ÛÛÛ Cild Í ß Ñ È Ì È À Ä Û Í À Ä È Ë × È Ë È Ê È Í Ñ Ò È Ò Ó Ò Ó ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ Ä È Ë È Í È Í È Ç À Ù Ë Û



Yüklə 11,43 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə81/88
tarix21.03.2017
ölçüsü11,43 Mb.
#12128
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   88

ÁÊÒÈÊ

[éóí.] Þç èøèíè òÿúðöáè úÿùÿò-

äÿí éàõøû áèëÿí, þç èõòèñàñû öçðÿ áþéöê òÿú-

ðöáÿñè îëàí; àíúàã ïðàêòèêà éîëó èëÿ áþéöê

òÿúðöáÿ ãàçàíìûø àäàì. // Èøýöçàð àäàì.

ÏÐ

ÁÊÒÈÊÀ

[éóí.  ïðàêòèêîñ – èøúèë] á à õ

òÿúðöáÿ. Ïðàêòèêà ýþñòÿðäè êè, îïåðà áöòöí-

ëöêäÿ ýåíèø òàìàøà÷û êöòëÿëÿðèíÿ ÷àòà áèëìèø-

äèð âÿ áóíóí ñÿáÿáè äÿ îïåðàíû éàçàðêÿí îíóí

ìóñèãè òåêñòèíäÿ âÿ ùÿì÷èíèí éàðàäûúûëûã ôàí-

òàçèéàìäà ìóüàì ñèñòåìèíè ÿñàñ ýþòöðìÿéèì

îëìóøäóð. Ö.Ùàúûáÿéîâ.

619

ÏÎÇÓËÓØÌÀÃ



ÏÐÀÊÒÈÊÀ

ÏÐÀÊÒÈÊ

ÁÍÒ

[éóí.] Òÿúðöáÿ êå÷ÿí

àäàì; òÿúðöáÿ÷è. Ïðàêòèêàíò òÿëÿáÿ. 

ÏÐÀÊÒÈÊÈ


á à õ ïðàêòèê. Àòàñûíûí òÿêëèôè

[ßçèçèí] àüëûíà áàòñà äà, áó èøèí ïðàêòèêè ùÿë-

ëèíäÿ àúèçëèê ÷ÿêèðäè. ß.Âÿëèéåâ.

ÏÐÀÊÒÈÊËÈÊ

èñ. Ùÿéàòà ïðàêòèê ìöíàñè-

áÿò, ùÿð øåéäÿí ôàéäà ýþòöðìÿ áàúàðûüû; ïðàê-

òèñèçì (2-úè ìÿíàäà).

ÏÐ

ÁÊÒÈÊÓÌ

[éóí.] Ùÿð ùàíñû áèð ôÿíí

öçðÿ ïðàêòèê ìÿøüÿëÿ íþâö (ÿñàñÿí àëè ìÿê-

òÿáëÿðäÿ).  Êèìéàäàí ïðàêòèêóì. Ïðàêòèêóì

ðÿùáÿðè.


ÏÐÀÊÒÈÑÈ´ÇÌ

[éóí.] 1. Íÿçÿðè áèëèéèí

ÿùÿìèééÿòèíè ãèéìÿòëÿíäèðìÿéÿðÿê, ïðàêòèê

ôÿàëèééÿòÿ öñòöíëöê âåðìÿ.

2. Áèð øåéÿ èøýöçàð ìöíàñèáÿò. // Èøëÿðè þç

õåéðèíÿ ãóðà áèëìÿ áàúàðûüû.

ÏÐÀÃÌ

ÁÒÈÊÀ

èñ. [éóí.] Èøàðÿ ñèñòåìè èëÿ

îíó òÿòáèã åäÿíèí àðàñûíäàêû ÿëàãÿíè þéðÿíÿí

áèëèê ñàùÿñè.

ÏÐÀÃÌÀÒÈÑÒ

[éóí.] 1. Ïðàãìàòèçì òÿ-

ðÿôäàðû.

2. Òàðèõè ôàêòëàðûí øÿðùèíäÿ ïðàãìàòèçì

òÿðÿôäàðû îëàí òàðèõ÷è.

ÏÐÀÃÌÀÒÈ´ÇÌ

[éóí. ïðàýìà – èø, ïðàê-

òèêà] 1. Ìöàñèð ôÿëñÿôÿäÿ ýåíèø éàéûëìûø ñóá-

éåêòèâ èäåàëèñò úÿðÿéàí (óçóí ìöääÿò ÀÁØ-ûí

ìÿíÿâè ùÿéàòûíäà ùþêìðàí îëìóø, éàëíûç ìö-

ùàðèáÿäÿí ñîíðà þç ìþâãåëÿðèíè íåîïîçèòè-

âèçìÿ âÿ äèíè êîíñåïñèéàëàðà âåðìèøäèð).

Ïðàãìàòèçì ôÿëñÿôÿñèíèí ìÿðêÿçèíäÿ áèëèéèí

ìÿçìóíóíó îíóí ïðàêòèê, ÿìÿëè íÿòèúÿëÿðè èëÿ

ìöÿééÿí åäÿí “ïðàãìàòèçì ïðèíñèïè” äóðóð.

2. Òàðèõ åëìèíäÿ: èíêèøàôûí îáéåêòèâ ãàíóí-

ëàðûíû à÷ûá ýþñòÿðìÿäÿí òàðèõè ùàäèñÿëÿðèí õà-

ðèúè ÿëàãÿ âÿ àðäûúûëëûüûíû èçàù åòìÿêëÿ êèôà-

éÿòëÿíÿí úÿðÿéàí.

ÏÐ

ÁÏÎÐØÈÊ

[ðóñ.] Îðäó âÿ äîíàíìàäà

ÿí êè÷èê çàáèò ðöòáÿñè; ùàáåëÿ áåëÿ ðöòáÿñè

îëàí ùÿðáè õèäìÿò÷è.

ÏÐÀÂÎÑËÀÂ

[ðóñ. ïðàâîñëàâèå] 1. Õðèñ-

òèàíëûüûí ìöùöì áèð ãîëó îëóá Áèçàíñäà òÿ-

øÿêêöë òàïàí äèíè ìÿçùÿá. Ïðàâîñëàâ ìÿçùÿ-

áèíèí íöìàéÿíäÿëÿðè.

2. Áó ìÿçùÿáÿ åòèãàä åäÿí (àäàì). Ïðà-

âîñëàâ õàëãëàð. Ïðàâîñëàâ ìèññèîíåðëÿð.

ÏÐÀÂÎÑËÀÂËÛÃ

èñ. Õðèñòèàíëûüûí áàøëûúà

îëàðàã Øÿðãè Àâðîïà, Éàõûí Øÿðã âÿ Áàëêàí-

ëàðäà éàéûëìûø ìöùöì úÿðÿéàíëàðûíäàí áèðè.

