• Основные стратегические варианты

Iste’molchining mustaqilligi (suvereniteti)
- iste’mol huquqining 
mustaqilligi, qaram emasligi, huquqning mustaqil yo‘nalishi bo‘lib, tovar va 
xizmatlar bozorida iste’molchining manfaatlarini ximoya qilishga qaratilgan 
qoida va yo‘riqnomalar majmuidan iborat. 
Kommunikativ siyosat
- 1) korxonaning istiqboldagi harakatlar kursi 
hamda talabni shakllantirish, iste’molchilar ehtiyojini qondirish va foyda 
olish maqsadida tovar va xizmatlarni bozorga olib kirish bo‘yicha samarali va 
barqaror faoliyatni ta’minlovchi marketing tizimining barcha subyektlari 
bilan o‘zaro harakatlarni kommunikativ vositalar (kommunikativ miks) 
majmuasidan foydalanish strategiyasining mavjudli. 2) rag‘batlantirish 
majmuasini ishlab chiqish, ya’ni biznes - hamkorliklarning o‘zaro aloqalari 
samarali bo ‘lishini ta’minlash bo‘yicha, tadbirlar, reklamani tashkil etish, 
savdoni rag‘batlantirish usullari, jamoatchilik bilan aloqa va shu kabilar. 
Konglomerat
diversifikatsiya
- firma assortimentini na firmada 
qo‘llanayotgan texnologiyalarga, na ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarga, na 
hozirgi bozorga hech qanday aloqasi bo‘lmagan mahsulotlar bilan to‘ldirish. 
Konsyumerizm
- iste’molchilar huquqi va manfaatlarini himoya qilish 
bo‘yicha tashkil qilingan harakat, iste’molchilar xavfligi, ularning iqtisodiy 
manfaatlarini muhofaza qilish, sifatsiz tovar ishlab chiqarish g‘irrom 
raqobatchilikkka
 
va qarshi kurash bilan bog‘liq bo‘ladi. 
Konsentrik
(
markazlashtirilgan
) 
diversifikatsiya
- 
firma 
assortimentini mavjud tovarlarga texnik va marketing nuqtai nazaridan 
o‘xshash bo‘lmagan mahsulotlar bilan to‘ldirish. 

---

165 
Korporativ reklama
- aniq bir tovar markasiga emas, balki to‘liq 
tovarlar assortimentiga ehtiyoj yaratuvchi reklama. 
Makromuhit
- firmaning marketing muhiti tarkibiy qismi, ijtimoiy 
jihatdan mikromuhitga ta’sir ko‘rsatuvchi kuchlarga qaraganda keng 
ifodalanuvchi omillar, masalan, demografik, iqtisodiy, tabiiy, texnik, siyosiy 
va madaniy omillar. 
Maqsadli bozor
- u yoki bu mahsulotni sotish bozorini tadqiq etish 
natijasida 
tanlangan, 
marketing 
xarajatlarining 
minimalligi 
bilan 
tavsiflanuvchi va firma faoliyati natijalarining asosiy ulushini (qismini) 
ta’minlovchi bozor.