Glossariy
353
Kalom
Kalom
Калам
o‘rta asrlar musulmon adabiyotida xar
kanday diniy va falsafiy mavzularda
mushohada yuritishda (hatto xristianlik
— nasroniylik va yaxudiylik iloxiyoti
xaqidagi fikrlarni ham uz ichiga
oluvchi), keng ma’noda qo‘llaniladigan
istiloh.
bo‘lib,
o‘zining
maxsus
ma’nosida
(ilm-al-kalom),
islom
akidalarida obro‘li diniy fikr aytganlarga
qarab emas,balki aql asosiga tayanib,
xukm
chiqarish,
degan
mazmunni
bildiradi.
Konfutsiylik
Confucianism
Конфуцианство
Konfutsiy (Kun Szi, milodgacha 551—
479 yillar) — mazkur ta’limotning
asoschisi bo‘lib, qarashlari uning
izdoshlari tomonidan yozilgan «Lun
yuy» nomli falsafiy kitobda bayon
etilgan. K.lar ta’limotida «chjun», «i»
{burchga sadoqat), «syao» (ehtirom) va
boshka g‘oyalarni ifoda etuvchi «jen»,
(insonparvarlik karashlari tizimi,
markaziy o‘rinni egallaydi
Panteizm
Panteizm
Пантеизм
(yunon.
pan
— xamma,
theos —
xudo) —
tarixan shakllangan falsafiy
ta’limot bo‘lib, u xudo bilan tabiat
birbiriga tamoman mos bo‘lib tushadi,
ular aynan birdir, ularni bir-biriga
qarama-qarshi qo’yish, falsafiy tafakkur
rivojiga putur etkazadi deb da’vo qiladi.
Buddizm
Buddhism
Буддизм
diniy-falsafiy ta’limot bulib, vujudga
kelishiga ko’ra, dastlabki dunyoviy
dinlardan (xristianlik va islom kabi)
biridir. B.ning asoschisi xind shaxzodasi
Sidxartxa GautamaBuddadir. B.ning
asosiy -g‘oyasi — boshqa shaklga kirish,
xalos bo‘lish va nirvanaga etishishdir.
3-mavzu. Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: G‘arb falsafasi
Dostları ilə paylaş: |