Ïðàâîñëàâëûüûí åùêàì ìÿðêÿçëÿðè. Ïðàâîñëàâ-

ëûüûí äèíè ôÿëñÿôÿñè.

ÏÐÅ

ÁÌÁÓËÀ

èñ. [ôð.] Ùÿð ùàíñû áèð ãàíó-

íóí, ãÿðàðûí ýèðèø ùèññÿñè.

ÏÐÅÄÈÊ


ÁÒ

[ëàò.] 1. Ìÿíòèãäÿ: ùþêìöí

îáéåêòè ùàããûíäà äåéèëÿí ôèêèð; ìÿíòèãè õÿáÿð.

Ïðåäèêàòûí âÿ ñóáéåêòèí ÿíÿíÿâè àíëàéûøëàðû.

Ïðåäèêàòûí éåíè øÿðùè.

2. ãðàì. Õÿáÿð.

ÏÐÅÄÈÊÀÒÈÂ

ñèô. [ëàò.] ìÿíò. ãðàì. Ïðå-

äèêàò ôóíêñèéàñûíäà èøëÿíÿí, ïðåäèêàò îëàí.

Ïðåäèêàòèâ çÿðô.

ÏÐÅÄÈÊÀÒÈÂËÈÊ

èñ. ìÿíò. ãðàì. Ïðåäè-

êàòûí õàññÿñè. Ïðåäèêàòèâëèê õöñóñèééÿòè. Ïðå-

äèêàòèâëèéèí èôàäÿ âàñèòÿëÿðè.

ÏÐÅÄÍÈÇÎË

ÓÍ

èñ.  [ëàò.]  òèá.  Ìåòîáîëèê

ïðîñåñëÿðè òÿíçèìëÿéÿí ùîðìîíàë äÿðìàí-

ëàðäàí áèðè. 

ÏÐÅÔÅÊÒ

ÚÐÀ

èñ. [ëàò.] 1. Ãÿäèì Ðîìà

èìïåðèéàñûíäà èíçèáàòè áþëýö.

2. Èíçèáàòè ÿðàçè âàùèäè.

3. ßðàçè âàùèäèíèí èäàðÿåòìÿ îðãàíû.

ÏÐÅÔÅÐ


ÁÍÑ

[ôð.] Êàðò îéóíëàðûíäàí áèðè-

íèí àäû. Ïðåôåðàíñ îéíàìàã.

ÏÐÅÔÈÊÑ


[ëàò. ïðàåôèõóñ – àðòûðûëìûø] ãðàì.

Þí øÿêèë÷è.

ÏÐÅËÖÄ

[ëàò.] 1. Ìóñèãè ÿñÿðèíÿ ýèðèø. 



2. ßñàñÿí ôîðòåïèàíî ö÷öí ìöÿééÿí ãóðó-

ëóø ôîðìàñû îëìàéàí ìöñòÿãèë ìóñèãè ïéåñè.

Øîïåíèí ïðåëöäëÿðè.

ÏÐÅÌÉ


ÉÐÀ

[ôð. ïðåìèåðå – áèðèíúè] Ïéåñ,

îïåðà, áàëåò âÿ ñ.-íèí èëê òàìàøàñû. Éåíè áàëå-

òèí ïðåìéåðàñû.

ÏÐÅÏÀÐ

ÁÒ

[ëàò. ïðàåïàðàòóñ – ùàçûðëàí-

ìûø] 1. Òÿäãèãàò, ìöøàùèäÿ âÿ éà òÿäðèñ ìÿã-

ñÿäè èëÿ ùàçûðëàíìûø ùåéâàí âÿ éà áèòêè îðãà-

íèçìè ùèññÿñè. Àíàòîìèê ïðåïàðàò.

2. Òÿäãèãàò ö÷öí ùàçûðëàíìûø êèìéÿâè

ìàääÿ. Ðàäèîàêòèâ ïðåïàðàò.

3. Ëàáîðàòîðèéà âÿ éà ôàáðèêäÿ ùàçûðëàíìûø

êèìéÿâè ìàääÿ âÿ éà äÿðìàí. Âèòàìèíëè ïðå-

ïàðàòëàð. Éîäëó ïðåïàðàò.

ÏÐÅÏÀÐÀÒ×Û

èñ.  Ïðåïàðàò ùàçûðëàìàãëà

ìÿøüóë îëàí øÿõñ.

ÏÐÅÑ


[ëàò.  ïðåññå – òÿçéèã] Ìàòåðèàëëàðû

òÿçéèã âàñèòÿñèëÿ èøëÿìÿê, åìàë åòìÿê ö÷öí

ìàøûí, ãóðüó; áàñãû àëÿòè, ìÿíýÿíÿ, ñûõàú.

ßë ïðåñè. Øòàìï ïðåñè. Ùèäðàâëèê ïðåñ.

ÏÐÅÑËßÌß

“Ïðåñëÿìÿê”äÿí ô.èñ. 

620

ÏÐÀÊÒÈÊÀÍÒ



ÏÐÅÑËßÌß

ÏÐÅÑËßÌßÊ

ô.  Ïðåñëÿ áàñìàã, ñûõìàã,

òÿçéèã åòìÿê; ïðåñëÿ èøëÿìÿê, ùàçûðëàìàã;

ïðåñ âàñèòÿñèëÿ åìàë åòìÿê.

ÏÐÅÑËßÍÌÈØ

ô.èñ.  Ïðåñ âàñèòÿñèëÿ ñûõûë-

ìûø, áàñûëìûø. Ïðåñëÿíìèø ïàìáûã. Ïðåñëÿí-

ìèø êàðòîí.

ÏÐÅÑËßÉÈÚÈ

èñ. Ïðåñÿ, ïðåñ ìàøûíûíà õèä-

ìÿò åäÿí, ïðåñäÿ èøëÿéÿí ôÿùëÿ.

ÏÐÅÉÑÊÓÐÀÍÒ

èñ. [àëì.] Éåìÿê âÿ õþ-

ðÿê àäëàðûíû âÿ îíëàðûí ãèéìÿòëÿðèíè ýþñòÿ-

ðÿí ñÿíÿä.

ÏÐÅÇÈÄÅÍÒ

[ëàò. ïðàåñèäåíñ – áàø÷û, ñÿäð-

ëèê åäÿí] 1. Úÿìèééÿò âÿ éà èäàðÿéÿ ðÿùáÿð-

ëèê åòìÿê ö÷öí ñå÷èëìèø ñÿäð. Åëìëÿð Àêàäå-

ìèéàñûíûí ïðåçèäåíòè.

