faks / Fax:[phone]

E-posta / E-mail:

[e-mail]

Geliş tarihi / Date of receipt:

19 Mayıs 2013 / May 19, 2013 

Kabul tarihi / Date of acceptance:

12 Şubat 2013 / February 12, 2013 

Serebral Derin Venöz Sistem Trombozuna Sekonder 

Bilateral Talamik Enfarkt

Ferhat Çengel

1

, Mesut Bulakçı

1

, Bora Özbakır

1

, Adem Kırış

1

Olgu Sunumları / Case Reports

ÖZET:

Serebral derin venöz sistem trombozuna sekonder bilateral talamik enfarkt 

Bilateral talamik enfarkt nadir olup tüm iskemik inmeler içinde küçük bir kısmı oluşturur. En sık nedeni 

arteryel tıkanmadır. Ancak daha nadir olarak venöz tromboza sekonder de gelişebilir. Nadir görülmesi 

ve klinik semptomların spesifik olmaması nedeniyle tanı genellikle gecikir. Radyolojik görüntüleme 

yöntemleri tanıda değerli bilgiler sağlar. Sunumda baş ağrısı, bulantı ve kusma ile başvuran olguyu 

ele alıyoruz. 

Anahtar kelimeler: Bitalamik enfarkt, inme, serebral derin venöz sistem trombozu, kranial görün-

tüleme 

ABSTRACT:

Bilateral thalamic infarction secondary to cerebral deep venous system 

thrombosis bithalamic infarction 

Bilateral thalamic infarction is a rare disorder that account a small fraction of ischemic strokes. The 

most common reason is the arterial occlusion. However in rare cases, it can be seen secondary to 

venous thrombosis. Because of the rarity and non-specific clinical symptoms diagnosis is delayed in 

most of the cases. Radiologic imaging methods are important in diagnosis. In this report, we describe 

a case in which a woman presented with headache, nausea and vomiting. 

Key words: Bithalamic infarction, stroke, cerebral deep venous system thrombosis, cranial imaging 

Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni 2014;48(1):55-9

DOI: 10.5350/SEMB2014480110

  GİRİŞ

  Bilateral talamik enfarkt tüm serebral inmelerin 

%0,6 gibi küçük bir kısmını oluşturur ve bunların da 

büyük bir kısmı arteryel orijinlidir (1). Literatürde 

arteryel-venöz orijin oranı bildirilmemiştir. Bulgular 

bilateral olduğunda ilk olarak baziler arter veya Perc-

heron arter-talamusu besleyen varyant arter- patolo-

jileri düşünülmelidir (2). Ancak tedavi yaklaşımları-

nın farklı olması nedeniyle bulguların serebral derin 

venöz sistem (SDVS) trombozuna sekonder olabile-

ceği de akılda tutulmalıdır. 

 

OLGU

  Yirmi altı yaşında bayan hasta 10 gün önce başla-

yan baş ağrısı ve bundan 3 gün sonra bulantı, kusma-

nın eşlik ettiği şikayetler ile acil servisimize başvur-

du. Özgeçmiş ve soy geçmişinde bilinen özellik yok-

tu. Solunum, kardiovasküler sistem muayeneleri nor-

maldi. EKG normal sinüs ritminde izlendi ve transto-

rasik EKO, bilateral karotis-vertebral arter Doppler  

US  incelemelerinde anlamlı patolojik bulgu saptan-

madı. Hastanın şikayetleri dışında nörolojik muaye-

ne bulguları doğaldı. Laboratuvar incelemelerinde 

ise CK: 863,12 U/L (N: <145), D-Dimer: 949,96 ng/

ml (N: <500), CRP: 11,576 mg/dl (N: 0-0,5) dışında 

anormallik saptanmadı. 

  Yapılan kontrastsız kranial BT tetkikinde her iki 

talamus hipodens, her iki internal serebral ven ve 

sinüs rektus hiperdens olarak izlendi (Resim 1). Olgu 

SDVS trombozuna sekonder bitalamik enfarkt lehine 

değerlendirilip teyidi için kranial MR ve MR venoga-

fik inceleme önerildi. Kranial MR incelemede her iki 

Serebral derin venöz sistem trombozuna sekonder bilateral talamik enfarkt

56

Şişli Etfal Hastanesi T›p Bülteni, Cilt: 48, Say›: 1, 2014 / The Medical Bulletin of Şişli Etfal Hospital, Volume: 48, Number 1, 2014

talamus FLAİR ve T2 ağırlıklı serilerde hiperintens, T1 

ağırlıklı serilerde zayıf hipointens, difüzyon ağırlıklı 

serilerde difüzyon kısıtlılığına bağlı hiperintens ve 

ADC haritasında hipointens olarak izlendi (Resim 2, 

3A, 3B). T1 ağırlıklı imajlarda sinus rektus methe-

moglobine bağlı hiperintens olarak izlendi (Resim 

2D). Kranial MR venografik incelemede ise sinüs rek-

tusta, sinüs boyunca uzanan ve sağ transvers sinüse 

de uzanım gösteren trombüs ile uyumlu hipointens 

görünüm izlendi (Resim 3C, 3D). Tüm bu bulgular ile 

ön tanı teyid edildi ve hasta antiagregan, antikoagü-

lan tedaviye alındı. 

 

TARTIŞMA

  Serebral derin sinovenöz sistem bilateral internal 

serebral venler, Rosenthal veni, Galen veni, sinüs 

rektustan oluşur ve  bilateral derin beyaz cevher, 

Resim  1:  Yirmi  altı  yaşında  bayan  hasta,  SDVS  trombozuna  sekonder  bitalamik  enfarkt  olgusu.  Kontrastsız  aksiyel 

(Resim 1A, B, C) kranial BT tetkikinde her iki talamus hipodens (ince oklar), her iki internal serebral ven (ok başları) ve 

sinüs rektus (kalın ok) hiperdens izleniyor. Kontrastsız sagital (Resim 1D) kranial BT tetkikinde Galen veni (ince ok) ve 

sinüs rektus (kalın ok) hiperdens (dens trombüs bulgusu) olarak izleniyor.

Şişli Etfal Hastanesi T›p Bülteni, Cilt: 48, Say›: 1, 2014 / The Medical Bulletin of Şişli Etfal Hospital, Volume: 48, Number 1, 2014

57

F. Çengel, M. Bulakçı, B. Özbakır, A. Kırış

bazal ganglia ve talamus venöz drenajını sağlar (3).

  SDVS trombozuna sekonder bilateral talamik 

enfarkt nadir görülmesi ve kinik bulguların nonspesi-

fik olması nedeniyle erken tanı ve tedavi genellikle 

zordur. Bitalamik enfarktı düşündürecek bazı klinik 

bulgular  literatürde  vurgulanmıştır.  Hastaların 

%50’sinde bilinç bozuklukları, hafıza disfonksiyon-

ları,  çeşitli  vertikal  bakış  paralizileri,  psikolojik 

bozukluklar  izlenir  (1).  Bunların  dışında  spesifik 

olmamakla birlikte baş ağrısı, bulantı, kusma, mental 

durum değişiklikleri ve koma görülebilir (4).

  Tedavideki farklılıklar nedeniyle talamus enfark-

tlarında  ayırıcı  tanı  önemlidir.  Venöz  trombozda 

enfarkt daha büyük ve derin beyaz cevher, bazal 

ganglionları da içine alarak arter sulama alanını aşar. 

Genç  yaşlarda görülür, radyolojik bulgular daha çok 

ödem kaynaklıdır ve MR bulguları genellikle rever-

sibldır. Arteryel tıkanmalarda tedavi trombolitik baz-

lı iken vönoz tıkanmalarda antikoagülan tedavi ön 

plandadır (5-7). Spontan rekanalizasyon nedeniyle 

Resim 2: Her iki talamus ödem ve enfarkta bağlı T2 (Resim 2A) ve FLAİR (Resim 2B) ağırlıklı imajlarda hiperintens, 

T1  (Resim  2C)  ağırlıklı  imajlarda  zayıf  hipointens  izleniyor.  T1  ağırlıklı  imajlarda  ayrıca  sinus  rektus  methemoglobin 

evresinde trombüse bağlı hiperintens (Resim 2D).

Serebral derin venöz sistem trombozuna sekonder bilateral talamik enfarkt

58

Şişli Etfal Hastanesi T›p Bülteni, Cilt: 48, Say›: 1, 2014 / The Medical Bulletin of Şişli Etfal Hospital, Volume: 48, Number 1, 2014

venöz oklüzyonlar daha iyi prognoza sahiptir (7).

  Venöz tromboz nedenleri arasında oral kontra-

septif kullanımı, hamilelik, puerperium, dehidratas-

yon, travma, neoplastik infiltrasyon, hiperkoagülabi-

lite durumları ve mastoidit gibi enfeksiyonlar yer alır 

(8).  Ancak  %20-35  olguda  riks  faktörü  bulunmaz 

dolayısıyla risk faktörü bulunmasa da SDVS trombo-

zu akılda tutulmalıdır (9,10). Bizim olgumuzda da 

herhangi bir risk faktörü yoktu.  

  Derin venöz sistem trombozunda bazal ganglia 

ve  derin  beyaz  cevhere  uzanan  bilateral  simetrik 

talamus tutulumu olmakla birlikte literatürde unilate-

ral talamus enfarktı da bildirilmiştir (11).

  Serebral sinovenöz sistemde tromboz sıklığı supe-

rior sagital sinüs (%62), transvers sinüsler (%41-45), 

sinüs  rektus  (%18),  kortikal  venler  (%17),  juguler 

venler (%12),  internal serebral venler ve Galen veni 

(%11) olarak bildirilmiştir (12).

 

Radyolojik  Bulgular

  Kontrastsız  BT’de  dural  sinüste  trombüs(dens 

trombüs bulgusu) 1/3 olguda direkt olarak vizualize 

edilebilir. Difüz  beyin ödemine bağlı hipodansite 

(%20-50 olguda) ve ventriküllerde silinme indirekt 

bulgu olarak görülebilir. Ayrıca arteryel sulama ala-

Resim 3: Difüzyon  ağırlıklı  serilerde  (Resim  3A,  3B)  her  iki  talamus  difüzyon  kısıtlılığına  bağlı  hiperintens  ve  ADC 

haritasında  hipointens  olarak  izleniyor.  Kranial  MR  venografik  incelemede  (Resim  3C,  D)  sinüs  rektusta  trombüs  ile 

uyumlu hipointens görünüm. Trombüs sağ transvers sinüse uzanım göstermekte.

Şişli Etfal Hastanesi T›p Bülteni, Cilt: 48, Say›: 1, 2014 / The Medical Bulletin of Şişli Etfal Hospital, Volume: 48, Number 1, 2014

59

F. Çengel, M. Bulakçı, B. Özbakır, A. Kırış

nına uymayan özellikle kanamalı bir enfarkt venöz 

trombüs için spesifik bir indirekt bulgudur. Hızlı, 

çoğu acil klinikte ulaşılabilir ve ilk çekilen tetkik 

olduğundan  kontrastsız  kranial  BT  bulgularının 

özellikle radyolog tarafından iyi bilinmesi gereklidir 

(13).

  Kontrastlı  BT’de  dural  sinüste  trombüse  bağlı 

dolum defekti(boş delta işareti) görülebilir. Venöz 

staz ve hiperemiye bağlı falks ve tentoryal kontrast 

tutulumu %20 olguda izlenebilir (13).

  MR bulguları ise ödem ve iskemiye bağlı etkile-

nen parankimde FLAİR ve T2 ağırlıklı serilerde hipe-

rintensite, T1 ağırlıklı serilerde hipointensite görülür. 

T2 ağırlıklı imajlarda signal void izlenmemesi, T1 

ağırlıklı  imajlarda  methemoglobinin  hiperintens 

izlenmesi trombüse bağlı bulgulardır. T2 star gradi-

ent eko imajlarda ise deoksihemoglobin, methemog-

lobin, hemosiderin gibi kan yıkım ürünlerine bağlı 

sinyal kaybı izlenebilir (13).

  Sonuç olarak SDVS trombozu ve buna sekonder 

bitalamik enfarkt nadir görülmesi ve semptomlarının 

spesifik olmaması nedeniyle tanısı klinik olarak zor 

olmakla  birlikte  özellikle  acil  servislerde  çekilen 

kontrastsız BT tetkiklerinde izlenen dens trombüs 

bulgusu, enfarkt ve ödeme bağlı talamus ve bazal 

ganglionlarda hipodansite ile ayırıcı tanıda akılda 

bulundurulmalıdır. Ayrıca bunlara ek olarak kont-

rastlı tetkikler ve BT/MR venografik incelemeler ile 

kesin tanısı serebral anjiografilere gerek kalmadan 

konulabilir.

KAYNAKLAR

1.  Kumral E, Evyapan D, Balkir K, Kutluhan S. Bilateral thalamic 

infarction. Clinical, etiological and MRI correlates. Acta Neurol 

Scand 2001; 103: 35-42.

2.  Percheron G. Arteries of the thalamus in man. Choroidal arteries. 

I. Macroscopic study of individual variations. II. Systematization. 

Rev Neurol 1977; 133: 533-45.

3.  Ono M, Rhoton AL, Peace D, and et al. Microsurgical anatomy 

of the deep venous system of the brain. Neurosurgery 1984; 15: 

621-57.

4.  Lacour JC, Ducrocq X, Anxionnat R, and et al. Thrombosis of 

deep cerebral veins in adults: clinical features and diagnostic 

approach. Rev Neurol 2000; 156: 851-7.

5.  Gossner J, Larsen J, Knauth M. Bilateral thalamic infarction-a rare 

manifestation of dural sinus thrombosis. Clin Imaging  2010; 34: 

134-7.

6.  Crawfaord SC, Digre KB, Palmer CA, and  et al. Thrombosis of 

the deep venous drainage of the brain in adults. Arch Neurol 

1995; 52: 1101-8.

7. Baumgartner RW, Studer A, Arnold M, Georgiadis D. 

Recanalisation of cerebral venous thrombosis. J Neurol Neurosurg 

Psychiatry 2003; 74: 459-61.

8.  Spearman MP, Jungreis CA, Wehner JJ, Welch WC, Gerszten PC. 

Endovascular thrombolysis in deep cerebral venous thrombosis. 

AJNR 1997; 18: 502-6.

9.  Ameri A, Bousser MG. Cerebral venous thrombosis. Neurol Clin 

1992; 10: 87-111.

10. Bousser MG. Cerebral venous thrombosis: diagnosis and 

management. J Neurol 2000;247:252-8.

11. Herrmann AK, Sporer B, Yousry TA. Thrombosis of the internal 

cerebral vein associated with transient unilateral thalamic 

edema: a case report and review of the literature. AJNR 2004; 

25: 1351-5.

12. Ferro JM, Canhao P, Stam J, Bousser MG, Barinagarrementeria 

F. Prognosis of cerebral vein and dural sinus thrombosis: results 

of the International Study on Cerebral Vein and Dural Sinus 

Thrombosis (ISCVT). Stroke 2004; 35: 664-70.

13. Poon CS, Chang JK, Swarnkar A, and  et al. Radiologic diagnosis 

of cerebral venous thrombosis: pictorial review. AJR Am J 

Roentgenol 2007; 189: S64-S75.