№14 87
ekskursiyalar va hokazolar);
b) to‘garak ishlar (yosh matematiklar);
d) o‘qituvchilarning mustaqil mashg‘ulotlarini yo‘lga qo‘yish (bunda
o‘quvchilar fan va texnikaning biron soxasini o‘rganish uchun mustaqil ishlaydilar va
hokazo).
e) Maktabdagi o‘zlashtirmovchi o‘quvchilar bilan ishlashni tashkil etish usullari.
Matematika to‘garagi sinfdan tashqari ishlarning eng ommalashgan turi.
To‘garak ixtiyoriy ravishda tuziladi. Matematika to‘garagi ishi qiziqarli, matematika
soatlaridan quyidagilar bilan farq qiladi: Matematika to‘garagiga o‘quvchilar
tanlashda ularning matematikaga nisbatan alohida qiziqishlarini, moyilliklari va
imkoniyatlarini hisobga olish kerak.
Har qaysi matematika to‘garagida qatnashadigan o‘quvchilar soni 15-20 dan
oshmasligi kerak, aks holda o‘qituvchiga qiyinchilik tug‘diradi va o‘quvchilar
to‘garakda aktiv ishtirok eta olmaydilar.
Matematika to‘garagini o‘tkazish uchun oldindan uning ish rejasini tuzish kerak.
1-mashg‘ulot. 1. Rebuslarni o‘ylab topish. 2. Qo‘shishga oid qiziqarli masalalar.
3. 100 ichida raqamlashni bilishni tekshirishga oid mashqlar. 4. Тopqirlikni talab
qiladigan masalalar. 5. Hazil masala. 6. Тopishmoqlar. 7. Quvnoq sanoq (20 ichida)
o‘yini.
2-mashg‘ulot. 1. Rebuslarni o‘ylab topish. 2. Тopqirlikni talab qiluvchi she’riy
masalalar. 3. Geometrik figuralarni tahlil qilishga doir mashqlar. 4. Hazil masala. 5.
“Sonni to‘ldir” o‘yini.
3-mashg‘ulot. Dars tipidagi to‘garak mashg‘uloti.
Matematik tanlovlar. Tanlovlar har xil qiyinlikdagi masalalarni yechish,
qiziqarli fikrlaydigan masalalar va topshiriqlarni bajarishdagi musobaqalar bo‘lib
hisoblanadi. Asosan O‘quvchilarning xohishi bo‘yicha masalalar yechishda o‘z
kuchini sinaydigan, yetarlicha tayyorgarligi borlari ishtirok qiladi.