2. Ðåñïóáëèêà èäàðÿ ãóðóëóøó îëàí þëêÿëÿðäÿ

ìöÿééÿí ìöääÿòÿ ñå÷èëÿí äþâëÿò áàø÷ûñû.

ÏÐÅÇÈÄÅÍÒËÈÊ

èñ. 1. Ïðåçèäåíòèí âÿçèôÿñè,

ðöòáÿñè.

2. Ïðåçèäåíòèí ôÿàëèééÿò äþâðö; ïðåçèäåíòèí

ôÿàëèééÿòè.  Áåø èëëèê ïðåçèäåíòëèê. 

Ïðåçè-


äåíòëèê åòìÿê – ïðåçèäåíò êèìè ôÿàëèééÿò ýþñ-

òÿðìÿê, ïðåçèäåíò âÿçèôÿñèíè èôà åòìÿê.

ÏÐÈÊÀÇ

[ðóñ.] òàð. ÕÂÛ ÿñðäÿí ÕÂÛÛÛ ÿñðèí



ÿââÿëëÿðèíÿ ãÿäÿð Ðóñèéà äþâëÿòèíäÿ äþâëÿò

èäàðÿñèíèí àéðûúà ñàùÿñèíÿ áàõàí èäàðÿ. Úàðè

èäàðÿ èøëÿðè ö÷öí õöñóñè ìöÿññèñÿëÿð âàðäû êè,

áóíëàðà äà ïðèêàçëàð äåéèëèðäè. 

ÏÐÈÌÀ-ÁÀËÅÐÈÍÀ

[èòàë. ïðèìà – áàëå-

ðèíà] Áàëåòäÿ ÿñàñ ðîëó èôà åäÿí ðÿããàñÿ.

ÏÐÈÌÈÒÈÂ


ñèô. [ëàò.]  á à õ èáòèäàè 2-úè ìÿ-

íàäà.


ÏÐÈÌÈÒÈÂÈÇÌ

[ëàò.] 1. Ùÿð ùàíñû áèð ùàäè-

ñÿéÿ ÷îõ áÿñèò ìöíàñèáÿò.

2.  èíú.  ÕÛÕ ÿñðäÿ – ÕÕ ÿñðèí èíúÿñÿíÿ-

òèíäÿ: ïðèìèòèâÿ – èáòèäàè ñÿíÿò ôîðìàëàðûíà

òÿãëèä åòìÿ, ïðèìèòèâ ôîðìàëàðà ãàéûòìà.

3. Ïðèìèòèâëèê.

ÏÐÈÌÈÒÈÂËÈÊ

èñ. Èáòèäàèëèê, ÷îõ áÿñèòëèê,

÷îõ ñàäÿëèê. Àëÿòëÿðèí ïðèìèòèâëèéè.

ÏÐÈ´ÌÓÑ

[ëàò. ïðèìóñ – èëê, ÿí éàõøû] Íåôòè

îäëóüà âåðìÿê ö÷öí íàñîñó îëàí ãûçäûðûúû

úèùàç. 


ÏÐÈÍÑÈÏ

[ëàò.] 1. Ùÿð ùàíñû áèð íÿçÿðèé-

éÿíèí, òÿëèìèí, ÿãèäÿíèí, äöíéàýþðöøöíöí,

åëìèí âÿ ñ.-íèí ÿñàñ ìöääÿàñû, ÷ûõûø íþãòÿñè.

Òÿãèá åòäèéèìèç ìÿðàì âÿ òóòäóüóìóç ïðèí-

ñèï áèçèì ö÷öí ìöãÿääÿñäèð. Ì.Èáðàùèìîâ.

// Ùÿð ùàíñû áèð èøäÿ ðÿùáÿð èäåéà, ÿñàñ èñòè-

ãàìÿò, ýþçëÿíèëìÿëè îëàí øÿðò, ÿñàñ. Êþíöëëö-

ëöê ïðèíñèïè. // Áèð øåéÿ äàõèëè èíàì; íþãòåéè-

íÿçÿð, õÿòòè-ùÿðÿêÿò íîðìàñû. Îíóí ïðèíñèïè

áåëÿäèð.

2. Ïðèíñèïúÿ øÿêëèíäÿ çÿðô – ÿñàñÿí, öìó-

ìèééÿòëÿ, ÿñàñ åòèáàðèëÿ. Ïðèíñèïúÿ ðàçûëàøìàã.

ÏÐÈÍÑÈÏÈÀË

[ëàò. ïðèíúèïàëèñ – ÿñàñ]

1. Ïðèíñèïÿ àèä îëàí, ïðèíñèïäÿí ÷ûõàí. Ïðèí-

ñèïèàë ñóàë. Ïðèíñèïèàë çèääèééÿò.

2. Ïðèíñèïëÿðÿ úèääè ÿìÿë åäÿí, îíëàðà ÿñàñ-

ëàíàí, îíëàðäàí ÷ûõûø åäÿí; ïðèíñèïëè. Ïðèíñè-

ïèàë òÿíãèä. Ïðèíñèïèàë ñèéàñÿò. Ïðèíñèïèàë àäàì.

ÏÐÈÍÑÈÏÈÀËËÛÃ

èñ. Ñþçäÿ âÿ èøäÿ àðäûúûë

ñóðÿòäÿ ìöÿééÿí ïðèíñèïëÿðè êå÷èðìÿ, îíëàðà

úèääè ðèàéÿò åòìÿ. ßäÿáè, íÿçÿðè òÿíãèä àðäû-

úûëëûã, ïðèíñèïèàëëûã òÿëÿá åäèð. Ñ.Ðÿùèìîâ.

ÏÐÈÍÑÈÏËÈ

ñèô. Ïðèíñèïÿ úèääè ðèàéÿò åäÿí,

îíó ÿñàñ ýþòöðÿí; ïðèíñèïèàë. Ïðèíñèïëè àäàì.

– Ãàðàòåë èíàä âÿ ïðèíñèïëè èäè. ß.Âÿëèéåâ.

ÏÐÈÍÑÈÏÑÈÇ

ñèô. Ìöÿééÿí ïðèíñèïè, äÿéà-

íÿòè îëìàéàí. Ïðèíñèïñèç àäàì. // Çÿðô ìÿíà-

ñûíäà. [Øèðçàä Ðöñòÿì êèøèéÿ:] Ëàêèí áþéöéÿ

ùþðìÿò àäàìû ïðèíñèïñèç, ñèìàñûç åäèðñÿ, áåëÿ

ùþðìÿòäÿí ÿë ÷ÿêìÿê ëàçûìäûð. Ì.Èáðàùèìîâ.

ÏÐÈÍÑÈÏÑÈÇËÈÊ

èñ. Ñþçäÿ âÿ èøäÿ ïðèíñè-

ïèí îëìàäûüû ùàë.

ÏÐÈÎÐÈÒ

ÉÒ

ñèô. [àëì.] 1. Áèðèíúèëèê.

2. Ìöÿééÿí áèð ñàùÿäÿ öñòöíëöê òÿøêèë åäÿí.

ÏÐÈÏÈ´ÑÊÀ

èñ. [ðóñ.] 1. ßëàâÿ éàçìà, àð-

òûðìà, îëäóüóíäàí ÷îõ ýþñòÿðìÿ.

2. Áèëÿðÿêäÿí ñàõòàêàðëûã åòìÿ.

ÏÐÈ´ÑÒÀÂ

[ðóñ.] Èíãèëàáäàí ÿââÿë Ðóñè-

éàäà: éåðëè ïîëèñ ðÿèñè. Ïðèñòàâ, íà÷àëíèê ýÿ-

ëÿíäÿ êÿíäÿ; Îáàíû, îéìàüû âóðóðëàð áÿíäÿ.

Àøûã ßëÿñýÿð. [Ìèðçÿ Êÿðèì:] Íà÷àëíèêëÿðÿ,

ïðèñòàâëàðà, éàñàâóëëàðà áåë áàüëàìàã îëìàç.

ß.Ùàãâåðäèéåâ.

ÏÐÈÑÒÀÂËÛÃ

èñ. òàð. 1. Ïðèñòàâ âÿçèôÿñè.

Áÿëè, âàõò îëäó êè, øÿùÿðäÿ ïðèñòàâëûã éåðè à÷ûëäû.

Í.Íÿðèìàíîâ.

2. Ïðèñòàâ èäàðÿñè, éåðëè ïîëèñ èäàðÿñè. Ïðèñ-

òàâëûã ãàëà äöçöíäÿ “Äóìóí” éàíûíäà èäè.

Ìèð Úÿëàë.

ÏÐÈÂÀÒ-ÄÎÑÅÍÒ

[ëàò. ïðèâàòèì äîúåíñ –

õöñóñè éîëëà äÿðñ äåéÿí] 1917-úè èë èíãèëàáûí-

äàí ÿââÿë Ðóñèéàäà âÿ Ãÿðáè Àâðîïà þëêÿ-

ëÿðèíäÿ: øòàòäàíêÿíàð (Ðóñèéàäà: 1884-úö èë-

äÿí ùÿì äÿ øòàòäà îëàí) àëè ìÿêòÿá ìöÿëëè-

ìèíèí àëèìëèê àäû, ùàáåëÿ áåëÿ àäû îëàí øÿõñ.

621

ÏÐÅÑËßÌßÊ



ÏÐÈÂÀÒ-ÄÎÑÅÍÒ

ÏÐÈÇ

[ôð.] Ùÿð ùàíñû áèð éàðûøäà ãàëèá ýÿ-

ëÿíÿ âåðèëÿí ìöêàôàò. Èäìàí÷ûëàð áþéöê ïðèç

óüðóíäà éàðûøëàðäà ãàëèá ýÿëÿðÿê ãûçûë ìåäàë

ãàçàíìûøëàð.

ÏÐÈÇ×È


èñ.  Ïðèç àëìûø éàðûø èøòèðàê÷ûñû.

Îëèìïèéà îéóíëàðûíûí ïðèç÷èñè. // Ñèô. ìÿíà-

ñûíäà. Ïðèç÷è èäìàí÷û.

ÏÐÈ´ÇÌÀ

[éóí.] 1. ðèéàç. Èêè öçö áÿðàáÿð

âÿ óéüóí òÿðÿôëÿðè ïàðàëåë ÷îõáóúàãëû, ãàëàí

öçëÿðèíèí ùàìûñû ïàðàëåëîãðàì îëàí ÷îõöçëö

(úèñèì). 

2. ôèç. Ìöðÿêêÿá èøûüû ñïåêòðëÿðÿ àéûðìàã,

èøûã øöàëàðûíûí èñòèãàìÿòèíè äÿéèøäèðìÿê âÿ á.

ìÿãñÿäëÿð ö÷öí ìöõòÿëèô îïòèê, ñïåêòðàë âÿ

áàøãà úèùàç âÿ àïàðàòëàðäà èøëÿäèëÿí øÿôôàô

ìàääÿäÿí ãàéðûëìûø ùÿìèí øÿêèëäÿ úèñèì.

ÏÐÈÇÌÀËÛ


ñèô. Ïðèçìàñû îëàí, ïðèçìà èëÿ

òÿúùèç åäèëìèø. Ïðèçìàëû äóðáèí.

ÏÐÈÇÌÀØßÊÈËËÈ

á à õ ïðèçìàâàðè.

ÏÐÈÇÌÀÂÀÐÈ

ñèô. Ïðèçìà øÿêëèíäÿ îëàí.

ÏÐÎÁÊÀ

[ðóñ.] 1. Àüçû ýèðäÿ øöøÿ âÿ ñ.



ãàáëàðûí àüçûíû, àïàðàò âÿ úèùàçëàðûí äåøèê-

ëÿðèíè ãàïàìàã ö÷öí ðåçèí âÿ ñ.-äÿí ùàçûð-

ëàíìûø òûõàú.

2. Åëåêòðèê ãîðóéóúóëàðûíäàí áèðèíèí àäû.

Ñàéüàúûí ïðîáêàñû éàíìûøäûð.

3. ìÿú.  Íîðìàë ùÿðÿêÿòÿ, ýåäèø-ýÿëèøÿ

ìàíå îëàí íÿãëèééàò âÿ ñ.-íèí áèð éåðÿ éûüû-

ëûá äóðìàñû. Éîëäà ïðîáêà ÿìÿëÿ ýÿëèá.

ÏÐÎÁÊÀËÀÌÀ

“Ïðîáêàëàìàã”äàí ô.èñ.

ÏÐÎÁÊÀËÀÌÀÃ

ô. Ïðîáêà èëÿ áàüëàìàã,

òûõàìàã. Øöøÿíèí àüçûíû ïðîáêàëàìàã.

ÏÐÎÁÊÀËÀÍÌÀ

“Ïðîáêàëàíìàã”äàí ô.èñ.

ÏÐÎÁÊÀËÀÍÌÀÃ

ìÿúù. Ïðîáêà èëÿ áàü-

ëàíìàã, òûõàíìàã. Øöøÿ ïðîáêàëàíäû. Ãàáûí

äåøèéè ïðîáêàëàíäû.

ÏÐÎÁË


ÉÌ

[éóí. ïðîáëåìà – âÿçèôÿ, òàï-

øûðûã] Ùÿëë îëóíìàñûíû òÿëÿá åäÿí íÿçÿðè âÿ

éà ÿìÿëè ìÿñÿëÿ. Òÿðáèéÿ ïðîáëåìè. Êàäð

ïðîáëåìè. – “Àéðûëàí éîëëàð” ..áèð ÷îõ èúòèìàè-

ÿõëàãè ïðîáëåìëÿð îðòàëûüà àòûð âÿ îíëàðûí

áÿäèè ùÿëëèíè âåðèð. Ì.Èáðàùèìîâ.

ÏÐÎÁËÅÌÀÒÈÊ

ñèô.  [éóí.] Ñöáóò îëóí-

ìàìûø, ùÿëë îëóíìàìûø, ùÿëÿ ïðîáëåì êèìè

ãàëàí. Ïðîáëåìàòèê ìÿñÿëÿ. // Øöáùÿëè, åùòè-

ìàëñûç.


ÏÐÎÁËÅÌÀÒÈÊÀ

[éóí.] Ïðîáëåìëÿð. Åëìè

èøëÿðèí ïðîáëåìàòèêàñû.

ÏÐÎÁËÅÌÀÒÈÊËÈÊ

èñ. Ïðîáëåìàòèê ìÿ-

ñÿëÿ âÿ ñ.-íèí õöñóñèééÿòè, ïðîáëåìàòèê îëìà.

ÏÐÎÄÖ

´

ÑÅÐ


èñ. [èíý.] Ôèëìëÿðèí ãóðóëóøóíó

âåðÿí, êèíîñòóäèéà ðÿùáÿðè.

ÏÐÎÔÅÑÑÈÎÍÀË

ñèô. [éóí.] Ìöÿééÿí áèð

èøè þçöíÿ ïåøÿ åòìèø; ïåøÿêàð. Ïðîôåññèîíàë

èäìàí÷û. Ïðîôåññèîíàë ðÿññàì. – ßðÿáëèíñêè

ñÿùíÿ ôÿàëèééÿòèíÿ áàøëàäûüû ýöíäÿí ÿñèë ñÿíÿò-

êàð, ïðîôåññèîíàë àêòéîð îëìàã ö÷öí ìþùêÿì

áèð èñòèãàìÿò òóòìóøäó. Ö.Ùàúûáÿéîâ. // Èñ.

ìÿíàñûíäà. Ïðîôåññèîíàëëàðûí ñÿðýèñè.

ÏÐÎÔ

ÉÑÑÎÐ

[ëàò. ïðîôåññîð – òÿðáèéÿ÷è]

Àëè ìÿêòÿáëÿðäÿ ìöñòÿãèë êóðñ àïàðàí ÿí èõ-

òèñàñëû ìöÿëëèìëÿðÿ, åëìè òÿäãèãàò ìöÿññèñÿ-

ëÿðèíäÿ èñÿ àñïèðàíòëàðà, åëìè òÿäãèãàò èøëÿðèíÿ

ðÿùáÿðëèê åäÿí øÿõñÿ âåðèëÿí éöêñÿê åëìè àä,

ùàáåëÿ áåëÿ àäû îëàí øÿõñ. Ãîúà ïðîôåññîð

îüëàíûí ýþçëÿðèíè äèããÿòëÿ ìöàéèíÿ åòäè.

È.ßôÿíäèéåâ.

ÏÐÎÔÅÑÑÎÐËÓÃ

èñ. Ïðîôåññîðóí èøè, ïðî-

ôåññîð âÿçèôÿñè.

ÏÐÎÔÅÑÑÓÐÀ

[ëàò.] 1. Ïðîôåññîð àäû, âÿ-

çèôÿñè.

2. òîï. Ïðîôåññîðëàð ùåéÿòè. Óíèâåðñèòåò ïðî-



ôåññóðàñû.

ÏÐ

ÓÔÈË

[èòàë. ïðîôèë] 1. Öçöí âÿ ÿøéàíûí

éàíäàí ýþðöíöøö. Áó øÿêëèí öñò òÿðÿôèíäÿ ùþ-

ðöêëÿðè ÷èéíèíäÿí äþøöíÿ äîüðó ñàëëàíàí áèð

ãûç ïðîôèëè ýþðöíöðäö. Ì.Ùöñåéí.

2. õöñ. Ùÿð ùàíñû áèð ñàùÿíèí, ñÿòùèí âÿ éà

ÿøéàíûí åíèíÿ âÿ éà óçóíóíà øàãóëè êÿñèëèøè.

Êþðïöíöí ïðîôèëè. Éîëóí ïðîôèëè. 

3. Òÿñÿððöôàòû, èõòèñàñû, ñÿíÿòè ñÿúèééÿëÿí-

äèðÿí ÿñàñ òèïèê õöñóñèééÿòëÿðèí ìÿúìóñó.

Àëè ìÿêòÿáèí ïðîôèëè. Ìöÿññèñÿíèí ïðîôèëè.

ÏÐÎÔÈËÀÊÒÈÊ

ñèô. [éóí.] Ïðîôèëàêòèêàéà

àèä îëàí, ïðîôèëàêòèêà ìÿãñÿäè èëÿ ýþðöëÿí.

Ïðîôèëàêòèê òÿäáèð. Ìàøûíëàðûí ïðîôèëàêòèê òÿ-

ìèðè.

ÏÐÎÔÈË


ÁÊÒÈÊÀ

[éóí. ïðîïùéëàêòèêîñ –

ãîðóéóúó] 1. òèá. Õÿñòÿëèéèí ãàðøûñûíû àëàí âÿ

ÿùàëèíèí ÿìÿê âÿ ìÿèøÿòè ö÷öí ñàüëàì øÿðàèò

éàðàäàí òÿäáèðëÿðèí ìÿúìóñó.

2. òåõ. Ìàøûíëàðûí âÿ á. òåõíèêè àâàäàíëûüûí

âàõòûíäàí ãàáàã õàðàá îëìàñûíûí, êþùíÿëìÿ-

ñèíèí ãàðøûñûíû àëìàã ö÷öí ýþðöëÿí òÿäáèðëÿð.

Àâòîìàøûíûí òÿìèðè âÿ ïðîôèëàêòèêàñû.

ÏÐÎÔÈËÀÊÒÎÐÈ

[éóí.] Ñàíàòîðèéà òèïëè

ìöàëèúÿ ìöÿññèñÿñè. Ýåúÿ ïðîôèëàêòîðèñè.

622

ÏÐÈÇ


ÏÐÎÔÈËÀÊÒÎÐÈ

ÏÐÎÝÈÌÍÀÇÈÉÀ

[ðóñ.] 1917-úè èë èíãè-

ëàáûíäàí ÿââÿë Ðóñèéàäà: îüëàí âÿ éà ãûçëàð

ö÷öí íàòàìàì îðòà ìÿêòÿá. Éåíè òÿùñèë èëè

áàøëàíàíäà ïðîýèìíàçèéàäà àçÿðáàéúàíëû òÿ-

ëÿáÿëÿðèí ñàéû îòóç áåøÿ ÷àòäû. À.Øàèã.

ÏÐÎÆÅÊÒÎÐ

[ôð. ïðîæåúòåóð, ÿñëè ëàò. ïðî-

æåúòèî – èðÿëè àòûëìûø] Èñòÿíèëÿí òÿðÿôÿ ïàðàëåë

èøûã øöàëàðû ñàëàí ýöúëö èøûãëàíäûðûúû úèùàç.

[Ì.Ãîðêè] õèòàáÿò êöðñöñöíÿ ãàëõäûüû çàìàí

ùÿð òÿðÿôäÿí ïðîæåêòîðëàðû îíà òÿðÿô éþíÿëòäè-

ëÿð. Ì.Ùöñåéí.

ÏÐÎÆÅÊÒÎÐ×Ó

èñ. Ïðîæåêòîðëàðëà èøëÿéÿí,

ïðîæåêòîðó èäàðÿ åäÿí øÿõñ.

ÏÐÎÊ

ÁÒ

[ðóñ.] òåõ. Ìåòàëû ôûðëàíàí âàëëàð

àðàñûíäà ñûõìàãëà åìàë åòìÿ. Áîðó ïðîêàòû.

ÏÐÎÊÀÒ×Û


èñ.  Ïðîêàò ñåõèíäÿ èøëÿéÿí

ôÿùëÿ. 


ÏÐÎÊÐÈÏÑÈÉÀ

èñ. [ëàò.] Ãÿäèì Ðîìàäà

ðÿñìè øÿêèëäÿ ãàíóíäàíêÿíàð åëàí åäèëìèø

øÿõñëÿðèí ñèéàùûñû.

ÏÐÎÊÓÐ

ÓÐ

[ëàò. ïðîúóðàðå – ãàéüûñûíà

ãàëìàã] 1. Ãàíóíëàðûí äÿãèã âÿ äöðöñò éå-

ðèíÿ éåòèðèëìÿñè öçÿðèíäÿ äþâëÿò íÿçàðÿòèíè

ùÿéàòà êå÷èðÿí âÿçèôÿëè øÿõñ. Ðàéîí ïðîêó-

ðîðó. Ïðîêóðîðóí ñàíêñèéàñû.

2. Ìÿùêÿìÿ ïðîñåñèíäÿ äþâëÿò èòòèùàì÷ûñû.

Ìÿùêÿìÿ ñÿäðè, öçâëÿðè âÿ ïðîêóðîð äàõèë îë-

äóëàð. Ù.Íÿçÿðëè.

ÏÐÎÊÓÐÎÐËÓÃ

èñ. 1. Ãàíóíëàðûí éåðèíÿ

éåòèðèëìÿñèíÿ íÿçàðÿò åäÿí âÿ ãàíóíó ïîçàí-

ëàðû ìÿñóëèééÿòÿ úÿëá åäÿí äþâëÿò îðãàíû.

Ðàéîí ïðîêóðîðëóüó.

2. Ïðîêóðîð âÿçèôÿñè, ïðîêóðîð âÿçèôÿñèíè

èôà åòìÿ.

ÏÐÎÃÍ

ÓÇ

[éóí. ïðîýíîñèñ] ßëäÿ îëàí

åëìè äÿëèëëÿðÿ ÿñàñÿí ùÿð ùàíñû áèð ùàäèñÿíèí

ýÿëÿúÿê èíêèøàôû âÿ íÿòèúÿñè ùàããûíäà ôèêèð

ñþéëÿìÿ. // òèá. Õÿñòÿëèéèí ýåäèøèíäÿêè áöòöí

ìÿëóìàòëàðà ÿñàñÿí îíóí íÿòèúÿñè ùàããûíäà

ôèêèð ñþéëÿìÿ. 

Ùàâà ïðîãíîçó – ìåòåî-

ðîëîæè ìÿëóìàòëàðà ÿñàñÿí ùàâàíûí íåúÿ îëà-

úàüû ùàããûíäà ãàáàãúàäàí ñþéëÿíèëÿí ôèêèð,

ìÿëóìàò.

ÏÐÎÃÐ


ÁÌ

[ïðîýðàììà – åëàí, ñÿðÿíúàì]

1. Ýþðöëÿúÿê èø, ôÿàëèééÿò âÿ ñ.-íèí ïëàíû.

Ñÿíàéåíè èíêèøàô åòäèðìÿê ïðîãðàìû.

2. Ñèéàñè ïàðòèéàíûí, éàõóä ùÿð ùàíñû áèð

ñèéàñè âÿ éà èúòèìàè õàäèìèí þç ãàðøûñûíà ãîé-

äóüó ìÿãñÿä âÿ ìÿðàìû øÿðù åäÿí áÿéàíàòû.

Ìèëëè ùþêóìÿò áèðäÿí-áèðÿ þç ïðîãðàìûíû ùÿ-

éàòà êå÷èðìÿéÿ áàøëàéà áèëìÿäè. Ì.Èáðàùèìîâ.

// õöñ. Àâòîìàòèê ùåñàáëàìà ìàøûíëàðûíûí

ýþðÿúÿéè, ùÿëë åäÿúÿéè ìÿñÿëÿëÿðèí ïëàíû.

Åëåêòðîí ùåñàáëàéûúû ìàøûíûí ïðîãðàìû.

3. Áèð èøèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíèí àðäûúûëëûüû,

ñûðàñû, ïëàíû. Íöìàéèø ïðîãðàìû. Áàéðàì øÿí-

ëèêëÿðèíèí ïðîãðàìû.

4. Êîíñåðòäÿ, ñèðê òàìàøàñûíäà âÿ ñ.-äÿ èôà

îëóíàí íþìðÿëÿðèí, ÿñÿðëÿðèí ìÿúìóñó, òîï-

ëóñó; ðàäèî âÿ òåëåâèçèéà âåðèëèøëÿðèíèí òÿðêèáè.

Êîíñåðòèí ïðîãðàìû. Òåëåâèçèéà âåðèëèøëÿðèíèí

ïðîãðàìû.

5. Ìÿêòÿáëÿðäÿ òÿäðèñ îëóíàí ôÿíí âÿ éà

êóðñóí ìÿçìóí âÿ ìåòîäîëîæè ÿñàñëàðûíûí

ãûñàúà øÿðùè. Òàðèõ ïðîãðàìû. Îíóíúó ñèíôèí

ÿäÿáèééàò ïðîãðàìû. // Ùÿð ùàíñû áèð ìÿê-

òÿáäÿ, ôàêöëòÿ âÿ éà êóðñäà òÿäðèñ îëóíàí ôÿí-

ëÿðèí ìÿúìóñó, òîïëóñó. Îðòà ìÿêòÿá ïðîã-

ðàìû. Ôèëîëîæè ôàêöëòÿíèí ïðîãðàìû.

