2. Miqdoriy belgi bo’yicha guruhlashni tuzish printsiplari
Ayrim guruhlar uchun hisoblanadigan umumiy ko’rsatkichlar tipik va barqaror
bo’lishini ta’minlash uchun har bir guruhga tegishli
birliklar soni yetarli miqdorda (5
birlikdan kam
bo’lmasligi) bo’lishi kerak, chunki bu holda
umumiy ko’rsatkichlarda tasodifiy kuchlar ta’siri
o’zaro
qirqiladi va qonuniyat, tipik jihat yaxshiroq
namoyon bo’ladi.
Guruhlar sonini to’g’ri
belgilash guruhlash
samarali bo’lishi uchun muhim garovdir. Bu
masalani ko’pvariantlik qoidaga tayanib yechish eng yaxshi
yo’l hisoblanadi.
Ayrim darsliklarda1[4] guruhlar sonini G.A. Sterjess
formulasi
N
N
K
ln
44
.
1
1
lg
32
.
3
1
+
=
+
=
va G. Bruks
hamda N. Karuzers formulasi Kq5lgN (bu yerda: lg -
o’nlik
logarifm, ln - natural logarifm, N-berilgan to’plam
birliklar soni, K - guruhlar soni) yordamida aniqlash tavsiya etilgan.
Ammo bu
formulalar variatsion qatorlarni tuzish uchun mo’ljallangan bo’lib, ulardan to’plam
birliklar soni 100 dan ko’proq N
100 va guruhlash bir belgi asosida tuzilganda
foydalanish mumkin. Formulalardan foydalanish uchun yana bir shart- ayrim
birliklarda guruhlash belgisi bir ohangli o’zgaruvchan qiymatlarga ega bo’lishi
kerak.
Dostları ilə paylaş: