1-амалий машғулот (2-Соат) Mavzu. Statistika fanining predmeti va uslubi

TAYANCH IBORALAR

Statistik kuzatish-ijtimoiy xayot xodisa va jarayonlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni muntazam ravishda, rejali, ilmiy asosda to‘plash (yig‘ish)dir. Statistik kuzatishning ob’ekti (statistik to‘plam) - kerakli ma’lumotlar

to‘planishi lozim bo‘lgan ko‘plab hodisa va jarayonlar majmui. Kuzatish birliklari - to‘plam elementlaridir. To‘plam belgisi - statistik kuzatishning har birligining xususiyatlarini ifodalovchi aniqlanishi (o‘rganilishi) lozim bo‘lgan miqdoriy tasvirini ko‘rsatuvchi tushunchadir. Sifat (atributiv) belgilar - hodisa va jarayonlarning mohiyatini ifodalovchi ko‘plab tushunchalardan tashkil topgan belgilardir. Miqdoriy belgilar - mohiyati son jihatdan ifodalanishi mumkin bo‘lgan belgilardir. Hisobot birligi - kuzatish birligi to‘g‘risida ma’lumotlar keladigan manbadir. Hisobot - davlat statistika organlari belgilagan muddatda korxona va
muassasalardan olib turadigan, oldindan tasdiqlangan shakldagi statistik kuzatish shaklidir.
Yalpi (to‘liq) kuzatish - o‘rganilayotgan to‘plamning barcha birliklarini qamrab oluvchi statistik kuzatish turidir. Qisman kuzatish - o‘rganilayotgan to‘plamni faqat bir qismi qamrab oladigan statistik kuzatish turidir. Tanlab kuzatish - tasodifiy usulda ajratilgan to‘plam birliklarining qismining
kuzatilishidir. Asosiy massivni kuzatish - o‘rganilayotgan to‘plam birliklarining eng muhim
belgilarini qamrab oladigan qisman kuzatishdir. Monografik kuzatish - maxsus xususiyatlarga ega bo‘lgan qandaydir to‘plam aloxida birliklarini chuqurroq va har tomonlama o‘rganish imkonini beruvchi qisman
kuzatishdir. Bevosita kuzatish - o‘rganiladigan xodisalar belgilarini qayd qiluvchilar tomonidan o‘lchash, sanash, qarab chiqish natijasida aniqlashdir. Hujjatli kuzatish - ma’lumotlar manbai sifatida turli hujjatlardan foydalanishga asoslangan kuzatishdir. So‘roq orqali kuzatish - so‘roq qilinayotgan shaxslarning javoblari asosida olinadigan ma’lumotlar orqali amalga oshiriladigan kuzatishdir. Statistik kuzatishning dasturi - kuzatish jarayonida javob olinishi lozim bo‘lgan savollar majmuidir. Reprezentativlik (vakillik) xatosi - tanlab olingan to‘plam bilan bosh to‘plam umumlashtiruvchi ko‘rsatkichlari o‘rtasidagi farqdir.

“Statistik kuzatish” bobi bo‘yicha

SAVOLLAR

1.Statistik kuzatish deb nimaga aytiladi?

2.Statistik kuzatishning asosiy tamoyillari.
3.Statistik kuzatishning qanday shakllari mavjud?
4.Statistik kuzatishning necha turini bilasiz?
5.Statistik kuzatishning rejasi deganda nimani tushunasiz?
6.Statistik kuzatishning dasturi deganda nimani tushunasiz, u o‘zida nimalarni qamrab oladi?
7.Statistik kuzatishning tashkiliy masalalari nimalardan iborat?
8.Statistik kuzatishning natijasida qanday xatolarga yo‘l qo‘yilishi mumkin?
9.Nazoratning qanday turlarini bilasiz?

“Statistik kuzatish” bobi bo‘yicha