6. ×àï îëóíìóø ùÿð ùàíñû áèð êèòàáûí, ÿäÿáè

ÿñÿðèí ïëàíû, ãûñà ìÿçìóíó. Ðîìàíûí ïðîã-

ðàìû. // Ìóñèãè ÿñÿðèíèí ìþâçóñó, ñöæåòè.

ÏÐÎÃÓË

[ðóñ.] Öçöðñöç èøÿ ýÿëìÿìÿ, èøÿ



÷ûõìàìà; èøáóðàõìà.

◊ Ìÿúáóðè ïðîãóë – ãàíóíñóç îëàðàã èøÿ

áóðàõûëìàäûüûíà ýþðÿ âÿçèôÿñèíè éåðèíÿ éåòèðÿ

áèëìÿìÿ.


ÏÐÎÃÓË×Ó

èñ.  Öçöðñöç èøÿ ÷ûõìàéàí,

ïðîãóë åäÿí èø÷è; èøáóðàõàí.

ÏÐÎËÅÒÀÐ


[ëàò.] 1. Ìöàñèð úÿìèééÿòäÿ

ÿñàñ ñèíèôëÿðäÿí áèðè, ìóçäëó ôÿùëÿ; ôÿùëÿ

ñèíôè. Ïðîëåòàð ñèíôè. – Áèð ãîëóìóç îëäó; áèð

äÿ êè çèíäàí; Òàðèõ ïðîëåòàð àä âåðäè áèçÿ.

Ñ.Âóðüóí. 

2. êþùí. Éîõñóë, ùå÷ áèð ìöëêèééÿòè îëìà-

éàí àäàì.

ÏÐÎËÅÒÀÐÈÀÒ

[ëàò. ïðîëåòàðèóñ] á à õ ïðî-

ëåòàð 1-úè ìÿíàäà.

ÏÐÎËÅÒÀÐËÀØÄÛÐÌÀ

“Ïðîëåòàðëàøäûð-

ìàã”äàí ô.èñ. 

ÏÐÎËÅÒÀÐËÀØÄÛÐÌÀÃ

ò-ëè. Ìóçäëó

ôÿùëÿéÿ, ïðîëåòàðà ÷åâèðìÿê; éîõñóëëàøäûðìàã.

ÏÐÎËÅÒÀÐËÀØÌÀ

ô.èñ. Êàïèòàëèçì øÿðàè-

òèíäÿ õûðäà ÿìòÿÿ èñòåùñàë÷ûëàðû (êÿíäëèëÿðèí,

ñÿíÿòêàðëàðûí, êóñòàðëàðûí âÿ á.) ëàáöä îëàðàã

ìöôëèñëÿøèá éîõñóëëàøìàñû âÿ ïðîëåòàðëàðà ÷åâ-

ðèëìÿñè.


623

ÏÐÎÝÈÌÍÀÇÈÉÀ

ÏÐÎËÅÒÀÐËÀØÌÀ


ÏÐÎËÅÒÀÐËÀØÌÀÃ

ô. Ìóçäëó ôÿùëÿéÿ,

ïðîëåòàðà ÷åâðèëìÿê.

ÏÐÎË


ÓÃ

[éóí. ïðî – þí âÿ ëîýîñ – ñþç, íèòã]

ßäÿáè âÿ éà ìóñèãè ÿñÿðèíèí ýèðèø ùèññÿñè.

ÏÐÎÏÅËËÅÐ

[ëàò. ïðîïåëëåðå – èðÿëè èòÿëÿ-

ìÿê] Òÿééàðÿ, àåðîõèçÿê, ãëèññåð âÿ ñ.-íè

ùÿðÿêÿòÿ ýÿòèðÿí ùàâà âèíòè; ïÿð.

ÏÐÎÐ


ÉÊÒÎÐ

[ëàò. ïðî – éåðèíäÿ, ÿâÿçèíäÿ

âÿ ðåúòîð – ðÿùáÿð] Ðåêòîðóí ìöàâèíè, êþ-

ìÿê÷èñè.


ÏÐÎÑÅÑ

[ëàò. ïðîúåññóñ – ýåäèø] 1. Ùÿð

ùàíñû áèð ùàäèñÿíèí ýåäèøè. Áèòêèíèí èíêèøàô

ïðîñåñè. // Ìöÿééÿí íÿòèúÿ ÿëäÿ åòìÿê ìÿã-

ñÿäèëÿ ýþðöëÿí àðäûúûë èøëÿðèí ìÿúìóñó. Òåõ-

íîëîæè ïðîñåñ. Íåôò÷ûõàðìà ïðîñåñè.

2. Õÿñòÿëèéèí àêòèâ èíêèøàôû, ýåäèøè. Èëòèùàá

ïðîñåñè.


3. ùöã. Ìÿùêÿìÿäÿ èøëÿðÿ áàõûëìà ãàé-

äàñû, ìöùàêèìÿ öñóëó. Ìöëêè ïðîñåñ.

ÏÐÎÑÅÑÑÓ

ÁË

ñèô. [ëàò.] ùöã. Ïðîñåñÿ àèä

îëàí, ïðîñåñëÿ (3-úö ìÿíàäà) ÿëàãÿäàð îëàí.

Ïðîñåññóàë ìÿúÿëëÿ.

ÏÐÎÑÊÐÈ´ÏÑÈÉÀ

èñ. [ëàò.] Ãÿäèì Ðîìàäà

ðÿñìè øÿêèëäÿ ãàíóíäàí êÿíàð åëàí åäèëìèø

øÿõñëÿðèí ñèéàùûñû.

ÏÐÎÑÏÅÊÒ

1

[ëàò.  ïðîñïåúòóñ – ýþðöíöø,



ìÿíçÿðÿ] Øÿùÿðäÿ áþéöê åíëè âÿ äöç êö÷ÿ.

Íÿðèìàíîâ ïðîñïåêòè.

ÏÐÎÑÏÅÊÒ

2

[ëàò.] Ýÿëÿúÿê åëìè ÿñÿðèí,



äÿðñëèéèí, ìÿúìóÿíèí âÿ ñ.-íèí ìöôÿññÿë

ïëàíû. Êèòàáûí ïðîñïåêòè. // Âÿðÿãÿ âÿ éà êè-

òàá÷à øÿêëèíäÿ ðåêëàì.

ÏÐÎÑÒ


ÁÒ

èñ. Êèøèëÿðäÿ úèíñèééÿò âÿçèñè.

ÏÐÎÒÅÈ´Í

èñ. [éóí.] Ñàäÿ çöëàë.

ÏÐÎÒÅÊÒÎÐ

ÁÒ

[ëàò.] Ýöúëö äþâëÿòèí

çÿèô äþâëÿòè þçöíÿ òàáå åòìÿ ôîðìàëàðûíäàí

áèðè (áåëÿ áèð øÿðàèòäÿ òàáå þëêÿ þç äþâëÿò

ãóðóëóøóíó ñàõëàñà äà, ÿñëèíäÿ ìöñòÿãèëëè-

éèíè òàìàìèëÿ èòèðìèø îëóð).

ÏÐÎÒÅÑÒÀÍÒ

[ëàò. ïðîòåñòàíñ – åòèðàç

åäÿí] Ïðîòåñòàíòëûüà (ïðîòåñòàíòèçìÿ) ìÿí-

ñóá îëàí, îíà åòèãàä åäÿí àäàì.

ÏÐÎÒÅÑÒÀÍÒÈ´ÇÌ

[ëàò.] ÕÂÛ ÿñðäÿ êàòî-

ëèñèçìÿ ïðîòåñò ÿëàìÿòè îëàðàã ðåôîðìàñèéà èëÿ

ÿëàãÿäàð ÿìÿëÿ ýÿëÿí ìöõòÿëèô õðèñòèàí ìÿç-

ùÿáëÿðèíèí öìóìè àäû; ïðîòåñòàíòëûã.

ÏÐÎÒÅÑÒÀÍÒËÛÃ

á à õ ïðîòåñòàíòèçì.

ÏÐÎÒÅÇ


[éóí.  ïðîòùåñå – ÿëàâÿ åòìÿê,

áèðëÿøäèðìÿê] Áÿäÿíèí èòèðèëìèø ùèññÿñèíè

ÿâÿç åòìÿê ö÷öí îíóí ôîðìàñûíäà äöçÿëäèë-

ìèø ñöíè öçâ. Äèø ïðîòåçè.

ÏÐÎÒÅÇ×È

èñ. Ïðîòåç ãàéûðàí, ïðîòåç ùà-

çûðëàéàí ìöòÿõÿññèñ.

ÏÐÎÒÅÇËßÌß

“Ïðîòåçëÿìÿê”äÿí ô.èñ. 

ÏÐÎÒÅÇËßÌßÊ

ô. õöñ. Ïðîòåçëÿ òÿìèí

åòìÿê, èòèðèëìèø áÿäÿí öçâöíö ïðîòåçëÿ ÿâÿç

åòìÿê, ïðîòåç ãàéûðìàã.

ÏÐÎÒÎÊ


ÓË

[éóí. ïðîòîêîëëîí] Èúëàñäà,

ìöøàâèðÿäÿ, èñòèíòàãäà âÿ ñ.-äÿ áàø âåðÿí

ùàäèñÿëÿðèí ãåéäèééàòûíûí, ýþðöëÿí èøëÿðèí âÿ

ãÿðàðëàðûí éàçûëäûüû ñÿíÿä. Èúëàñûí ïðîòîêîëó.

– Ãÿäèðèí èøòèðàê åòäèéè åëÿ èúëàñ éîõ èäè êè,

ïðîòîêîëóí àéàüûíäà ãÿòíàìÿéÿ çèää ýåäÿí

îëìàñûí. Ìèð Úÿëàë. // Ùÿð ùàíñû áèð ôàêòû,

ùàäèñÿíè òÿñäèã åäÿí ñÿíÿä. Ùàìàí ñààò êÿíä

Øóðàñû ñÿäðè ýÿëèá ïðîòîêîë éàçäûðäû. Ò.Ø.Ñè-

ìóðã.

ÏÐÎÒ


ÓÍ

[ëàò. ïðîòîñ – áèðèíúè] ôèç. Îêñè-

ýåí àòîìóíóí íöâÿñè îëàí âÿ áöòöí ìàä-

äÿëÿðèí àòîì íöâÿñèíèí òÿðêèáèíÿ äàõèë îëàí

ìöñáÿò åëåêòðèê éöêëö ùèññÿúèê.

ÏÐÎÒÎÏË


ÁÇÌÀ

[éóí.]  áèîë. Ùåéâàí âÿ

áèòêè îðãàíèçìëÿðè ùöúåéðÿëÿðèíäÿ ýåäÿí ùÿ-

éàò ïðîñåñëÿðèíèí ÿñàñûíû òÿøêèë åäÿí ìàääÿ.

ÏÐÎÒÎÒÈ´Ï

[éóí.] 1.  ÿäÿá. ßäÿáè ñóðÿò,

ùàáåëÿ ãÿùðÿìàí îáðàçû éàðàòìàã ö÷öí

ìöÿëëèôèí îðèæèíàë êèìè èñòèôàäÿ åòäèéè ùÿãèãè

øÿõñ. Áàáÿê “Îä ýÿëèíè”íäÿêè Åëõàíûí ïðî-

òîòèïèäèð.

2. Ñîíðà ýÿëÿí áèð øÿõñèí âÿ éà øåéèí ñÿëÿôè

îëàí øÿõñ, éà øåé.

ÏÐÎÂÈ´ÇÎÐ

[ëàò. ïðîâèñîð – ÿââÿëúÿäÿí

ýþðÿí] Éöêñÿê èõòèñàñëû àïòåê èø÷èñè; ÿúçà÷û.

ÏÐÎÂÈÇÎÐËÓÃ

èñ. Ïðîâèçîðóí èøè; ÿúçà-

÷ûëûã.


ÏÐÎÂÎÊ

ÁÑÈÉÀ

[ëàò.] Àéðû-àéðû øÿõñëÿðè,

éàõóä ãðóïëàðû, òÿøêèëàòëàðû âÿ éà þëêÿëÿðè

îíëàðûí þçëÿðè ö÷öí òÿùëöêÿëè îëàí, áÿçÿí äÿ

îíëàðûí ìÿùâèíÿ ñÿáÿá îëà áèëÿí áèð èøÿ òÿù-

ðèê åòìÿ: ôèòíÿêàðëûã, ôèòíÿ, àðàãàðûøäûðìà.

// Ýèçëè ïîëèñ àýåíòëÿðèíèí èíãèëàáè òÿøêèëàòëàðà

ñîõóëàðàã îíëàðû ïîçìàã âÿ äàüûòìàã ìÿã-

ñÿäèëÿ îíëàðûí äàõèëèíäÿ àïàðäûãëàðû õÿéàíÿò-

êàðëûã âÿ ôèòíÿêàðëûã èøè.

ÏÐÎÂÎÊ


Yüklə 11,43 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   88




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin